بقایی: کنسرسیوم هسته‌ای نباید مانع غنی‌سازی در خاک ایران شود
۱۴۰۴ خرداد ۵, دوشنبه
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری روز دوشنبه ۵ خرداد با اشاره غیر مستقیم به سخنان شب گذشته ترامپ گفت: «ما از ابتدا به صراحت گفته‌ایم که اگر هدف آمریکایی‌ها این باشد که برنامه هسته‌ای ایران تسلیحاتی نشود و صلح‌آمیز بماند این تحصیل حاصل است و ما هیچ‌گاه به دنبال استفاده نظامی از انرژی هسته‌ای نبوده‌ایم.»
او در ادامه اما افزود: «اگر هدف آنها محروم‌سازی ایران از حق مسلم خود (داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و غنی‌سازی در داخل خاک ایران) باشد که در معاهده منع اشاعه برای کشورهای عضو چنین حقی در نظر گرفته شده ما معتقد هستیم که این روند به نتیجه نمی‌رسد.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
بقایی در حالی غنی‌سازی در داخل خاک ایران را "خواسته ملت ایران" دانست که تا کنون بارها از سوی کارشناسان و فعالان سیاسی این پیشنهاد مطرح شده که برنامه هسته‌ای ایران به رفراندوم گذاشته شود تا مشخص شود که آیا تحمیل این همه تحریم و فشار بر مردم به دلیل این برنامه خواست ملت ایران هست یا نه.
این درخواست همواره با تندترین ادبیات از سوی مقامات جمهوری اسلامی رد شده و حتی کسانی که آن را مطرح کرده‌اند نیز مورد تعقیب قضایی قرار گرفته‌اند.
جمهوری اسلامی و ایالات متحده روز جمعه ۲۳ مه (۲ خرداد) در رم؛ پایتخت ایتالیا پنجمین دور از مذاکرات اتمی را به پایان رساندند. برگزاری دور پنجم این مذاکرات در حالی صورت گرفت که تردیدها در محافل سیاسی حکومت ایران در خصوص احتمال دستیابی به توافق افزایش یافته و همزمان به نظر می‌رسد که مواضع واشنگتن نیز در این زمینه سخت‌تر شده است.
با این حال دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا روز یک‌شنبه ۲۵ مه به خبرنگاران گفت: «ما مذاکرات بسیار بسیار خوبی با ایران داشته‌ایم و نمی‌دانم که آیا در دو روز آینده چیز خوبی به شما خواهم گفت یا بد، اما احساس می‌کنم که ممکن است چیز خوبی به شما بگویم.»
نه توقف موقت غنی‌سازی و نه کنسرسیوم هسته‌ای
اسماعیل بقایی خبرهایی مبنی بر موافقت ایران با توقف سه‌ساله غنی‌سازی را نیز رد کرد و گفت: «چنین چیزی صحت ندارد.» این خبر در یک رسانه ایتالیایی منتشر شده بود.
او چندین بار تاکید کرد که جمهوری اسلامی "کوچک‌ترین نرمشی" در موضوع غنی‌سازی نشان نمی‌دهد.
بیشتر بخوانید: سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس: امیدی به مذاکرات نیست
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسشی در این باره که در صورت تاکید امریکا بر توقف غنی‌سازی موضع ایران چه خواهد بود، گفت:« این موضوع نشان می‌دهد که طرف مقابل در روند مذاکراتی جدی نیست.»
او همچنین درباره ایده ایجاد یک کنسرسیوم هسته‌ای در منطقه برای دستیابی کشورها به اورانیوم غنی‌سازی شده، گفت: «از هر روندی که مبتنی بر مشارکت کشورهای منطقه برای غنی‌سازی و تولید سوخت مورد نیاز برای طرح‌های هسته‌ای صلح آمیز باشد، حمایت می‌کنیم اما این ابتکار قاعدتاً به هیچ عنوان نمی‌تواند جایگزین بحث غنی‌سازی در داخل ایران باشد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در هفته‌های گذشته روزنامه خراسان از شنیده شدن "یک پیشنهاد غیررسمی در مذاکرات خبر داد؛ پیشنهادی مبنی بر «تشکیل یک کنسرسیوم مشترک هسته‌ای میان ایران و سه کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس» که به گفته این روزنامه: «می‌تواند هم دغدغه مالکیت فناوری را در تهران حفظ کند و هم نگرانی ایمنی و شفافیت را برای همسایگان و غرب کاهش دهد.»
به گزارش خراسان، طرح "ایده‌های مفید و ابتکاری" مطرح‌شده از سوی بدر بوسعیدی، وزیر خارجه عمان، می‌تواند همین ایجاد کنسرسیوم هسته‌ای خلیج فارس باشد که در آن «غنی‌سازی زیر ۵ درصد در ایران تحت شرکتی سهامی با مشارکت ایران، عربستان، امارات و حتی سهم نمادین آمریکا» انجام گیرد.
"توافق موقت مطرح نیست"
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به سوالی درباره احتمال توافق موقت میان ایران و آمریکا گفت: «توافق موقت تا الان در دستور کار ما نبوده و طبیعی است که در این نشست در مورد این موضوع صحبتی نشده است.»
بیشتر بخوانید: دور پنجم مذاکرات هسته‌ای؛ "پیشرفت‌هایی محدود اما نه قطعی"
بقایی همچنین اظهارات یکی از اعضای گروه "اتحاد علیه ایران هسته‌ای" را مبنی بر این که آمریکا برای ایران ضرب‌الاجل تعیین کرده رد کرد و آن را "کاملا ساختگی" دانست.
پیشتر در ماه مارس (اسفند سال گذشته) سایت خبری اکسیوس به نقل از یک مقام آمریکایی و دو منبع آگاه گزارش داد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در نامه‌ای که اخیرا به رهبر جمهوری اسلامی ارسال کرد به تهران مهلت نهایی دوماهه برای دستیابی به توافق هسته‌ای جدید داده است.
"ایران به دنبال اتلاف وقت نیست"
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره خبر جروزالم پست مبنی بر هشدار اروپا به آمریکا درباره وقت‌کشی ایران، ضمن تاکید بر اینکه منبع خبر یک روزنامه اسرائیلی است و به گفته او، "با هدف مشخص" منتشر می‌شود، گفت: «ایران در چند هفته اخیر نشان داده است که به دنبال اتلاف وقت نیست و به صورت جدی و هدفمند در راستای رسیدن به یک تفاهم عادلانه و منصفانه مبتنی بر واقعیات وارد عرصه مذاکرات شده است.»
بر اساس خبر جروزالم پست، سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه به دولت ترامپ هشدار داده‌اند که ایران عمدا در حال به تاخیر انداختن مذاکرات است تا در صورت شکست مذاکرات، امکان اعمال تحریم‌ها از بین برود.
به گفته این روزنامه اسرائیلی، اروپایی‌ها پیشنهاد کرده‌اند که برای مذاکرات یک جدول زمانی مشخص تعیین شود. آنها همچنین ایران را متهم به ایجاد شکاف بین اروپا و آمریکا کرده‌اند تا مانع به‌کارگیری مکانیسم ماشه از سوی اروپا که به معنای بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران است شوند.
بقایی با تاکید بر اینکه "در نفس این گزارش باید شک کرد" گفت: «اگر حتی این گزارش درست باشد متاسفانه بیانگر این موضوع است که برخی از کشورهای اروپایی بر رویکرد غیرسازنده خود تاکید دارند و می‌خواهند مسائلی که با برخی از طرف‌ها دارند را در مذاکرات اعمال کنند.»
او کشورهای اروپایی را به "اتخاذ رویکرد سازنده در روند مذاکراتی" دعوت کرد.
اسماعیل بقایی درباره دور جدید مذاکرات با تروئیکای اروپایی گفت: «ما قبلاً نیز گفته‌ایم که آماده ادامه گفت‌وگوها با اروپا هستیم. در مورد زمان و مکان دور جدید گفت‌وگوهای ایران و تروئیکای اروپا باید با هماهنگی بین همکاران ما در وزارت خارجه و سه کشور اروپایی تصمیم‌گیری شود.»
آخرین دور مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی روز ۱۶ مه در استانبول انجام شد.
سفر گروسی به تهران
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی همچنین خبر داد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این هفته به تهران سفر می‌کند.
او تاکید کرد که "رویکرد ما در قبال آژانس سازنده بوده است."
بیشتر بخوانید: گروسی در تهران؛ "مدیرکل صلح" یا گامی دیگر در فشار بر ایران؟
گروسی آخرین بار در ماه آوریل به تهران رفت و با عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی دیدار کرد.
در جریان نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در نوامبر سال گذشته میلادی این شورا به رافائل گروسی ماموریت داد تا در بهار سال جاری میلادی (۲۰۲۵) گزارشی درباره مواردی که ایران هنوز به آنها پاسخ نداده است، ارائه دهد.
بر این اساس، گروسی باید بر اساس آخرین قطعنامه شورای حکام آژانس علیه جمهوری اسلامی، یک گزارش جامع پیرامون وضعیت فعلی و آینده برنامه هسته‌ای ایران را در نشست آتی این شورا در ماه ژوئن، در اختیار اعضا قرار دهد.
بقایی درباره دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا گفت: «زمان و مکان دور بعدی مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا مشخص نشده است و در این زمینه در حال مشورت با طرف عمانی هستیم».