بحران در کابینه آلمان؛ تابآوری دولت ائتلاف زیر سؤال رفت
۱۴۰۴ مرداد ۱۷, جمعهدر پی کنارهگیری فراوکه بروسیوس-گرسدورف، نامزد معرفیشده از سوی حزب سوسیالدموکرات آلمان برای عضویت در دیوان قانون اساسی، این حزب خواستار تعهد بیشتر و وفاداری بالاتر از سوی شرکای ائتلافی خود در دولت یعنی اتحادیه احزاب دمکرات و سوسیال مسیحی شد.
ماتیاس میرش، رئیس فراکسیون حزب سوسیالدموکرات در پارلمان، در نامهای خطاب به نمایندگان این حزب، از "یک کمپین سازمانیافته" علیه بروسیوس-گرسدورف سخن گفت و با اشاره به روابط تیره با فراکسیون اتحادیه أحزاب محافظهکار در دولت ائتلافی نوشت: «شاید برخی از شما بپرسید که اصلاً این ائتلاف چقدر تابآوری دارد، وقتی شریک دیگر به توافقها پایبند نمیماند.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
میرش تأکید کرد که شریک ائتلاف باید خود را به قواعد حاکم بر کار دولت از جمله، "قابلاعتماد بودن، انسجام و مسئولیتپذیری" متعهد بداند. او هشدار داد تنها در صورتی که به وعدهها عمل شود، "مصالحههایی پایدار امکانپذیر میشوند."
به گفته میرش، کسانی که مانند بخشی از اتحادیه أحزاب دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی عمل میکنند، "اعتماد عمومی به دموکراسی را از بین میبرند."
ضربهای بزرگ
بربل باس، وزیر کار و امور اجتماعی که با لارس کلینگبایل مشترکا رهبری حزب سوسیالدموکرات را برعهده دارد، این روند را "ضربهای بزرگ" دانست گفت و آنچه بروسیوس-گرسدورف مجبور شد از سوی شبکههای راستگرا تحمل کند، "بیسابقه" بوده است.
هلگه لیند، یک نماینده دیگر این حزب در گفتوگو با رادیوی آلمان ابراز امیدواری کرد که این وقایع نوعی "زنگ بیدارباش" بوده باشد تا زمینهای برای بازگشت به "گفتوگوهای عقلانی" فراهم شود. با این حال، او تأکید کرد که نمیتوان بهطور مطلق تضمین کرد که در آینده نیز نامزدهایی مورد آسیب و تخریب قرار نگیرند. به گفته لیند، این واقعیت که "برخی نمایندگان آشکارا در برابر فشارهای شبکهها و رسانههای راستپوپولیست تسلیم شدهاند، دیگر قابل جبران نیست."
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
فیلیپ تورمر، رئیس سازمان جوانان حزب سوسیالدموکرات از حزب دموکراتمسیحی (CDU) خواست که "پیامدهای لازم را بپذیرد و تغییراتی در رأس فراکسیون ایجاد کند." او خواستار کنارهگیری ینس اشپان، رئیس فراکسیون اتحادیه أحزاب محافظهکار در پارلمان، شد. اشپان در واکنش اعلام کرد که قصد دارد برای یافتن یک راهحل مشترک با حزب سوسیالدموکرات همکاری کند.
بیشتر بخوانید:اصلاح قانون اساسی آلمان برای تقویت دادگاه قانون اساسی
تورستن فرای، رئیس دفتر صدراعظم از حزب دموکراتمسیحی، پیشبینی کرد که در هفتههای آینده نامزد جدیدی معرفی شود. او در گفتوگو با رادیوی آلمان گفت: «مطمئنم که فراکسیونهای اتحادیه و سوسیالدموکرات در هفتههای آینده قادر خواهند بود نامزدی معرفی کنند که از حمایت کافی در پارلمان برخوردار باشد و زمینه را برای جایگزینی قضات در دادگاه قانون اساسی در کارلسروهه فراهم کند.»
پیشینه ماجرا
با وجود توافق اولیه درون ائتلاف حاکم، در ماه ژوئیه رأیگیری برای انتخاب سه قاضی جدید دادگاه قانون اساسی در بوندستاگ ناکام ماند؛ زیرا بخشی از فراکسیون اتحادیه احزاب مسیحی با نامزد معرفیشده از سوی حزب سوسیالدموکرات مخالفت کرده بودند. برسیوس−گرسدورف در بیانیهای این مخالفت را مورد انتقاد قرار داد و اضافه کرد که برخی رسانهها با وجود اطلاع از واقعیتها، تصویری تحریفشده از او بهعنوان "یک فعال چپگرا" ارائه کردهاند.
تصور میشد فراوکه بروسیوس-گرسدورف با حمایت فراکسیونهای دو حزب اپوزیسیون سبزها و چپها آرای دوسوم برای انتخابات شدن را به دست آورد. اما در جریان مباحثات پیش از رأیگیری مشخص شد که او بهویژه بهدلیل موضع لیبرالش در خصوص قوانین سقط جنین، مورد انتقاد بخشهایی از اتحادیه احزاب مسیحی و نمایندگان کلیسا است. حزب اپوزیسیون راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AFD) هم از همین منظر با انتخاب خانم بروسیوس مخالف بود.
بیشتر بخوانید:ممنوعیت تبلیغ سقط جنین توسط پارلمان فدرال آلمان لغو شد
با تردیدی که در حمایت همه اعضای فراکسیون اتحادیه مسیحی از انتخاب خانم بروسیوس-گرسدورف به وجود آمد انتخابات به رغم توافق اولیه معلق شد و قرار شد به بعد از تعطیلات تابستانی مجلس موکول شود. اما فشار و مخالفت در فراکسیون اتحادیه مسیحی علیه بروسیوس-گرسدورف ادامه یافت، به گونهای که او نهایتا روز پنجشنبه ۷ اوت (۱۶ مرداد) نامزدی خود برای این مقام را پس گرفت و در یک بیانیه سه صفحهای به طوری مبسوط دلایلش برای این اقدام را توضیح داد.
آینده همکاری احزاب دولت ائتلافی
شکاف حاصل از این روند میتواند در آینده باعث دشواریهایی در همکاریهای احزاب درون ائتلاف شود. میرش یادآور شده است که رهبران اتحادیه از ابتدا در روند معرفی این نامزدها مشارکت داشتند و بارها موافقت خود را اعلام کرده بودند.
از نظر ناظران سیاسی آلمان نیز مقصر اصلی این "افتضاح سیاسی" رهبری حرب دمکرات مسیحی (CDU)، بویژه رهبر فراکسیون آن در پارلمان شناخته میشود. اما حزب سوسیال دمکرات نیز آماج انتقاد است که هم به دلیل بیبرنامگی در روندی که پیش رفت و هم به دلیل ضربهای که به مقام قاضی دادگاه قانون اساسی فدرال وارد شده، مقصر است.
با این حال برخی دیگر از چهرههای حزب سوسیالدموکرات نیز خواستار بهبود همکاری در درون ائتلاف شدهاند. اشتفانی هوبيگ، وزیر دادگستری در گفتوگو با خبرگزاری آلمان تاکید کرد که "کمپینها" نباید باعث شوند که استعدادها و داوطلبان شایسته، بهویژه زنان، کنار گذاشته شوند.
او افزود: «ما همه باید از این ماجرا درس بگیریم. این درباره بهبود فرهنگ بحث و مقابله بهتر با چنین حملاتی به دموکراسی در آینده است.»
"این دولت محکوم به موفقیت است"
الکساندر شوایتسر، نخستوزیر ایالت راینلاند-فالتس و معاون رئیس حزب سوسیالدموکرات نیز به ضرروت همکاری بهتر اشاره کرد و گفت: «این دولت محکوم به موفقیت است. فقط میتوانم امیدوار باشم که همه و در درجه نخست صدراعظم فریدریش مرتس این موضوع را درک کنند.»
رالف اشتگنر، یک نماینده دیگر این حزب در پارلمان، در واکنش به انصراف بروسیوس-گرسدورف به رسانهها گفت: «این روز بهعنوان روزی در تاریخ ثبت خواهد شد که اوباش راستگرا برای نخستین بار به پیروزی رسیدند. احزاب دموکراتیک در برابر آنها ناتوان ظاهر شدند.»
او هشدار داد که اتحادیه أحزاب محافظهکار باید بالاخره بفهمد که چه شکافی را ممکن ساختهاند.
اشتگنر وضعیت حاصل را ترکیبی از "بدخواهی، سهلانگاری و خوابزدگی" توصیف کرد. او از فریدریش مرتس و ینس اشپان خواستار موضعگیری صریح و علنی شد.
انتقاد شدید حزب چپ
حزب چپ نیز که میتواند در به دست آمدن اکثریت دوسوم لازم برای انتخاب قضات در پارلمان نقش ایفا کند، انتقاد تندی مطرح کرد. اینس شوردنر، رئیس حزب چپ گفت که اتفاقات پیرامون بروسیوس-گرسدورف "شکستی برای دولت آلمان" است.
او افزود که ینس اشپان، رئیس فراکسیون اتحادیه، "کنترلی بر فراکسیون خود ندارد".
شوردنر همچنین عملکرد سوسیالدموکراتها را به "یک خرگوش در خواب" تشبیه کرد و گفت با چنین عملکردی، این دولت چهار سال دوام نخواهد آورد. او خواستار آن شد که حزب چپ در فرآیندهای آتی انتخاب قضات در پارلمان، حق پیشنهاد و حضور بر سر میز تصمیمگیری داشته باشد.
دیدگاه متفاوت دفتر صدراعظم
تورستن فرای، رئیس دفتر صدراعظم از حزب دموکراتمسیحی، انصراف بروسیوس-گرسدورف و بحثهای داغی که حول آن درگرفته است را تهدیدی برای بقای ائتلاف نمیبیند.
رئیس دفتر مرتس در گفتوگو با رادیوی آلمان گفت مطمئن است "دولت میتواند بر پایهای قوی در فراکسیونهای اتحادیه و سوسیالدموکراتها استوار باشد". فرای افزود: «به همین دلیل تردیدی ندارم که همکاری در ائتلاف میتواند به خوبی ادامه یابد.»
بیشتر بخوانید:انتخابات آلمان ۲۰۲۵
به گفته او بروسیوس-گرسدورف "بیتردید حقوقدانی بینقص" بوده است، اما اکنون باید به آینده نگاه کرد و "سریعاً راهحلی برای این موضوع پیدا کرد". فرای انتظار دارد بهزودی نامزد جدیدی از سوی حزب سوسیالدموکرات معرفی شود. او گفت: «من اطمینان دارم که فراکسیونهای اتحادیه و سوسیالدموکراتها در هفتههای آینده قادر خواهند بود نامزدی ارائه کنند که در پارلمان هم رأی کافی برای انتخاب داشته باشد.»