بازتاب مذاكرات ایران و آمریكا در رسانه‌هاى لبنان
۱۳۸۶ خرداد ۱۰, پنجشنبه
جریان‌هاى سیاسى و تحلیلگران لبنان از مدت‌ها پیش معتقد بودند تنش میان ایران و آمریكا و احتمال حمله نظامى آمریكا علیه ایران از دلایل اصلى بحران‌هاى حاكم بر خاورمیانه است.
ناظران لبنانى معتقدند كه نباید به حرف اكتفا كرده و در مورد نتیجه مذاكرات و تاثیر آن بر منطقه عجله به خرج داد؛ زیرا آنچه در پشت پرده مى‌گذرد نیز اهمیت دارد. با این حال رسانه‌هاى لبنانی با توجه به جهت‌گیرى‌هاى سیاسى مختلف خود، برداشت متفاوتى از این مذاكرات دارند.
روزنامه الاخبار كه از رسانه‌هاى نزدیك به حزب‌الله و ایران است، از قول خبرنگار خود در تهران مى‌نویسد: «مذاكرات تهران و واشنگتن از این نظر كه شكافى در دیوار بى‌اعتمادى میان ایران و آمریكا ایجاد كرد، موفق بود؛ ولى به گفته منابع ایرانى، این موفقیت توأم با احتیاط و تردید است.» الاخبار مى‌افزاید: «این مذاكرات مرحله جدید‌ى را پایه‌ریزى كرده و راه را براى مذاكرات جدى‌تر در آینده همواره مى‌سازد.»
روزنامه الدیار، دیگر رسانه نزدیك به حزب‌الله مى‌نویسد: «مذاكرات ایران و آمریكا در آینده به طور حتم كل منطقه از لبنان تا خلیج فارس را در بر گرفته و چگونگى كمك ایران به حل مشكلات منطقه مطرح خواهد شد.»
.
در همین حال رفیق خورى تحلیلگر روزنامه الانوار معتقد است: «نشست ایران و آمریكا نشان از تغییر اساسى در سیاست طرفین و اهداف آنها ندارد. واشنگتن پس از مخالفت با پیشنهادات و طرح‌هاى ایران در ابتداى حمله خود به عراق، اكنون به چیزى بسیار كم‌تر از آن پیشنهادات تن داده است.» خورى مى‌افزاید: «گفتگوى ایران و آمریكا بر حل مشكلات طرفین در داخل و خارج عراق و نه حل مشكل مردم عراق تمركز دارد.»
این دسته از تحلیلگران عموماً معتقدند كه مذاكرات كنونى در واقع اثباتى بر شكست آمریكا و نیاز واشنگتن به تهران در مرحله دشوار كنونى است. در مقابل گروه دیگرى از رسانه‌هاى لبنانى بر این باور هستند كه مذاكرات ایران و آمریكا در واقع آخرین مرحله از اقدامات جورج بوش براى حمله نظامى به ایران است
.
در همین رابطه سحر بعاصیرى در روزنامه النهار نزدیك به غرب مى‌نویسد: «هر آنچه در مورد محتوای مذاكرات ایران و آمریكا گفته مى‌شود، بى‌ارزش است. آمریكا دریافته كه كنترل اوضاع عراق بدون كمك ایران امكان‌پذیر نیست. ایران نیز به نوبه خود از درهم ریخته شدن شرایط در مرزهاى غربى خود نگران است.» بعاصیرى مى‌افزاید: «بوش با انجام این گفتگو قصد دارد آخرین موانع راه عملیات نظامى علیه ایران را تا زمان خاتمه ریاست جمهورى خود از میان بردارد.»
اسامه الزین نیز در روزنامه الشرق می‌نویسد: «جمهورى‌خواهان در بن‌بست بزرگى قرار دارند و براى خروج از عراق تحت فشار هستند. ایران نیز متقابلاً با تهدید آمریكا به حمله نظامى مواجه است. طرفین اكنون خواستار امرى محال از یكدیگر هستند و لذا دورنماى مذاكرات تیره به‌نظر مى‌رسد.»
الزین در ادامه مى‌نویسد: «بوش به بهانه این مذاكرات قصد دارد به كنگره و جهانیان بگوید كه از تمامى اقدامات سیاسى در ارتباط با ایران استفاده كرده و با شكست این اقدامات، دیگر راهى جز حمله نظامى به ایران وجود ندارد.»
از سوى گروه سومى نیز وجود دارند كه معتقدند مذاكرات، ناشى از نیاز تهران و واشنگتن به یكدیگر است. محمد ابراهیم تحلیلگر روزنامه النهار مى‌نویسد: «مذاكرات ایران و آمریكا تنها دریچه‌اى براى نفس كشیدن واشنگتن نیست. همچنین این مذاكرات، پاسخ مثبت به توصیه‌هاى كمیته بیكر ـ هامیلتون نیز نیست؛ بلكه شروع مرحله‌اى جدید از سیاست‌هاى آمریكا در خاورمیانه است. تهران و واشنگتن هر دو دریافته‌اند كه دشمنى مشترك به نام القاعده دارند و عراق تبدیل به مكانى براى فعالیت گروه‌هاى تروریستى شده است. هر دو طرف بر اولویت داشتن شیعیان در معادلات عراق توافق دارند و تنها بر سر سهم اهل سنت در حكومت اختلافاتى وجود دارد.»
ابراهیم در خاتمه مى‌افزاید: «آمریكا دریافته است كه اعمال فشار بر تهران در برنامه هسته‌اى آن مفیدتر از عرض‌اندام نظامى است. تهران و واشنگتن بار دیگر منافع مشترك خود در مواجهه با یك دشمن مشترك را درك كرده‌اند.»
غسان شربل نیز در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌اى الحیات مى‌نویسد: «آمریكا براى خروج از باتلاق عراق نیاز به همكارى ایران دارد. ایران نیز براى بهره‌بردارى سیاسى از شرایط نیازمند نزدیكى به آمریكا است. مى‌توان گفت دیدار بغداد نتیجه تصمیم‌گیرى طرفین براى كنار گذاشتن تخیلات و اهداف غیرواقعى است. جورج بوش به زودى جام زهر را خواهد نوشید و وارثان امام خمینى نیز در صورت موفقیت این مذاكرات، از محور شرارت خارج شده و به آغوش خانواده بین‌المللى بازخواهند گشت.»
با این حال كشورهاى عربى دچار این نگرانى شده‌اند كه ایران و آمریكا بدون در نظر گرفته آنها، اقدام به توافقى براى اداره امور عراق كنند. در همین زمینه عمرو موسى دبیركل اتحادیه عرب اظهار داشت: «ما از مذاكرات تهران و واشنگتن استقبال كردیم و این‌گونه تماس‌ها را بسیار مفیدتر از چالش‌هاى نظامى و مجازات‌ها مى‌دانیم.»
عمرو موسى در ادامه گفت: «ایران و آمریكا باید بدانند كه كشورهاى عربى نیز منافعى در عراق دارند و نظر آنها نیز در مورد آینده عراق باید مورد توجه قرار گیرد.»
علی مهتدی، گزارشگر صدای آلمان در بیروت