ايران در هفته اى كه گذشت: آرامش موقت بحران اتمى/ رد صلاحيت گسترده نامزدهاى اصلاح طلب/ تداوم اعتصاب غذاى گنجى

بحران مناسبات ايران و جامعه جهانى، اين هفته وارد مرحله اى آرام تر شد. هرچند كه آخرين دور مذاكرات هيات هاى نمايندگى سه كشور اروپائى و ايران، اين بار هم به نتيجه روشنى نرسيد، اما به گزارش خبرگزارى آلمان، طرف هاى اروپائى تصميم گرفتند از قطع مذاكره با هيات ايرانى خوددارى كنند و تا برگزارى انتخابات رياست جمهورى به تهران فرصت انديشيدن بدهند. آن ها قرار است تا اوائل ماه اوت پيشنهاد تازه اى را تهيه كنند و در آن زمان مذاكره با ايران را از سر گيرند.

در همين حال، خبرگزارى آسوشيتدپرس گزارش داد كه به رغم تداوم اختلاف نظر ميان اروپا و ايران، سازمان تجارت جهانى تصميم گرفته است باب مذاكره بر سر عضويت ايران در اين سازمان را بگشايد. گزارش اين خبرگزارى، ضمنا حكايت از آن دارد كه ايالات متحده آمريكا از ماه مارس امسال دست از مخالفت با عضويت جمهورى اسلامى در سازمان تجارت جهانى برداشته است. واشنگتن اميدوار است از اين طريق بتواند انگيزه اى براى نزديكى رهبران ايران و سه كشور اروپائى فراهم سازد. به گفته جك استراو وزير خارجه بريتانيا، ايران در مذاكرات اين هفته اطمينان داده است كه برنامه غنى سازى اورانيوم را فعلا از سر نخواهد گرفت.

آمريكا پيش از اين اعلام كرده است كه اگر مذاكرات اروپائى ها با ايران به نتيجه روشنى نرسد، پرونده جمهورى اسلامى را به شوراى امنيت سازمان ملل متحد خواهد كشاند. اروپائى ها نيز، كه تلاش هاى مسالمت آميزشان تاكنون به نتيجه نرسيده است، تهديد كرده اند كه در صورت لزوم با آمريكا همراه خواهند شد. اما هم اروپائى ها و هم آمريكائى ها حدس مى زنند كه پيشنهاد اعمال تحريم عليه جمهورى اسلامى، با وتوى چين و روسيه روبرو خواهد شد. علاوه بر اين، بسيارى از كارشناسان اقتصادى معتقدند كه تحريم ايران، نرخ نفت را در بازارهاى جهانى به شدت افزايش خواهد داد و اقتصاد جهان را، دستخوش بحرانى بزرگتر از امروز خواهد كرد.

روزنامه لوموند فرانسه، در عرصه بحران اتمى ايران، به نكته جالب ديگرى اشاره دارد. اين روزنامه اخيرا نوشت: ”اروپائى ها از مدت ها پيش ادعا كرده اند كه غنى سازى اورانيوم در ايران با استقلال و غرور ملى مردم اين كشور ارتباط دارد. آن ها اكنون بايد راه حلى را بيابند كه بتواند وجهه ايران را حفظ كند”. پيش از حمله آمريكا به عراق نيز، بسيارى از تحليلگران بر اين عقيده بودند كه صدام حسين، به شرط حفظ وجهه خود، حاضر به هر نوع همكارى هست.

اكنون بپردازيم به مهم ترين مسائل داخل كشور: مساله انتخابات رياست جمهورى طبعا داغترين موضوع است، اما اعتصاب غذاى اكبر گنجى نيز سبب شده است كه اعتراض هاى بين المللى به تهران سرازير شود. اكبر گنجى پنج سال پيش، پس از شركت در كنفرانسى كه بنياد هاينريش بل در برلين ترتيب داده بود، بازداشت شد و از همان زمان در زندان به سر مى برد. اكنون، با توسل او به اعتصاب غذا، بنياد هاينريش بل بار ديگر خواستار آزادى وى شده است. همزمان با اقدام اين بنياد، خانم كلاديا روت رئيس حزب سبزها نيز ضمن متهم كردن دستگاه قضائى جمهورى اسلامى به ”ناشنوائى بشرستيزانه” خواستار آزادى گنجى شد. وى گفت: ”تشديد شرايط حبس در ايران، رابطه اى نزديك با تصميمات ضددموكراتيك رهبرى سياسى ايران در رد صلاحيت نامزدهاى رياست جمهورى دارد”.

اظهار نظر اين سياستمدار سرشناس آلمانى بى پايه نيست. اين هفته اعلام شد كه شوراى نگهبان صلاحيت گروه وسيعى از نامزدهاى اصلاح طلب مقام رياست جمهورى را رد كرده است. اقدام شوراى نگهبان، اعتراضات گسترده اى را برانگيخت و اصلاح طلبان را واداشت تا از مردم دعوت به تحريم انتخابات كنند. اين اعتراضات، آيت الله خامنه اى را مجبور كرد تا از شوراى نگهبان بخواهد كه در رد صلاحيت دكتر مصطفى معين و مهندس مهر عليزاده تجديد نظر كند.

از سوى ديگر ژان پل آسل بورن وزيرخارجه لوكزامبورگ و رئيس شوراى اتحاديه اروپا نيز از عملكرد شوراى نگهبان انتقاد كرد و تاكيد ورزيد كه اقدام شوراى نگهبان سبب سرخوردگى وزارى خارجه كشورهاى عضو اتحاديه اروپا شده است.