افزایش فشار روسیه بر رقبای خود در بازار نفت
۱۳۸۸ دی ۱۳, یکشنبه
چین، ژاپن و کره جنوبی از جمله کشورهایی هستند که روسیه به آنها از طریق خط لوله‌ی نفت واقع در شرق این کشور، که برای احداث آن ۱۲ میلیارد دلار صرف شده، نوعی جدید از نفت متوسط صادر می‌کند. ولادیمیر پوتین، نخست وزیر روسیه، این پروژه را هدیه‌ای فوق‌العاده به مناسبت سال نو میلادی خوانده است.
این پروژه برای او گامی مهم است در راه بدل شدن دوباره روسیه به ابرقدرتی بس پرنفوذ در جهان؛ ابرقدرتی که پوتین جای آن را در سال‌های پس از فروپاشی شوروی سابق تا کنون خالی می‌بیند.
تشدید رقابت با یک کلیک
پوتین خود شخصا چند روز پیش از آغاز سال نو میلادی، با یک کلیک، ارسال نخستین محموله‌ی این نوع جدید از نفت متوسط را، که میزان گوگرد آن نیز کم است، تحقق بخشید. نوع مزبور که از منطقه‌ی شرق سیبری استخراج می‌شود، از طریق خط لوله‌ی «سیبری شرقی − اقیانوس آرام» به کشورهای واردکننده ارسال می‌شود و مقامات روسیه نیز برای این نوع جدید نفت، همان نام خط لوله را برگزیده‌اند.
روسیه با این پروژه جدید خلایی مهم را در بازارهای آسیا پر می‌کند. کشورهای خاور دور در تلاش آن بوده و هستند که از میزان وابستگی خود به نفت خاورمیانه و نزدیک بکاهند. از آن گذشته، این نوع جدید نفت را با توجه به کم بودن میزان گوگرد آن، را‌حت‌تر و مقرون‌به صرفه‌تر می‌توان در پالایشگاه‌ها به بنزین و دیگر فرآوردهای نفتی بدل کرد.
طیق معیارهای بین‌المللی که از سوی موسسه نفت آمریکا (API) تعیین شده، میزان سنگینی این نوع جدید نفت روسیه بر ۳۴ و میزان گوگرد آن بر ۶ / ۰ دهم درصد بالغ می‌شود و به همین خاطر نیز سبک‌تر از نفتی است که در منطقه آرال تولید می‌گردد. اگر روسیه بتواند به کیفیت کنونی ثبات بخشد، موفقیت آن در بازار انرژی آسیا حتمی خواهد بود.
استقلال روسیه در بازار
به اعتقاد ال ترونر، رییس موسسه‌ی مشاورتی انرژی آسیا−اقیانوس آرام، پروژه نفتی جدید روسیه بازار خرید در منطقه خاور دور را کاملا دگرگون خواهد کرد. وی می‌افزاید: «نفت ونزوئلا که برای رسیدن به خریداران در خاور دور باید نیمی از کره زمین را پشت سر بگذارد، چگونه می‌تواند با این پروژه روسیه رقابت کند؟»
ترونر بر این باور است که تلاش جدید روسیه با عرضه‌ی نوعی جدید از نفت متوسط، تولیدکنندگان نفت در منطقه‌ی خلیج فارس و شرکای آنان، از جمله شرکت‌هایی چون شل و توتال را به شدت زیر فشار قرار خواهد داد.
وی در این رابطه خاطر نشان می‌سازد: تولیدکنندگان نفت برای حفظ قدرت رقابتشان ناگزیر به کاهش بهای نفت هستد و در مقایسه با روسیه در وضعیتی متفاوت قرار دارند. از آنجایی که روسیه عضو سازمان اوپک نیست، می‌تواند با استقلال کامل در مورد میزان تولید و همچنین بهای نفت تصمیم‌گیری کند.
به عقیده‌ی ترونر، کیفیت خوب، کوتاه بودن راه انتقال و نیز علاقه‌ی آسیا به یافتن بدیل‌هایی برای نفت خاورمیانه، برگ‌های برنده روسیه در این رقابت هستند. وی همچنین تصریح می‌کند: «خط لوله‌ی سیبری شرقی−اقیانوس آرام قواعد بازی در بازارهای بین‌المللی نفت را به هم خواهد ریخت.»
SA/BB