اسلامی: بازرسان آژانس بعد از نظارت، ایران را ترک کردند
۱۴۰۴ شهریور ۱۰, دوشنبهمحمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، شامگاه یکشنبه ۹ شهریور در گفتوگو با خبرنگاران از پایان ماموریت دو بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی که با مجوز شورای عالی امنیت ملی به ایران سفر کرده بودند، خبر داد.
اسلامی که به همراه مسعود پزشکیان، رئيسجمهور ایران، برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری شانگهای در چین به سر میبرد، افزود: «بحث نظارت آژانس بر فرایند تعویض سوخت نیروگاه اتمی بوشهر، در دستور کار بود که با اجازه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی این نظارت انجام شد. دو بازرس آمدند و بر این فرایند نظارت کردند و رفتند.»
روز چهارشنبه ۵ شهریور (۲۷ اوت) عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، از ورود بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای نظارت بر تعویض سوخت نیروگاه بوشهر خبر داده و هرگونه توافق نهایی جدید با آژانس را تکذیب کرده بود.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران همچنین از برگزاری "دو جلسه" برای مذاکره میان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و وزارت امور خارجه خبر داد و گفت که جلسه سومی هم در پیش است.
اسلامی همچنین گفت که فعال شدن مکانیسم ماشه "چیز جدیدی نیست" و افزود: «از قبل هم پیشبینی میکردیم و دشمنان ما همواره بهانههایی پیدا میکنند تا فشار بر ملت ایران وارد کنند. هدف اصلی آنها تسلیم کردن کشور است، اما ایران با وجود تحریمها تسلیم نشده است.»
او در گفتوگوی خود با خبرنگاران به زمان دقیق خروج بازرسان آژانس از ایران اشارهای نکرد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، چهارشنبه ۵ شهریور (۲۷ اوت) گفته بود که ایران پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل اجازه بازگشت بازرسان به تاسیسات بوشهر را داده اما دسترسی به تأسیسات کلیدی هستهای همچنان میسر نشده است.
گروسی همچنین گفته بود که آژانس هنوز از نحوه همکاری ایران با بازرسان این نهاد راضی نیست.
بیشتر بخوانید: بحران در نظارت هستهای ایران؛ سفر مقامهای آژانس به واشینگتن
پس از حملات اسرائیل و آمریکا به برخی تاسیسات هستهای در ایران، تهران همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به حالت تعلیق در آورد.
جمهوری اسلامی آژانس و رافائل گروسی را به جانبداری و کمک به اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه متهم میکند.
برخی مقامات و رسانههای جمهوری اسلامی نیز تهدید کرده بودند که به محض ورود گروسی به خاک ایران، او باید دستگیر و محاکمه شود. روزنامه کیهان چاپ تهران خواسته بود گروسی "به جرم جاسوسی برای موساد و شرکت در قتل مردم مظلوم کشورمان" محاکمه و اعدام شود.
محمد اسلامی روز یکشنبه "نظام مدیریتی و رهبری آژانس" را متهم کرد که "تحت تأثیر نظام سلطه عمل میکند" و شخص مدیرکل، "مشکل اساسی" است.
این در شرایطی است که سه قدرت اروپایی روز پنجشنبه ۲۸ اوت (۶ شهریور) مکانیسم ماشه را کلید زدند و روند بازگشت تحریمهای بینالمللی را به جریان انداختند.
با فعال شدن مکانیسم ماشه، تمامی تحریمهای پیشین شورای امنیت، دوباره لازمالاجرا میشوند؛ تحریمهایی که همه کشورها از لحاظ حقوقی متعهد به رعایت آن هستند.
بیشتر بخوانید: سایه سنگین "مکانیسم ماشه" بر اقتصاد رنجور ایران
سه کشور اروپایی از جمله خواستار از سر گیری همکاری ایران با آژانس در یک مهلت ۳۰ روزه هستند. درخواستی که ایران تا کنون از اجرای آن سر باز زده است.
تهران همچنین تهدید کرده است که در صورت تشدید فشارها از پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای (انپیتی) خارج خواهد شد.
خروج از انپیتی میتواند تبعات سنگینی برای ایران در عرصه بینالمللی بهدنبال داشته باشد؛ از جمله انزوای بیشتر، بازگشت تحریمهای شدیدتر، افزایش احتمال اقدام نظامی و از دست رفتن حمایت کشورهای دوست مانند چین و روسیه.
آژانس مشکوک به ذخیره اورانیوم با غنای بالا
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران اکنون مقدار اورانیوم غنیشدهای را چندین برابر بیشتر از آنچه در توافق هستهای توافق شده بود، جمعآوری کرده است.
اسرائیل از جمله اهداف خود برای حمله به ایران را جلوگیری از ساخت بمب هستهای توسط تهران اعلام کرد؛ حملهای که به جنگی ۱۲ روزه میان دو کشور انجامید و در نهایت ایالات متحده نیز با اسرائیل همراه شده و تأسیسات هستهای ایران در فردو، نطنز و اصفهان را بمباران کرد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
پس از جنگ ایران و اسرائیل سرنوشت بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ایران نامشخص ماند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر گزارش داده بود که این میزان در صورت غنیسازی تا سطح ۹۰ درصد میتواند برای ساخت چند سلاح هستهای کافی باشد.
ایران تلاش برای ساخت بمب هستهای را رد و ادعا میکند که اورانیوم را برای اهداف غیرنظامی غنیسازی میکند.
ناظران و تحلیلگران معتقدند، اگر جمهوری اسلامی تا ۲۷ سپتامبر به یک توافق هستهای جدید تن ندهد، چالشهای بیشتری در انتظارش خواهد بود و در صورت وخامت اوضاع حتی احتمال مجدد اسرائیل دور از ذهن نیست. در این صورت مشخص نیست که آیا دومین حمله اسرائیل بهای سنگینتری برای کلیت جمهوری اسلامی به همراه خواهد داشت یا خیر.