«آینده‌ی فوتبال از آن آلمان است» • گپی با مجید جلالی
۱۳۹۱ خرداد ۱۱, پنجشنبه
بشنوید: گفت‌وگو با مجید جلالی، مدرس فیفا درباره بخت آلمان در جام ملت‌های اروپا ۲۰۱۲
دویچه وله: آقای جلالی، تیم ملی فوتبال آلمان در مسابقات جام ملت‌های اروپای ۲۰۱۲، پس از گذشت ۱۶ سال، مجدداً به دنبال کسب عنوان قهرمانی این تورنمنت مهم اروپایی و جهانی است. وضعیت تیم ملی فوتبال آلمان را در آستانه‌ی جام ملت‌های اروپای ۲۰۱۲ چطور می‌بینید؟
مجید جلالی: تیم آلمان از شش سال پیش تحولی را در تیمش شروع کرد و این تحول را با تغییر نسل آغاز کرد و بازیکن‌های جوانی را آورد که می‌دانست آنها می‌توانند سطح کیفی آینده‌ی فوتبال ملی آلمان را ارتقا بدهند. بعد از این رویکردی که به سمت تغییر نسل داشتند، در ترمیم شیوه‌ی بازی‌شان هم اقدامات خیلی خوب و قوی‌ای را انجام دادند. به‌هرحال آلمان همیشه فوتبال منظم، سنتی و ماشینی خود را داشت و حالا می‌بینیم که سطح خلاقیت بازی در تیم آلمان هم به‌طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است. بازیکن‌هایی مثل مسعود اوزیل و توماس مولر بیانگر این واقعیت هستند. البته آلمان تبعات و غرامت بی‌تجربگی این‌کاری را که شروع کرد، بگونه‌ی در جام جهانی پرداخت کرد. اما سیری که فوتبال آلمان گرفته، با توجه به دوتا عاملی که ما به عنوان تغییرات مهم از آن یاد می‌کنیم، می‌گوید که حالا فوتبال آلمان دارد به نقطه‌ی پیچ خودش می‌رسد. به همین دلیل، بدون تردید، شانس اول قهرمانی در مسابقات جام ملت‌های اروپا می‌تواند تیم آلمان باشد.
اما ایستگاه آخر تیم ملی فوتبال آلمان در جام ملت‌های اروپای ۲۰۰۸ و جام جهانی ۲۰۱۰، همیشه تیم ملی فوتبال اسپانیا بود. آیا به عقیده‌ی شما، این فاصله‌ی مهارت و قابلیت میان این دو تیم دیگر وجود ندارد و آلمان می‌تواند از سد اسپانیا نیز عبور کند؟
شاید اختلاف این دو تیم در حال حاضر در این باشد که آلمان دارد به نقطه‌ی اوجی می‌رسد، در حالی‌که اسپانیا قطعاً دارد از نقطه‌ی اوجش عبور می‌کند. برآیند تلاقی این دو تیم باید این باشد که هرچه زمان به جلو برود، آلمان باید گوی سبقت را از اسپانیا بگیرد.
برگ‌های برنده‌ی تیم ملی فوتبال آلمان را در زمین، از دیدگاه تاکتیکی، فنی، مهارت تیمی، مهارت انفرادی و قابلیت‌های متفاوت دیگر، در چه نکاتی می‌بینید؟
آلمانی‌ها غیر از آن بازی منظم و طراحی‌شده‌ای که از قبل داشتند، حالا بازی فیزیکی و همین‌طور بازی خلاق را به آن شیوه‌ی بازی‌شان اضافه کرده‌اند و اینها چیزهایی است که یک فوتبال مدرن لازم دارد. الان آلمانی‌ها در دفاع‌های کنار، مهره‌های ارزش‌مندی را دارند و در ستون فقرات تیم‌شان، در خط وسط هم واقعاً نمره‌های خوبی دارند. بنابراین آن تغییرنسل کمک‌شان کرده و تغییر در شیوه‌ی بازی هم فوتبال آلمان را به نحو چشمگیری به سمت آینده‌ای روشن که شاید بین چهار تا شش سال می‌تواند در فوتبال دنیا به عنوان قدرت مطرح باشد، کشانده است و به نظر من در همین یورو و بعد در جام جهانی آینده، فوتبال آلمان را به سطح اول خودش می‌آورد. این همان کاری است که در گذشته فرانسوی‌ها انجام دادند. آنها هم، اگر خاطرتان باشد، تغییر نسلی را انجام دادند که چالش‌هایی در ابتدا داشت، ولی در نهایت منجر شد به قهرمانی فرانسه در جام جهانی ۱۹۹۸. عین این شرایط را خود اسپانیا هم داشت و حالا نوبت آلمان است. به نظر من، آینده مال آلمان است.
گزینه‌های تاکتیکی تیم ملی فوتبال آلمان را از دیدگاه شما چگونه می‌شود تشریح کرد؟
در درجه‌ی اول نظم بازی‌شان است و بعد قابلیت دوندگی و درگیری بالا در طول ۹۰ دقیقه. سرعت بازی‌شان در مرحله‌ی انتقال، مخصوصاً از بخش دفاع و حمله. در جام جهانی، آلمانی‌ها در بازی‌هایی که انجام دادند، در بخش سرعت بازی، انتقال بازی و ضدحمله فوق‌العاده عمل کردند. بنابراین آنها در این بخش‌ها واقعاً کارآمدند. الان هم ذهنیتی بر تیم حاکم است و آن این‌که همه‌ی آنها باید مشارکت فعالی در بخش دفاع داشته باشند و برای بخش حمله‌شان هم وظایف کاملاً تعریف شده است. اینها چیزهایی است که در یک واژه‌ی کلی به آن "نظم بازی" می‌گوییم. به این نظم بازی، سرعت بازی، مخصوصاً در نسل انتقالی وارد شده و اینها مواردی است که شاید خیلی راحت به دست نیاید. در ارتباط با مالکیت توپ هم، در روشی که بایرن مونیخ بازی می‌کرد، ما دیدیم که در این بخش هم به ذهنیت‌های جدید خوبی دارند می‌رسند؛ ذهنیتی که فوتبال اسپانیا ثابت کرد مالکیت توپ چقدر می‌تواند در موفقیت تیم تأثیرگذار باشد و حالا آلمانی‌ها هم دارند به آن ذهنیت می‌رسند.
تیم ملی فوتبال آلمان در دیدار تدارکاتی برای جام ملت‌های اروپا، با نتیجه‌ی پنج بر سه، مقابل تیم ملی سوییس شکست خورد. عملکرد دفاعی ملی‌پوشان آلمان در این دیدار اصلاً رضایت‌بخش نبود. به عقیده‌ی شما، نقطه ضعف تیم ملی فوتبال آلمان و به قول معروف، پاشنه‌ی آشیل این تیم می‌تواند در خط دفاعی باشد؟
نه، این نگران کننده نیست. این بازی‌ها، بازی‌های تدارکاتی است و حُسن بازی تدارکاتی این است که شما می‌توانید ضعف‌های تیم را پیدا کنید. پس چه بهتر که شما هرچه مشکل دارید، در بازی‌های تدارکاتی رو بشود و این به نظر من، موقعیت خوبی است که نصیب آلمان شد. از طرفی، الان تیم سوییس هم تیم فوق‌العاده‌ای است که به طور حتم تبدیل به یک پدیده خواهد شد. به نظر من، خیلی جای نگرانی نیست.
علی‌رغم این‌که یکی از رازهای موفقیت تیم ملی فوتبال آلمان، همان‌طور که خودتان اشاره کردید، انسجام تیمی و حرکات انتقالی سریع‌السیر این تیم است، با این وجود، شما می‌توانید از چندین بازیکن نام ببرید که نقش کلیدی را در این تیم بازی می‌کنند؟
تیم آلمان خط هافبک خیلی خوبی دارد. شاید پودولسکی از باارزش‌ترین مهره‌ها باشد و به احتمال زیاد شواین‌اشتایگر، در جلو مسعود اوزیل و یا خود فیلیپ لام که می‌تواند در هردو پست دفاع کنار بازی کند و بازیکن واقعاً قابلی است. همین‌طور در بخش حمله، بازیکنی مثل مولر را دارند. هرکدام از اینها می‌توانند برای هر تیمی مهره‌‌ی بزرگ و تأثیرگذاری باشند.
آیا شما احتمالی را برای وقوع اتفاقات غیرمنتظره و دور از انتظار و یا ظهور پدیده‌های جدیدی در جام ملت‌های اروپا، می‌بینید؟
تنها عاملی که امکان دارد فکر ما را یا تحلیل ما را به اشتباه ببرد، نگرانی از جانب پدیده‌ای است که تیمی مثل چلسی در فوتبال ایجاد کرد. روشی که چلسی در جام باشگاه‌های اروپا بازی کرد، البته روش جدیدی نیست، روشی قدیمی است، ولی روشی است که می‌تواند در مقابل فوتبال همیشه قد علم کند و روشی است بر علیه پیشرفت فوتبال. این عامل نگران کننده‌ای است که الان وجود دارد. این روش می‌تواند خود آن تیم و هوادارانش را خوشحال کند، ولی فوتبال را در تمام دنیا تحت تأثیر قرار می‌دهد و غمگین می‌کند. یک روش کاملاً تخریبی است و امکان دارد این روش به عنوان یک الگو، در این جام مد نظر تیم‌های متوسط قرار بگیرد. این همان روشی است که مثلاً یونان در دو دوره‌ی قبل از همین طریق آمده قهرمان اروپا شده و حتی در جام جهانی هم از سمت بعضی از تیم‌ها چنین روشی را می‌بینیم؛ مخصوصاً روزی که بازی به پلی‌آف می‌رسد و فقط یک بازی می‌تواند تعیین کننده باشد و این همان شکل بازی‌ای است که چلسی در واقع آن را دوباره زنده و در دنیا عرضه کرد.