هشتاد سالگی اریک کلپتون، اسطوره موسیقی بلوز

اریک کلپتون که طرفدارانش او را "خدای گیتار‌نوازی" می‌دانند، به جمع ۸۰ ساله‌ها پیوسته است. کلپتون بیش از نیم قرن در صحنه موسیقی حضور دارد و در طول فعالیت هنری‌اش بیش از ۱۰۰ میلیون آلبوم به فروش رسانده است. مجله معتبر رولینگ استون فهرستی از بهترین گیتاریست‌های تاریخ موسیقی منتشر کرده که کلپتون در آن پس از جیمی هندریکس در رتبه دوم قرار دارد.

اریک کلپتون در روز ۳۰ ماه مارس سال ۱۹۴۵ در بریتانیا به دنیا آمد. آغاز فعالیت‌های او برمی‌گردد به سال ۱۹۶۳ میلادی و پیوستن او به گروه Yardbirds. تصویری از یکی کنسرت این گروه در ماه مه ۱۹۶۴. اریک کلپتون به عنوان نوازنده گیتار در سمت چپ در تصویر.

اریک کلپتون با گروه Yardbirds دو آلبوم منتشر کرد، اما برای آنکه بتواند عشق خود به موسیقی بلوز را بهتر متحقق کند و در قید و بند موفقیت‌های تجاری نباشد، فصل تازه‌ای را با گروه Bluesbrakers آغاز کرد.

نخستین گروهی که نام اریک کلپتون را در سراسر جهان بر سر زبان‌ها انداخت گروه Cream بود که علیرغم عمر نسبتا کوتاهش سه آلبوم فراموش‌نشدنی به انتشار رساند. شماری از منتقدان حتی این گروه را هم‌طراز با گروه‌های بیتلز و رولینگ استونز می‌دانند. تصویری از سه عضو گروه Cream در سال ۱۹۶۷: اریک کلپتون (دوم از راست) به همراه جینجربیکر (وسط) و جک بروس (چپ).

در همان سال‌ها بود که عبارت "کلپتون خداست" زبان‌زد شد و بر دیوارها نقش بست. گروه Cream با وجود موفقیت و محبوبیت بیش از حدی که کسب کرده بود، به خاطر ناسازگاری‌های سه عضو گروه از هم پاشید و کلپتون گروهی تازه به نام Blind Faith را به راه انداخت. البته رابطه اعضای گروه Cream علیرغم این جدایی کاملا قطع نشد. تصویری از اعضای گروه Cream در دیداری در سال ۱۹۹۳: اریک کلپتون، جینجر بیکر و جک بروس (از چپ).

همکاری کلپتون با گروه‌های مختلف در مجموع عمر چندان زیادی نداشت. این مسئله شاید به شخصیت خود او برمی‌گشت که به گفته‌ی بعضی از منتقدان موسیقی تاب تحمل حضور ستاره‌ای درخشان در کنار خود روی صحنه را نداشت. البته نام کلپتون در آن سال‌ها تنها به خاطر موسیقی و گیتارنوازی‌اش نبود که بر سر زبان‌ها افتاد. موضوع اعتیاد او به هروئین نیز سوژه خبری بسیاری از رسانه‌ها بود.

او خود بعد‌ها در مصاحبه‌ای در این باره می‌گوید: «مواد مخدر برای من حکم محرک برای نوشتن ترانه را داشت. آن زمان فکر می‌کردم که این، لازمه تفکر خاصی است. نمی‌دانم که آیا استفاده از مواد مخدر برای نوشتن ترانه ایده خوبی است یا نه، اما اگر مواد مصرف می‌کنید، باید تاوان آن را هم پس بدهید. من چنین تجربه‌ای را توصیه نمی‌کنم. من این کار را کردم، چون جوان، خام و شورشی بودم.» کلپتون در کنسرتی در سال ۱۹۹۲.

کلپتون در آن دوران به کمک یکی از دوستانش موفق شد از اعتیاد به هروئین نجات پیدا کند، اما این رهایی به معنای گرفتاری در دام دیگری به نام الکل بود، دامی که سال‌های زیادی گریبانگیر این گیتاریست بزرگ بود و کلپتون توانست در پی تلاش‌های متعدد سرانجام از دست آن خلاص شود. تصویری از اریک کلپتون (راست) و کارلوس سانتانا، دو گیتاریست چیره‌دست موسیقی بلوز و راک.

اریک کلپتون در طول بیش از نیم قرن فعالیت هنری‌اش ده‌ها آلبوم، چه به شکل سولو و چه در قالب همکاری‌‌های گروهی، روانه بازار کرده، ستاره‌های بزرگ عالم پاپ و راک از جمله فیل کالینس و جو کاکر را به عنوان گیتاریست مهمان در کنسرت‌هایشان یا در ضبط آلبوم همراهی کرده و از آن گذشته در پروژه‌های مشترک با کهنه‌کارهای بلوز فعالیت داشته است. تصویری از اریک کلپتون (راست) و فیل کالینس (چپ) در اوایل دهه ۱۹۹۰.

اریک کلپتون تا کنون با ستارگان معروف کنسرت‌های خیریه زیادی اجرا کرده است، از جمله در سال ۱۹۹۷ میلادی در آلبرت هال لندن به همراه مارک نافلر (وسط) و استینگ (چپ).

براین می، گیتاریست گروه صاحبنام کوئین در ستایش مهارت گیتارنوازی اریک کلپتون می‌گوید که "انگشتان او مستقیم با روح او پیوند خورده و مرتبط است". تصویر از اریک کلپتون در کنسرتی در نیویورک در سال ۲۰۱۳.

کلپتون سال‌های بسیار پیش در جزیره آنتیگوا واقع در منطقه کارائیب یک کلینیک ترک اعتیاد راه‌اندازی کرد که هنوز هم برقرار است و بخشی از هزینه‌اش نیز از طریق فعالیت‌ها و کنسرت‌های خیریه‌ای که برگزار می‌کند، تامین می‌شود. اریک کلپتون در سال ۲۰۰۵ به همراه اعضای پیشین گروه Cream از جمله در لندن به روی صحنه رفت.

کلپتون در زندگی‌اش نه تنها موفقیت‌های بزرگی را جشن گرفت که لحظات بسیار تلخ زیادی را هم تجربه کرد، از جمله درگذشت چند تن از دوستان بسیار نزدیکش در سانحه‌ای هوایی در سال ۱۹۹۰ و به‌ویژه مرگ پسر ۴ساله‌اش که در سال ۱۹۹۱ ضربه‌ای شدید به او زد. کلپتون در یکی از ترانه‌های خود به نام "اشک در آسمان" که محبوبیت زیادی کسب کرد، به مرگ پسرش پرداخته تا بلکه با موسیقی مرهمی بر زخم‌های عمیقش بگذارد.

اریک کلپتون در طول فعالیت هنری خود جوایز بسیاری به دست آورده است. ۲۰ جایزه معتبر گرمی در کارنامه افتخارات این آهنگساز، گیتاریست و خواننده مشهور به ثبت رسیده است.

اریک کلپتون قرار بود در سال ۲۰۲۰ تور اروپایی خود را برگزار و از جمله سه کنسرت در آلمان اجرا کند. به خاطر همه‌گیری کرونا در سراسر جهان، کنسرت‌های کلپتون نیز به تعویق افتادند. البته او در ترانه‌هایی بعد از پاندمی از محدودیت‌های اعمال‌شده انتقاد کرده و وضعیت ناشی از همه‌گیری را با دوران برده‌داری مقایسه کرد؛ امری که انتقادهای فراوانی برای او به دنبال داشت.

در باره زندگی و آثار این گیتاریست چیره‌دست نوشته‌های زیادی منتشر شده، از جمله کتاب "کنددست" (زندگی و موسیقی اریک کلپتون) نوشته فیلیپ نورمن که با ترجمه شاهین بلوری به فارسی توسط انتشارات شباهنگ منتشر شده است.

آلبوم‌هایی که اریک کلپتون در طول فعالیت حرفه‌ای خود منتشره کرده تا کنون مجموعا بیش از ۱۳۰ میلیون بار به فروش رفته‌اند. آخرین آلبوم او در سال گذشته میلادی (۲۰۲۴) با نام "در این بین" Meanwhile منتشر شد.