لرزه دوم در بورس دوبی

در حالی که شیخ خلیفه بن‌ساعد آل‌نهیان، امیر امارات متحده عربی، می‌کوشد آرامش را به بازار مالی بازگرداند، آثار نگرانی از افزایش بدهی‌های امارات، روز چهارشنبه حتی در بورس فرانکفورت آشکار شد.

روزنامه آلمانی هندلزبلات اعلام کرد که شاخص بورس‌های دوبی ۶ درصد سقوط کرده و به پائین‌ترین سطح از ماه مارس به این سو رسیده است. دو هفته پیش، پس از آنکه روشن شد بدهی‌های "صندوق دوبی‌ورلد" به ۵۹ میلیارد دلار رسیده، بورس‌های جهانی واکنشی کوتاه نشان دادند و دوباره آرامش یافتند. اما این بار، بازار جهانی نسبت به آمارهای دریافتی از امارات نگرانی بیشتری نشان می‌دهد.

نخل‌ها می‌خشکند؟

شرکت النخیل به عنوان یکی از مهم‌ترین زیرمجموعه‌های صندوق دوبی‌ورلد و سازنده جزیره مصنوعی نخل جمیره، افزایش بدهی‌های نیمه نخست سال ۲۰۰۹ خود را ۷ درصد اعلام کرده است.

جزیره نخل جمیره نوامبر سال گذشته در یکی از پرشکوه‌ترین جشن‌های تاریخ جهان افتتاح شد. هتل هفت‌ستاره آتلانتیس و یکی از بزرگترین آکواریوم‌های جهان نیز در این جزیره ساخته شده است. اکنون با بحران مالی شدید النخیل، بیم آن می‌رود که جزیره نخل جمیره و جاذبه‌های توریستی آن نیز رونق خود را از دست بدهند.

النخیل که می‌بایست تا روز ۱۴ دسامبر ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بدهی خود را بازپرداخت کند، دو هفته پیش از بستانکاران خواست که مهلت بازپرداخت را شش‌ماه تمدید کنند. اکنون، براساس اطلاعیه النخیل، این شرکت اعتراف می‌کند که حجم بدهی‌هایش به ۲۰ میلیارد دلار رسیده است.

درآمد النخیل در سال گذشته میلادی ۹ میلیارد درهم (حدود ۲ میلیارد یورو) بود، اما در نیمه نخست سال جاری تنها به یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون درهم (حدود ۳۰۰ میلیون یورو) رسید. مدیران شرکت اعلام کردند که زیان آن‌ها در همین مدت به ۳ میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار رسیده است.

تنزل جایگاه دو شرکت بزرگ دیگر

موضوع دیگری که سبب کاهش ارزش شاخص بورس دوبی شد، تنزل جایگاه شرکت "دی پی ورلد" در فهرست "آژانس راتینگ مودی" بود. دی پی ورلد، یکی دیگر از شرکت‌های وابسته به صندوق یا کنسرن دوبی ورلد است.

دوبی ورلد اواخر نوامبر امسال اعلام کرد که ۵۹ میلیارد دلار بدهی دارد و برای مقابله با بحران، باید سالانه ۸۰۰ میلیون دلار از هزینه‌های جاری خود بکاهد. این امر ۱۵ درصد کارکنان دوبی‌ورلد را با خطر اخراج روبرو می‌کند. بحث واگذاری تعدادی از شرکت‌های وابسته به دوبی ورلد نیز در همان زمان مطرح شد و بی‌اعتمادی به بازار مالی دوبی را دامن زد.

به موازات دی پی ورلد، جایگاه شرکت ساختمانی بزرگ "امار پروپرتی" نیز، در فهرست راتینگ مودی تنزل یافت. راتینگ مودی اعلام کرد که علت تنزل جایگاه دو شرکت اماراتی، آن است که نشانه‌ای از پشتیبانی جدی دولت برای شرکت‌ها به چشم نمی‌خورد. دولت دوبی پس از روشن شدن بدهی‌های دوبی ورلد، اعلام کرد که مسئولیتی در این زمینه به عهده نمی‌گیرد، زیرا شرکت‌ها از دولت جدا هستند.

در نتیجه تنزل جایگاه شرکت‌های دی پی ورلد و امار پروپرتی، ارزش سهام این دو شرکت هم به ترتیب ۱۱ درصد و ۱۰ درصد کاهش یافت.

صندوق دوبی ورلد هنگامی که خواستار تمدید مهلت بازپرداخت بدهی‌های شرکت‌النخیل شد، امیدوار بود که دولت دوبی یا ابوظبی به یاری آن بشتابند. امیر ابوظبی وعده چنین کمکی را داد، اما هنوز سیاست خود را در این زمینه روشن نکرده است. بیشترین سرمایه‌گذاران محلی دوبی‌ورلد و النخیل را نزدیکان امیر دوبی تشکیل می‌دهند.

جواد طالعی

تحریریه: بابک بهمنش