خبرگاه؛ اعتراضات خونین در نپال علیه محدودیت شبکههای اجتماعی
انتشار ۱۴۰۴ شهریور ۱۷, دوشنبهآخرین بهروز رسانی ۱۴۰۴ شهریور ۱۷, دوشنبهآنچه باید بدانیم
دویچه وله فارسی مجموعهای خبری از موضوعات و تحولات روز ایران، منطقه، آلمان و جهان در زمینههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و غیره است.
در "خبرگاه" میتوانید رویدادهای متنوع را به شکلی کوتاه و فشرده دنبال کنید.
بازداشت یک شهروند ترکمن با اتهامات امنیتی پس از جنگ ایران و اسرائیل
به گزارش صفحه رسمی سازمان فعالان حقوق بشر ترکمنصحرا (توهرا )، حکیم دردیانی، فرزند قیاس و از شهروندان ترکمن ساکن گنبدکاووس، پس از پایان جنگ دوازده روزه میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، بازداشت و پس از طی مراحل بازجویی به بازداشتگاه موقت زندان گنبد منتقل شده است.
منابع نزدیک به خانواده او به "توهرا" گفتهاند که تنها اطلاع داده شده وی به دلیل "ارتباط با عوامل خارجی" تحت نظر قرار دارد. با این حال، جزئیات روشنی درباره اتهامات مطرحشده علیه او در دسترس نیست.
بررسیهای منبع خبری مذکور نیز تأیید میکند که بازداشت این شهروند ترکمن در چارچوب پروندهای با اتهامات امنیتی صورت گرفته است. به گفته منابع مطلع، اطلاعات سپاه در تلاش است با طرح اتهامهای امنیتی علیه او پروندهسازی کند، اما تاکنون مدرکی مشخص درباره فعالیتهای حکیم دردیانی ارائه نشده است.
خانواده و نزدیکان او نسبت به وضعیت بلاتکلیف وی ابراز نگرانی کردهاند و هشدار دادهاند که بازداشتهای مبهم میتواند منجر به قربانی شدن او در چارچوب پروندهسازیهای امنیتی شود.
همچنین گزارشها حاکی است که دردیانی تاکنون از حق دسترسی به وکیل و ملاقات با خانوادهاش محروم مانده است.
وزارت خارجه ناپدید شدن یک رایزن سابق فرهنگی در مصر را تایید کرد
بر اساس گزارش رسانههای داخلی در ایران، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، ناپدید شدن امیر موسوی، رایزن پیشین فرهنگی در مصر را تایید کرده است. به گفته بقایی، موسوی با گذرنامه عراقی وارد قاهره شده بود.
او در عین حال از پیگیری این موضوع از طریق دفتر حفاظت منافع ایران در قاهره خبر داد.
امیر موسوی از چهرههای شناختهشده در حوزه سیاست خارجی و امنیتی جمهوری اسلامی به شمار میرود. او سمت مدیریت "مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی" و همچنین مشاور در وزارت دفاع را در سابقه کاری خود دارد.
ژاکلین ددریان، خواننده، ترانهسرا و آهنگساز ایرانی در لسآنجلس درگذشت
ژاکلین دردریان، خواننده، آهنگساز و ترانهساز پاپ ایرانی در سن ۷۳ سالگی در لسآنجلس درگذشت. او دختر ویگن، خوانند مشهور ایران بود.
فعالیت هنری ژاکلین از زمستان ۱۳۵۳ شروع شد. نخستین آثار او با صدای پدرش ویگن اجرا و منتشر شدند. او در ادامه برای هنرمندان دیگری چون مرتضی و گوگوش، آهنگسازی کرد. از معروفترین کارهای او ترانه "پرنده" است که برای گوگوش ساخت.
از میان خوانندگانی که او با آنها همکاری کرد مهستی، شکیلا، معین، ستار، شهره، ابی، اندی، لیلا فروهر، سیاوش قمیشی، مارتیک، و نوشآفرین بودند.
او یکی از معدود زنان آهنگساز و ترانهسرای مطرح موسیقی پاپ ایران بود. ژاکلین پس از انقلاب، ایران را ترک کرد و ساکن لسآنجلس شد. او در آنجا فعالیتهای هنری خود را از سر گرفت و برای خوانندگان بسیاری ترانهسرایی کرد.
ژاکلین به سرطان مبتلا بود. همسر او در در اینستاگرام به همه کسانی که ژاکلین را دوست داشتند نوشت ژاکلین بعدازظهر هفتم سپتامبر، پس از سه سال مبارزه با مشکلات متعدد سلامتی، درگذشت. ژاکلین همچنین در فعالیتهای انسان دوستانه نیز مشارکت داشت.
۱۹ کشته در اعتراضات نپال علیه مسدودسازی شبکههای اجتماعی
به گفته پلیس نپال، در جریان اعتراضات علیه مسدود شدن چندین پلتفرم شبکههای اجتماعی از جمله فیسبوک و اینستاگرام، دستکم ۱۹ نفر کشته شدند. در این اعتراضات، بیش از ۱۰۰ نفر، از جمله تعدادی پلیس، زخمی شدند. به گزارش روزنامه "کاتماندو پست" و دیگر رسانههای داخلی نپال، پلیس برای متفرق کردن معترضان از آبپاش، گاز اشکآور و حتی مهمات جنگی استفاده کرده است.
معترضان در جریان تجمع علیه مسدود شدن دسترسی به فیسبوک و دیگر شبکههای اجتماعی و همچنین علیه فساد دولتی تلاش کردند وارد ساختمان پارلمان شوند. مقامات در اطراف پارلمان، مقررات منع آمد و شد برقرار کردند. در دیگر بخشهای این کشور نیز اعتراضاتی رخ داده است.
در کاتماندو، پلیس هزاران معترض جوان از جمله دانشآموزان و دانشجویان را از حرکت به سوی پارلمان، جایی که تظاهرات ممنوع است، بازداشته است. معترضان پرچم ملی و پلاکاردهایی با شعارهایی مانند "فساد را متوقف کنید، نه شبکههای اجتماعی" و "جوانان علیه فساد" حمل میکردند. آنان تلاش کردند از موانع پلیس عبور کرده و وارد پارلمان شوند. یک سخنگوی دولتی گفت مقررات منع آمد و شد زمانی وضع شد که معترضان خشونت به خرج دادند. پلیس دستور داشت از آبپاش، باتوم و گلولههای پلاستیکی استفاده کند.
به گفته شاهدان عینی، گروهی از معترضان یک خودرو نیروهای امنیتی را متوقف کردند و یک آمبولانس به آتش کشیده شد. تصاویر تلویزیونی نشان داد که معترضان به سمت پلیس سنگ پرتاب کرده و موانع امنیتی را پایین کشیدند، در حالی که خیابانها در دود ناشی از گاز اشکآور غرق شده بود.
زمینه این اعتراضات به تصمیم دولت در هفته گذشته بازمیگردد که چندین پلتفرم آنلاین را مسدود کرد. دولت دلیل این اقدام را ثبت نکردن پلتفرمها نزد مقامات اعلام کرده بود. به گفته دولت، برخی کاربران با هویتهای جعلی از این شبکهها برای انتشار "سخنان نفرتانگیز، اخبار جعلی، کلاهبرداری و دیگر جرائم" استفاده میکردند. با این حال، بسیاری از مردم نپال از این موضوع انتقاد میکنند که فساد گسترده است و دولت در مقابله با آن اقدامی انجام نمیدهد.
کنفرانس سومین سالگرد "ژن، ژیان، ئازادی" در فرانکفورت برگزار شد
کنفرانسی به مناسبت سومین سالگرد جنبش ژن، ژیان، ئازادی (زن، زندگی، آزادی) روز شنبه، ۷ سپتامبر (۱۵ شهریور)، در شهر فرانکفورت آلمان برگزار شد. این رویداد به ابتکار کمپین "نه به اعدام، آری به حیات آزاد" و با همکاری "پلتفرم دموکراتیک ایران" با حضور فعالان سیاسی، پژوهشگران، هنرمندان و دانشگاهیان از ایران، آلمان، سوریه، افغانستان و دیگر کشورها صورت گرفت.
این کنفرانس با تمرکز بر بازاندیشی مسیر مبارزه، تقویت همبستگی فراملی و مقابله با سرکوب، شامل دو پنل تخصصی بود. پنل نخست با عنوان "نقش زنان در خیزش انقلابی و آینده جنبش" برگزار شد و سخنرانانی از جمله ژانین ویسلر، عضو پارلمان آلمان از حزب چپ در آن حضور داشتند. پنل دوم با عنوان "افقهای مبارزه: اتحاد، تبعید و انقلاب آینده" به بررسی چالشهای همبستگی در شرایط تبعید پرداخت.
بیانیه پایانی کنفرانس بر پنج محور تأکید داشت: بهرسمیت شناختن نقش محوری زنان، تقویت همبستگی فراملی، دادخواهی برای جانباختگان و زندانیان سیاسی، مبارزه با اعدام و سرکوب، و حمایت از هنر انقلابی.
به مناسبت سومین سالگرد جنبشزن، زندگی، آزادی ایرانیان خارج از کشور و گروههای مخالف جمهوری اسلامی برنامههای متعددی تدارک دیدهاند. قرار است به همین مناسبت تجمعاتی در کشورهای مختلف برگزار شود.
۱۹ سد بزرگ ایران در آستانه خشک شدن قرار دارند
خبرگزاری ایرنا در گزارشی تازه ترین آمار شرکت مدیریت منابع آب ایران از ابتدای مهر ۱۴۰۳ تا ۱۵ شهریور سال جاری را منتشر کرد که طبق آن، در هفته پایانی "سال آبی جاری" وضعیت منابع آبی ایران "اصلا مطلوب" نیست.
بر أساس این گزارش تنها ۱۵ درصد آب ۱۹ سد بزرگ ایران پر شده و پنج سد خشک شدهاند. وضعیت سد لار در استان تهران با ۳ درصد پرشدگی، سدهای لتیان و ماملو با ۱۴ درصد پرشدگی و سدهای دوستی و طرق در استان خراسان رضوی هرکدام با ۵ درصد پرشدگی "دچار خشکی شدهاند".
وضعیت سدهای "پانزده خرداد" در حوضه آبریز قمرود با ۸ درصد پرشدگی، سد بوکان در آذربایجان غربی با ۱۴ درصد پرشدگی و "استقلال" و "سرنی" با ۳ درصد و ۱۲ درصد پرشدگی نیز بهتر نیست.
سد نهرین در خراسان جنوبی ۱۲ درصد پرشده است و سدهای ساوه با ۷ درصد پرشدگی و سد کمال صالح هم با ۱۵ درصد پرشدگی آخرین روزهای سال آبی جاری را سپری میکنند.
بیشتر بخوانید:بحران آب
حتی سدهای نقاط پربارندگی ایران نیز از خشک شدن در امان نماندهاند. سد سفیدرود گیلان ۳ درصد، سد تهم زنجان ۹ درصد سد تنگوئیه سیرجان ۷ درصد و سد نسا کرمان با ۷ درصد پرشدگی "در شرایط آبی بغرنجی به سر میبرند".
در این میان ذخیره آب سدهای وشمگیر در استان گلستان، سد رودبال داراب فارس و سد شمیل و نیان در استان هرمزگان به صفر درصد رسیده است.
این گزارش به کاهش ۴۲ درصدی ورودی آب به سدهای کشور اشاره میکند و میگوید از ابتدا تا ۱۵ شهریور سال آبی جاری ۲۴ میلیارد و ۳۳۰ میلیون متر مکعب آب وارد سدهای کشور شده که در مقایسه با ۴۱ میلیارد و ۸۳۰ میلیون متر مکعب ورودی سال گذشته ۴۲ درصد کاهش یافته است.
خشکی به تهدیدآمیزترین معضل در همه نقاط ایران تبدیل شده است. تالابها، دریاچهها و رودخانههای پرآب فلات ایران خشک شدهاند. از جمله این رودخانهها، زایندهرود است که بستر آن کاملا خشک شده است. طرح اجرای یک کنسرت در آن انتقادات بسیاری را در شبکههای اجتماعی برانگیخت.
شمار درخواستهای جدید پناهندگی در اروپا به طور چشمگیری کاهش یافته است
شمار متقاضیان جدید پناهندگی در اتحادیه اروپا و همچنین در نروژ و سوئیس در نیمه نخست سال جاری به شکل محسوسی کاهش یافته است. تا پایان ماه ژوئن امسال، آژانس پناهندگی اتحادیه اروپا نزدیک به ۴۰۰ هزار درخواست جدید ثبت کرد. این رقم در مقایسه با نیمه نخست سال ۲۰۲۴، کاهشی معادل ۱۱۴ هزار مورد یا ۲۳ درصد را نشان میدهد. برای نخستین بار در سالهای اخیر، آلمان دیگر کشوری با بیشترین شمار متقاضیان پناهندگی نبوده است.
بیشتر بخوانید:پناهندگی
این آمار شامل تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا است و همچنین نروژ و سوئیس است که عضو اتحادیه نیستند. در مجموع در این ۲۹ کشور، ۳۹۹ هزار درخواست ثبت شد. در این میان فرانسه (۷۸ هزار)، اسپانیا (۷۷ هزار)، آلمان (۷۰ هزار) و ایتالیا (۶۴ هزار) در رتبههای اول تا چهارم قرار گرفتند.
کاهش آمار بهویژه ناشی از سقوط رژیم بشار اسد در دسامبر گذشته است. برای نخستین بار در یک دهه گذشته، بیشترین شمار متقاضیان جدید پناهندگی (۲۵ هزار) دیگر از سوریه نبوده، بلکه از ونزوئلا بوده است. از افغانستان نیز ۴۲ هزار نفر شهروند درخواست پناهندگی دادند.
بیشتر بخوانید:سیاست مهاجرتی
بیشترین کاهش پناهندگی در آلمان (منفی ۴۳ درصد)، و همچنین در ایتالیا (منفی ۲۵ درصد) و اسپانیا (منفی ۱۳ درصد) است. تقریباً همه پناهجویان ونزوئلایی درخواست خود را در اسپانیا ثبت کردند، جایی که زبان مشترک دارند. بریتانیا پس از خروج از اتحادیه اروپا سالهاست در این آمار لحاظ نمیشود.
علاوه بر این تنها یک چهارم درخواستهای اولیه (۲۵ درصد) تأیید شد. با این حال، در مجموع ۲۹ کشور هنوز انبوهی از درخواستها باقی مانده که باید هنوز رسیدگی شوند. در مجموع برای حدود ۱.۳ میلیون مورد تقاضای پناهندگی هنوز باید تصمیمگیری شود.
نحوه برخورد با مهاجران از دههها پیش از موضوعات مناقشهبرانگیز سیاست اروپاست. اتحادیه اروپا اکنون با کشورهای شمال آفریقا همکاری میکند تا مانع حرکت مهاجران به سوی اروپا شود. تلاش برای عبور از مدیترانه با قایقهای اغلب نامطمئن بارها به فجایع مرگبار منجر شده است.
شکست سنگین حزب خاویر میلِی در انتخابات بوئنوس آیرس
حزب "لا لیبرتاد آوانزا" به رهبری خاویر میلِی، رئیسجمهور آرژانتین در انتخابات استانی بوئنوس با اختلاف چشمگیری از حزب میانهرو-چپ "فوئرسا پاتریا" شکست خورد. این انتخابات بهعنوان شاخصی مهم برای سنجش فضای سیاسی آرژانتین پیش از انتخابات پارلمانی در اکتبر ۲۰۲۵ تلقی میشود.
بر اساس نتایج اولیه انتخابات که شامگاه یکشنبه (به وقت محلی) اعلام شد، حزب "لا لیبرتاد آوانزا" به رهبری خاویر میلِی تنها توانست حدود ۳۴ درصد آرا را کسب کند، در حالی که حزب "فوئرسا پاتریا"، متشکل از گروههای مختلف پرونیست مخالف دولت میلِی، با کسب ۴۶ درصد آرا پیروزی قاطعی به دست آورد. این اختلاف بسیار بیشتر از پیشبینیهای نظرسنجیها بود و نشاندهنده نارضایتی گسترده از سیاستهای میلِی در این استان کلیدی است.
خاویر میلِی، رئیسجمهور راستگرای پوپولیست آرژانتین پس از اعلام نتایج اولیه، این ناکامی را پذیرفت و آن را "شکستی آشکار" توصیف کرد. با این حال، او متعهد شد که اصلاحات اقتصادی خود را "شتاب بخشد" و از تغییر مسیر سیاستهایش خودداری کند.
میلِی در سخنرانی خود در مقر حزب در شهر لاپلاتا، ضمن اذعان به شکست بر ادامه سیاستهای تعدیل اقتصادی، حفظ تعادل بودجه و پیشبرد برنامههای خود تأکید کرد.
استان بوئنوس آیرس، که حدود ۴۰ درصد از رأیدهندگان آرژانتین را در خود جای داده و بیش از ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تأمین میکند، از اهمیت سیاسی و اقتصادی ویژهای برخوردار است.
تلفات سنگین روسیه در اوکراین و اعلام گفتوگوی قریبالوقوع ترامپ با پوتین
ستاد کل ارتش اوکراین گفته است، "تلفات نیروهای روسیه در جنگ این کشور به حدود ۱.۱ میلیون نفر نزدیک شده است". همزمان دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده از برنامهریزی برای گفتوگوی تازه با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در روزهای آینده خبر داده تا "راهحلی برای بحران اوکراین-روسیه پیدا کند".
بر اساس گزارش ستاد کل ارتش اوکراین، در ۲۴ ساعت گذشته ۹۱۰ سرباز روس در جریان درگیریها در اوکراین کشته یا زخمی شدهاند. این آمار مجموع تلفات نیروهای روسیه از زمان آغاز تهاجم این کشور در فوریه ۲۰۲۲ را به حدود ۱.۱ میلیون نفر (شامل کشتهها و زخمیها) رسانده است.
اوکراین همچنین اعلام کرده که در این مدت تجهیزات نظامی متعددی از جمله ۵ تانک، ۴ خودروی زرهی، ۲۹ سیستم توپخانهای و بیش از ۴۶۰ پهپاد روسی را منهدم کرده است. با این حال کارشناسان بینالمللی این ارقام را محتاطانه ارزیابی کرده و معتقدند که آمار ارائهشده توسط اوکراین ممکن است بیش از واقعیت باشد. وبسایت اوریکس (Oryx)، که خسارات تجهیزات نظامی را بر اساس شواهد بصری مانند تصاویر و ویدئوها مستند میکند، اعداد کمتری را تأیید کرده است.
در همین حال دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در گفتوگو با شبکه سیانان اعلام کرد که قصد دارد "بهزودی" و "طی چند روز آینده" با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه گفتوگو کند.
او با اشاره به ادامە جنگ در اوکراین اظهار داشت: «ما این مشکل را حل خواهیم کرد. وضعیت روسیه و اوکراین را مدیریت میکنیم.»
پلیس ترکیه مقر مرکزی حزب جمهوریخواه خلق در استانبول را محاصره کرد
نیروهای پلیس ترکیه ساختمان مرکزی حزب جمهوریخواه خلق (CHP)، بزرگترین حزب مخالف دولت اردوغان در استانبول را محاصره کردهاند. این اقدام پس از صدور حکم دادگاه برای برکناری هیئت رهبری استانی حزب و تعیین یک هیئت موقت صورت گرفته و از سوی رهبران حزب جمهوریخواه خلق به عنوان تلاش دولت رجب طیب اردوغان برای مداخله قضایی در امور داخلی حزب توصیف شده است.
اوزگور اوزل، رهبر این حزب عصر روز یکشنبه هفتم سپتامبر هواداران را به تجمع مسالمتآمیز در برابر مقر حزب فراخواند، در حالی که استانداری استانبول ممنوعیت سهروزه تظاهرات را در چندین منطقه اعمال کرده است.
او در واکنش به این رویدادها، تمامی "دموکراتها" و اعضای حزب خود را فراخواند تا برای "حفاظت از خانه" به سمت مقر حزب حرکت کنند و در برابر آنچه او آن را "کودتای قضایی" میداند، مقاومت کنند.
همزمان با این رویدادها و بر أساس دادەهای نتبلاکس محدودیتهایی بر پهنای باند شبکههای اجتماعی در ترکیه اعمال شده که دسترسی به پلتفرمهایی مانند اکس، اینستاگرام و یوتیوب را کند و با اختلال مواجه کرد.
حکم دادگاه که روز سهشنبه ۳ سپتامبر صادر شد. کل هیئت رهبری استانی حزب جمهوریخواه خلق در استانبول را به اتهام "تخلفات رویهای" در کنگره حزب در سال ۲۰۲۳ برکنار کرده و یک مدیر موقت را منصوب کرد. همچنین، جلسه دادگاه بعدی در ۱۵ سپتامبر ممکن است به برکناری خود اوزل منجر شود. حزب جمهوریخواه خلق این احکام را "سیاسی" و فاقد استقلال قضایی میداند و آن را ادامه فشارهای دولت علیه مخالفان توصیف کرده است.
اکرم اماماغلو، شهردار منتخب استانبول نیز کە از اعضای بلندپایه حزب جمهوریخواه خلق است، پیشتر بازداشت شده بود و اکنون در زندان بە سر میبرد. این الگو ادامە روندی است کە در سالهای گذشتە اردوغان علیه احزاب مخالف، از جملە دمپارتی و حزب جمهوریخواه خلق پیش گرفتە است.