افزایش نگرانی‌ها نسبت به وضعیت زندانیان سیاسی در ایران
۱۴۰۴ تیر ۷, شنبه
محمدرضا ولی‌زاده به نقل از برادرش رضا ولی‌زاده، روزنامه‌نگار ایرانی-آمریکایی و همکار سابق رادیو فردا که میانه اسفند سال ۱۴۰۲ پس ۱۵ سال به ایران بازگشت و دستگیر شد، درباره جابجایی بسیاری از زندانیان بدون رعایت اصولی مانند تفکیک جرائم، شرایط زیستی مناسب، دسترسی به خدمات اولیه و حق تماس با خانواده‌ها ابراز نگرانی کرده است.
برادر این روزنامه‌نگار در این پیام که نسخه‌ای از آن را در اختیار دویچه وله فارسی قرار داده است، از شرایط بد و تاسف‌بار زندانیان سیاسی از جمله برادرش در زندان تهران بزرگ (فشافویه) خبر داده و به نقل از برادرش گفته است: «زندانیان در شرایطی سخت، با پابند و دستبند مشترک از زندان اوین به زندان تهران بزرگ منتقل شده‌اند و شرایط محل اسکان آنان که قبلا محل حبس زندانیان متادونی بوده بسیار غیربهداشتی و آلوده است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
دو نقطه از زندان اوین روز دوشنبه دوم تیر مورد هدف حمله ارتش اسرائیل قرار گرفت. گفته شده است، یکی از این حملات در نقطه ای پایین‌تر از در ورودی اصلی زندان اوین صورت گرفته و انفجار دیگر در ضلع شمال شرقی زندان رخ داده است.
در ساعات اولیه این حمله اعلام شد، تعدادی از کارکنان و زندانیان زخمی شدند اما تا کنون آمار مشخصی از تلفات اعلام نشده است.
در غروب همان روز جمعی از زندانیان زندان اوین بیانیه‌ای منتشر کردند و نوشتند: «به دلیل هجوم زندانیان به طبقه پایین برای نجات جان خود، تعدادی زخمی شدند. بهداری زندان عملا نابود شده و هیچ امکانات اولیه‌ای برای درمان زخمی‌ها در بند وجود ندارد.»
پس از انتشار گزارش‌های اولیه از وضعیت وخیم زندانیان، اعلام شد آنها به زندان های قرچک ورامین، تهران بزرگ و قزلحصار منتقل خواهند شد.
رضا ولی‌زاده، خبرنگار و روزنامه نگار دوتابعیتی نیز در تماس با برادرش تایید کرده است، این انتقال انجام شده اما بسیاری از این زندانیان با شرایط بد و تاسف باری روبه‌رو هستند.
هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران نیز در گزارشی به وضعیت نامطلوب این زندانیان پرداخته و نوشته است: «پس از انتقال گسترده زندانیان سیاسی مرد از زندان اوین، بیش از ۷۰ نفر به واحد قرنطینه ۳ زندان قزلحصار کرج منتقل شده‌اند. این افراد با کمبود شدید امکانات اولیه و محدودیت در ارتباط با خانواده‌ها مواجه‌اند.»
هرانا همچنین درباره وضعیت زنان زندانی سیاسی اعلام کرده است: «بسیاری از این زندانیان زن به‌طور ناگهانی و اجباری به زندان قرچک ورامین منتقل شدند. ابتدا در قرنطینه‌ای کوچک و غیربهداشتی نگهداری شده و سپس به سالن ورزشی فاقد هرگونه تجهیزات، از جمله تخت، منتقل شدند. پس از مدتی، این زندانیان مجددا به بند قرنطینه بازگردانده شدند و در شرایطی بدون رعایت اصل تفکیک جرائم و استانداردهای حداقلی زیستی به‌سر می‌برند.»
شرایط بهداشتی در زندان‌های قرچک و تهران بزرگ به‌شدت نامناسب گزارش شده است. اعضای یکی از خانواده زندانیان زن منتقل شده به زندان قرچک به هرانا گفته‌اند: «در سالن ورزشی و بند قرنطینه این زندان، تنها دو سرویس بهداشتی و یک حمام برای ده‌ها زندانی وجود دارد. فضای قرنطینه بسیار کوچک و غیربهداشتی است و در هوای گرم تابستان، امکان استفاده از هواخوری‌ها عملا وجود ندارد.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
وضعیت تغذیه و دسترسی به آب سالم در زندان‌های قرچک و تهران بزرگ نیز بحرانی توصیف شده است. زنان زندانی در زندان قرچک ورامین و شمار زیادی از زندانیان منتقل‌شده به زندان تهران بزرگ از دسترسی به خدمات درمانی نیز محروم مانده‌اند.
در روزهای اخیر نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل و فعال حقوق بشر هم در بیانیه‌ای نسبت به وضعیت زندانیان ابراز نگرانی کرده بود.
بخش آلمانی انجمن بین‌المللی حقوق بشر در فرانکفورت نیز با انتشار اطلاعیه‌ای و با بیان این که زندانیان، "با تهدید اسلحه به زندان مرکزی تهران که بیش از ظرفیتش جمعیت دارد منتقل شده‌اند"، شرایط بهداشتی در آنجا را "فاجعه‌بار" توصیف کرد.
در حالی که میزان خسارات به زندان اوین همچنان در هاله‌ای از ابهام است، حسین رزاق، فعال مدنی و زندانی سیاسی پیشین، روز شنبه هفتم تیر در تلگرام، ویدئویی از بخشی از خسارت‌ها به ساختمان‌ها و خودروهای اطراف زندان اوین منتشر کرد.
این فعال مدنی همچنین در پیامی وضعیت زندانیان سیاسی در زندان‌هایی که به آن منتقل شده‌اند را با "اردوگاه‌های کار اجباری" مقایسه کرده است.