آلمان اقدام به اخراج گروهی شهروندان افغان به کشورشان کرد
۱۴۰۴ تیر ۲۷, جمعه
آلمان برای دومین‌بار از زمان روی‌کار آمدن طالبان در افغانستان در اوت ۲۰۲۱، اقدام به اخراج گروهی شهروندان افغان به کشور مبدأ کرد.
بامداد روز جمعه ۲۷ تیر (۱۸ ژوئیه) هواپیمای قطر ایرویز با ۸۱ شهروند افغان از فرودگاه لایپزیگ به مقصد افغانستان پرواز کرد.
الکساندر دوبرینت، وزیر کشور آلمان این خبر را تأیید کرد و گفت، این افراد از جمله افغان‌هایی هستند که به اخراج قانونی محکوم شده و مرتکب جرایم کیفری شده‌اند.
این اقدام که نخستین اخراج گروهی شهروندان افغان از زمان آغاز به کار دولت ائتلافی موسوم بە "سیاه و قرمز" به رهبری فریدریش مرتس محسوب می‌شود، پیش از برگزاری نشست دوبرینت، با همتایان اروپایی‌اش انجام شد. این نشست قرار است به بررسی تشدید سیاست‌های پناهندگی اتحادیه اروپا بپردازد.
دوبرینت خواهان سخت‌گیری بیشتر در سیاست مهاجرتی اتحادیه اروپاست و چندی پیش نیز خواستار آغاز مذاکرات مستقیم با طالبان شده بود؛ پیشنهادی که جایگزین میانجی‌گری قطر می‌شود.
هنوز مشخص نیست که این افراد از کدام ایالت‌های آلمان بوده‌اند. همچنین اطلاعاتی در دست نیست که چند نفر از آنان محکومان کیفری بوده یا از سوی نهادهای امنیتی به عنوان "تهدید امنیتی" طبقه‌بندی شده‌اند.
اعتراض‌نهادهای حقوق بشری
اخراج به افغانستان همواره مورد مناقشه بوده، چرا که حقوق بشر در این کشور نقض می‌شود و امکان اجرای دادرسی عادلانه تضمین‌شده نیست.
مؤسسه حقوق بشر آلمان، سازمان حقوق بشری حمایت از پناهجویان (PRO ASYL) و شورای پناهندگان ایالت زاکسن از جمله نهادهایی هستند که اخراج به افغانستان را مغایر با کنوانسیون حقوق بشر اروپا و قانون اساسی آلمان می‌دانند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
کانون وکلای آلمان نیز به این اقدام شدیدا انتقاد کرده است. برنیس بوهلو، عضو هیئت مدیره این کانون می‌گوید: «اخراج‌های امروز به افغانستان در واقع حمله‌ای به اصل جهان‌شمولی حقوق بشر است، چرا که حفاظت در برابر شکنجه و رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز باید برای همه افراد برقرار باشد.»
او تاکید کرد که دادگاه بین‌المللی کیفری علیه طالبان حکم بازداشت صادر کرده و "هیچ‌گونه همکاری نباید با این رژیم صورت گیرد."
اخراج علیرغم به‌رسمیت نشناختن طالبان
پس از روی کار آمدن طالبان در اوت ۲۰۲۱، آلمان اخراج‌ها به افغانستان را به حالت تعلیق درآورد. پس از سه سال وقفه، در ماه اوت سال ۲۰۲۴ بار دیگر ۲۸ مرد افغان در پروازی به این کشور بازگردانده شدند. براساس گزارش روزنامه آلمانی "زوددویچه" پرواز دیگری که برای فوریه ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده بود، انجام نشد.
وزارت خارجه آلمان در وب‌سایت خود نوشته است: «دولت آلمان، حکومت طالبان را به عنوان دولت مشروع افغانستان به رسمیت نمی‌شناسد. سفارت آلمان در کابل از تاریخ ۱۵ اوت ۲۰۲۱ تا اطلاع ثانوی تعطیل است.»
اینکه در مورد اخراج اخیر، مذاکرات به‌طور مستقیم با طالبان انجام شده یا از طریق کشوری واسطه (مانند قطر)، هنوز مشخص نیست.
نشست مهاجرت وزیر کشور
فرآیند اخراج معمولا مستلزم آمادگی‌های پیچیده‌ای از جمله معاینه‌های پزشکی جهت تایید توانایی پرواز، دریافت مجوزهای پروازی، بررسی همکاری کشورهای ثالث و کشور مقصد، و نیز بازداشت پیش از اخراج است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
مدت بازداشت پیش از اخراج حداکثر شش ماه است.
شتاب گرفتن اخراج‌ها پس از دو حمله خشونت‌بار
از زمان آخرین پرواز اخراج اتباع افغانستان که مجرم شناخته شده بودند، نزدیک به ۱۱ ماه گذشته است. پس از دو حمله خشن در مانهایم و زولینگن، دولت ائتلافی پیشین آلمان تابستان گذشته اعلام کرد که اخراج‌ها به افغانستان بار دیگر از سر گرفته خواهد شد.
بیشتر بخوانید:بازگرداندن اولین پناهجویان از آلمان در پی تشدید کنترل مرزها
اولاف شولتس، صدراعظم وقت آلمان وعده داده بود که پروازهای مشابه بیشتری انجام خواهد شد، اما این وعده به همان یک پرواز محدود ماند.
پس از انتخابات پارلمانی مجدد در سال جاری و تنها چند هفته پیش از آغاز به کار دولت جدید، تورستن فرای، رئیس فعلی دفتر فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان وعده داد که پروازهای اخراج منظم به افغانستان و سوریه از سر گرفته خواهد شد. او گفت که مردم آلمان می‌توانند به این وعده اعتماد کنند و این روند "به شکلی پایدار و در مقیاسی بسیار گسترده‌تر نیز اجرایی می‌شود".
بیشتر بخوانید:طالبان مجرمان اخراج شده از آلمان را آزاد کردند
دشواری‌های اجرای سیاست اخراج
اجرای سیاست وعده داده شده از سوی دولت فعلی آلمان همچنان با دشواری‌های زیادی روبه‌روست؛ آلمان هیچ‌گونه رابطه دیپلماتیک با طالبان در کابل ندارد.
یوهان واده‌فول، وزیر خارجه آلمان به‌تازگی اعلام کرده که آلمان طالبان را به عنوان دولت مشروع افغانستان به رسمیت نمی‌شناسد و تنها از طریق یک دفتر ارتباطی در قطر با مقام‌های آن کشور تماس‌هایی در سطح فنی دارد.
اما الکساندر دوبرینت خواهان تغییر این وضعیت است. او در گفت‌وگویی با هفته‌نامه "فوکوس" در ابتدای ماه جاری گفته بود: «هدف من این است که مستقیما با افغانستان توافق‌هایی در مورد بازگرداندن مهاجران داشته باشیم. هنوز هم برای گفت‌وگو با افغانستان به طرف‌های ثالث نیاز داریم و این نباید به یک راه‌حل دائمی تبدیل شود.»
سازمان‌های پناهندگی و حقوق بشر وابسته به سازمان ملل به این سیاست به شدت انتقاد کرده‌اند. نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در کابل، در واکنش به سخنان دوبرینت گفته بود که شرایط افغانستان هنوز برای بازگرداندن پناهجویان مناسب نیست.
راوینا شامداسانی، سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل نیز به موارد مداوم نقض حقوق بشر در افغانستان، مانند اعدام‌ها و سرکوب زنان اشاره کرده است.
بیشتر بخوانید:افغانستان: ترس از بازگرداندن به کشوری "امن"
بنا بر آمار منتشر شده از سوی دولت آلمان تا پایان ماه مه ۲۰۲۵، نزدیک به ۴۵۰ هزار نفر از اتباع افغانستان در آلمان زندگی می‌کردند. از این تعداد، بیش از ۱۱ هزار نفر موظف به ترک خاک آلمان شدند که در میان آن‌ها نزدیک به ۱۰ هزار نفر دارای مهلت موقت اقامت و حدود دو هزار نفر بدون چنین مهلتی بوده‌اند.