عرضه نخستین دارو برای درمان آلزایمر در آلمان
۱۴۰۴ شهریور ۹, یکشنبه
برای نخستین‌بار در آلمان، یک دارو جدید برای درمان بیماری آلزایمر وارد بازار می‌شود که به‌جای تنها کاهش نشانه‌های بیماری، مستقیماً با علت‌های اصلی آن مقابله می‌کند. این دارو «لِکِمبی» نام دارد و ماده‌ی مؤثره‌ی آن لِکانِماب است. قرار است این دارو، سر از روز دوشنبه، اول سپتمبر ۲۰۲۵ در بازارهای آلمان عرضه شود.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
با وجود این، «لکمبی» نمی‌تواند آلزایمر را به‌طور کامل درمان کند، اما می‌تواند روند پیشرفت بیماری را در مراحل ابتدایی به تعویق بیندازد. این دارو نخستین داروی تأییدشده در آلمان است که نه‌تنها علایم بیماری را کاهش می‌دهد، بلکه با از بین بردن رسوبات مضر آمیلوئید در مغز، مستقیماً برعلت‌های بروز آلزایمر اثر می‌گذارد.
با این حال، استفاده از این دارو تنها برای شمار اندکی از بیماران امکان‌پذیر است. برآورد می‌شود که در آلمان حدود یک میلیون نفر به زوال عقل ناشی از آلزایمر مبتلا باشند.
تأیید دارو در اروپا و ایالات متحده امریکا
داروی «لکمبی» در ماه اپریل سال ۲۰۲۵ توسط کمیسیون اروپایی تأیید شد، در حالی‌که اداره نظارت بر دارو و غذا در ایالات متحده امریکا این آنتی‌بادی مونوکلونال ضد آمیلوئید را که با نام تجاری «لکمبی» عرضه می‌شود، پیش‌تر در جنوری سال ۲۰۲۳ تأیید کرده بود.
انتقادها و بحث‌ها پیرامون این دارو
روند تأیید این دارو بحث‌برانگیز بود. کلاوس فلیسباخ، متخصص مغز و اعصاب در شهر بُن آلمان، می‌گوید که استفاده از این دارو نیازمند امکانات گسترده‌ی صحی است و بار زیادی بر دوش سیستم صحی می‌گذارد. براساس نتایج آزمایش‌های بالینی، «لکمبی» تنها برای بیماران در مراحل ابتدایی آلزایمر مؤثر است و در سایر مراحل کاربرد بالینی چندانی ندارد.
همچنین، هزینه‌های درمان بسیار سنگین است؛ تنها هزینه‌ی خود دارو حدود ۲۴ هزار یورو در سال تخمین زده می‌شود. افزون بر این، بیماران ممکن است دچار عوارض جانبی جدی شوند؛ از جمله تورم مغز یا خون‌ریزی‌های ریز یا خونریزی های میکروسکوپی در بافت مغز.
شرایط سخت برای تجویز دارو
به‌دلیل این چالش‌ها، تأییدیه «لکمبی» به گونه مشروط صادر شده است. شرکت تولیدکننده‌ی دارو، «Eisai»، موظف است یک برنامه‌ی نظارتی سراسری در اروپا راه‌اندازی کند که در آن، تمامی داکتران و بیماران پیش از آغاز درمان ثبت‌نام شوند. علاوه بر این، یک مطالعه‌ی جامع امنی نیز به‌صورت همزمان در حال انجام است.
نحوه مصرف دارو و مراقبت‌های ویژه
این دارو به مدت ۱۸ ماه، هر دو هفته یک‌بار و به‌صورت تزریق وریدی طی یک ساعت در مراکز درمانی انجام می‌شود. بیماران باید در هنگام تزریق و چند ساعت پس از آن تحت مراقبت طبی در شفاخانه باشند.
پیتر برلیت، دبیرکل انجمن آلمان برای نورولوژی، این دارو را یک «گام رو به جلو» توصیف می‌کند. به‌گفته‌ی او، پیشرفت بیماری در بیماران به‌طور متوسط نیم‌سال به تعویق افتاده است. او افزود: «بیماران به‌طور اوسط شش ماه زندگی با کیفیت بهتر را پیش از بروز علایم حاد تجربه می‌کنند.»
چالش‌های سیستم صحی و نیاز به تجهیزات پیشرفته
با وجود امیدواری‌ها، کارشناسان هشدار می‌دهند که درمان با «لکمبی» به امکانات پیشرفته‌ی تشخیصی و درمانی نیاز دارد. تشخیص زودهنگام بیماری برای اثربخشی دارو حیاتی است و این کار نیازمند، آزمایش‌های نوروسایکولوژیک، تصویربرداری‌های مکرر (ام آر آی)، آزمایش‌های ژنتیکی و بررسی مایع مغزی نخاعی برای شناسایی نشانه‌های آلزایمر می‌باشد.
فرانک یِسِن، مسئول گروه پژوهش‌های بالینی دمانس در شفاخانه‌ی دانشگاه کلن، تأکید می‌کند که برای اجرای این درمان باید ظرفیت کافی برای انجام (ام آر آی)، اتاق‌های تزریق و پرسونل متخصص فراهم شود. او می‌گوید: «اگر یک مرکز درمانی به‌خوبی مجهز باشد، مشکل خاصی برای ارائه این درمان وجود ندارد.»
مراکز درمانی و آینده‌ی تجویز دارو
درمان با «لکمبی» می‌تواند در کلینیک‌های حافظه، بخش‌های نورولوژی و معاینه خانه های تخصصی انجام شود. در حال حاضر، فقط داکتران متخصص آلزایمر مجاز به تجویز دارو هستند، اما احتمال دارد کمیته‌ی مشترک داکتران و بیمه‌های درمانی آلمان تصمیم بگیرند که آیا داکتران بخش عمومی نیز در آینده اجازه تجویز خواهند داشت یا خیر.
با عرضه این دارو، آلمان و اتریش نخستین کشورهای اتحادیه اروپا خواهند بود که «لکمبی» را به کار می‌گیرند.