چرا پوتین، شی و پزشکیان در نشست "بریکس" غایب هستند؟
۱۴۰۴ تیر ۱۴, شنبهگروه بریکس که اغلب به عنوان یک نیروی توازن دهنده چین در برابر قدرت غرب دیده میشود، در حالی نشستش را برگزار میکند که اعضای آن با جنگهای تعرفهای و پرهزینه با ایالات متحده امریکا روبرو هستند.
بریکس که دو دهه پیش به عنوان مجمعی برای اقتصادهای در حال رشد سریع شکل گرفت، تحت سلطه پیکنگ قرار گرفته است؛ زیرا چین بسیار سریعتر و بزرگتر از بقیه اعضا رشد کرده است.
چین هنوز نگفته که چرا شی جین پینگ در این نشست شرکت نخواهد کرد، اتفاقی که از زمان ریاست جمهوری او در سال ۲۰۱۲ تاکنون بیسابقه بوده است.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
رایان هس، مدیر سابق امور چین در شورای امنیت ملی ایالات متحده که اکنون در اندیشکده بروکینگز فعالیت میکند، گفت: «انتظار دارم در مورد دلایل غیبت شی جین پینگ گمانهزنیهایی وجود داشته باشد.»
هس گفت: «سادهترین توضیح ممکن است بیشترین قدرت توضیحی را داشته باشد. شی جین پینگ اخیراً میزبان لولا در پیکنگ بود.»
چرا ولادیمیر پوتین در این نشست حضور نخواهد داشت؟
رهبر چین تنها غایب قابل توجه این نشست نخواهد بود. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه که به اتهام ارتکاب جنایت جنگی تحت پیگرد قانونی قرار دارد، نیز ترجیح داده در این مراسم شرکت نکند، اما به گفته کرملین، او از طریق ارتباط ویدیویی در این نشست شرکت خواهد کرد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران نیز که کشورش در شوک درگیری ۱۲ روزه با اسرائیل قرار دارد، در این مراسم حضور نخواهد داشت.
هس گفت که عدم حضور پوتین و این واقعیت که نخست وزیر هند مهمان افتخاری در برزیل خواهد بود نیز میتواند از عوامل حضور نیافتنش باشد. او گفت: «شی نمیخواهد توسط مودی که قرار است غذای چاشت رسمی دریافت کند، نادیده گرفته شود. به نظر من تصمیم شی برای فرستادن نخست وزیر لی کیانگ به این نشست، مرتبط به همین عوامل میباشد.»
با این حال، عدم حضور شی جین پینگ ضربهای به رئیس جمهور لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، میزبان این نشست است که میخواهد برزیل نقش بزرگتری در صحنه جهانی ایفا کند.
در نوامبر ۲۰۲۵، برزیل میزبان نشست گروه ۲۰، نشست بریکس و مذاکرات بینالمللی آب و هوایی «کوپ۳۰» خواهد بود، همه اینها قبل از انتخابات ریاست جمهوری به شدت رقابتی سال آینده اتفاق میافتد.
انتظار میرود لولا دوباره برای چهارمین دوره بیسابقه ریاست جمهوری خود نامزد شود.
آیا روی پول جاگزین دالر بحث میشود؟
برای رهبران کشورهای عضو بریکس که قرار است به شهر شگفت انگیز «سیداد ماراویلوسا» سفر کنند، اقتصاد در صدر آجندای نشست قرار خواهد گرفت.
لولا روز جمعه از ایده یافتن جایگزینی برای دالر برای تجارت بین کشورهای عضو بریکس دفاع کرد.
او در یک نشست بانکی بریکس گفت: «میدانم که پیچیده است. مشکلات سیاسی وجود دارد. اما اگر فرمول جدیدی پیدا نکنیم، قرن بیست و یکم را همانطور که قرن بیستم را آغاز کردیم، به پایان خواهیم رساند.»
اما با توجه به اینکه بسیاری از کشورها، از جمله چین، درگیر مذاکرات تجاری دشوار با ایالات متحده هستند، ممکن است در مورد تحریک رئیس جمهور "دمدمی مزاج" ایالات متحده محتاط باشند.
دونالد ترامپ هشدار داده است که از روز جمعه، کشورها نامههایی دریافت خواهند کرد که میزان تعرفه صادرات آنها به ایالات متحده را نشان میدهد.
ترامپ همچنین تهدید کرده است که تعرفههای ۱۰۰ درصدی را بر کشورهایی که سلطه بینالمللی دالر را به چالش میکشند، اعمال خواهد کرد.
مارتا فرناندز، مدیر مرکز سیاستگذاری بریکس در دانشگاه کاتولیک پونتیفیکال ریو، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما انتظار داریم نشست با لحن محتاطانه برگزار شود: ذکر نام ایالات متحده در بیانیه نهایی دشوار خواهد بود.»
او گفت این موضوع به ویژه در مورد چین صادق است: «به نظر نمیرسد حالا زمان مناسبی برای ایجاد اصطکاک بیشتر بین دو اقتصاد برتر جهان باشد.«
از جمله موضوعات گسترده دیگر، از خاورمیانه گرفته تا آب و هوا، اعضای بریکس باید بر اختلافات عمیق خود غلبه کنند.
اعضای اصلی بلوک بریکس، برازیل، روسیه، هند و چین است که افریقای جنوبی نیز به آن ملحق شده و اخیراً عربستان سعودی، ایران، امارات متحده عربی، مصر، اتیوپیا و اندونزیا نیز به آن پیوسته اند.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
تحلیلگران میگویند که این امر به این گروه قدرت بینالمللی بالقوه بیشتری بخشیده است. کشورهای عضو بریکس اکنون تقریباً نیمی از جمعیت جهان و ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل میدهند.
رویارویی با ایالات متحده چالش اصلی بریکس
اما این بلوک با چالشهای زیادی نیز مواجه است به ویژه در مورد اینکه چقدر باید ایالات متحده را به چالش کشید. فرناندز گفت: این موضوع گسترش «ایجاد یک اجماع قوی را دشوارتر میکند.»
به گفته الیور استوئنکل، استاد روابط بینالملل در بنیاد «گتولیو وارگاس»، اعضای بریکس به دلیل منافع «متفاوت» خود، بیانیه جدی در مورد درگیری ایران و اسرائیل و سپس حملات نظامی امریکا صادر نکردند.
با این وجود، برازیل امیدوار است که کشورها بتوانند در این نشست، از جمله در مورد حساسترین مسائل، موضع مشترکی اتخاذ کنند.
مائورو ویرا، وزیر امور خارجه برازیل، به خبرگزاری فرانسه گفت: «کشورهای عضو بریکس در طول تاریخ خود توانسته اند در مورد مسائل مهم بینالمللی با یک صدا صحبت کنند و دلیلی وجود ندارد که این بار در مورد موضوع خاورمیانه چنین نباشد.»
هوش مصنوعی و اصلاحات حکومت جهانی نیز در آجندای بحث این نشست قرار خواهند گرفت.