اقدام سه کشور اروپایی برای بازگشت تحریمها علیه ایران
۱۴۰۴ شهریور ۷, جمعهسه کشور اروپایی در نامهای که به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کردند، مکانیسم موسوم به «ماشه» را برای بازگرداندن اقدامات تنبیهی علیه ایران که در دهه گذشته لغو شده بودند، فعال کردند.
این اقدام میتواند به مفهوم پایان قطعی توافق هستهای بینالمللی سال ۲۰۱۵ باشد که در ویانا پایتخت اتریش به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک «برجام» مورد توافق قرار گرفته بود.
این توافق که قرار است در ماه اکتبر منقضی شود، به هدف جلوگیری از ساخت بمب اتمی توسط جمهوری اسلامی ایران، مدیریت بازرسی مستقل برنامه هستهای ایران و تعیین محدودیتهایی بر میزان و غنیسازی یورانیم تدوین شده بود.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
اقدام روز پنجشنبه آلمان، بریتانیا و فرانسه نشان میدهد که صبر سه کشور اروپایی در قبال برنامه هستهای تهران به سر رسیده؛ چرا که این کشورها پیش از این خواستار اقدامات مشخص تا پایان ماه اگست شده بودند.
کارشناسان و دیپلماتها ایران را متهم میکنند که توافق هستهای ۲۰۱۵ را نقض کرده، یورانیم را تقریباً با درجه تسلیحاتی تولید کرده و از خروج یکجانبه ایالات متحده از این توافق در سال ۲۰۱۸ در دوران ریاست جمهوری اول دونالد ترامپ به عنوان بهانهای برای تعلیق تعهدات خود به این توافقنامه استفاده کرده است.
در بیانیه مشترک این کشورها آمده است: «ایران هیچ توجیه غیرنظامی برای ذخایر بالای یورانیوم غنیشده خود ندارد. بنابراین، برنامه هستهای آن همچنان یک تهدید آشکار برای صلح و امنیت بینالمللی است.»
ایران تهدید به واکنش مناسب کرد
نگرانیها در مورد قابلیتهای هستهای تهران همچنین منجر به درگیری ۱۲ روزه بین اسرائیل و ایران در ماه جون شد و ایالات متحده امریکا نیز با هدف قرار دادن مراکز هستهای ایران، در آن دخالت کرد.
ایران روز پنجشنبه با خشم به فعال شدن این مکانیسم واکنش نشان داد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در تماس تلفنی با همتایان اروپایی خود و کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این تصمیم «بیاساس و غیرقانونی» است.
ویدیو از آرشیف دویچه وله:
عراقچی افزود، ایران به این «اقدام ناموجه» پاسخ مناسب خواهد داد.
یوهان وادهفول، وزیر امور خارجه آلمان، از ایران خواست تا مذاکرات در مورد برنامه هستهای خود را فوراً از سر بگیرد.
وی گفت: «ما کاملاً متقاعد شدهایم که دیپلماسی در اینجا به پایان نمیرسد. میتواند و باید ادامه یابد. با این حال، ایران باید اکنون اقدام کند.»
فرصت ۳۰ روزه
مکانیسم ماشه تصریح میکند که شورای امنیت سازمان ملل باید ظرف ۳۰ روز در مورد ادامه لغو قبلی تحریمها تصمیم بگیرد.
روسیه که با ایران همکاری نزدیک اقتصادی و نظامی دارد، قطعنامهای را به نفع تهران در نظر دارد.
اگر قطعنامهای ارائه نشود یا رد شود، تحریمهای قبلی سازمان ملل که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ اعمال شده بود، بدون رأیگیری دوباره در شورای امنیت بازگردانده میشوند.
بریتانیا و فرانسه که به عنوان اعضای دائم شورای امنیت از حق وتو برخوردارند، میتوانند هرگونه قطعنامهای به نفع ایران را رد کنند.
اگرچه تهران میتواند در هفتههای آینده به متقاعد ساختن کشورهای اروپایی در مورد دادن مجوز بازرسیهای قابل اعتماد از فعالیتهای هستهای خود تلاش کند، اما ناظران معتقدند که این امر بسیار بعید است.
در عوض، ایران میتواند تصمیم به اخراج بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی بگیرد.
گامهای احتمالی بیشتر ایران میتواند شامل خروج از پیمان بینالمللی منع گسترش سلاحهای هستهای یا حتی اعلام ساخت بمب هستهای باشد که منجر به تشدید تنش خواهد شد.
ایران به شدت تحت تاثیر تحریمها قرار گرفته است
این تحریمها احتمالاً تأثیر قابل توجهی بر ایران خواهد گذاشت. این کشور با حدود ۹۰ میلیون نفر جمعیت، در حال حاضر تحت تحریمهای شدیدی قرار دارد که عمدتاً بخش انرژی این کشور سرشار از ذخایر نفت و گاز را هدف قرار میدهد.
علاوه بر این، این کشور تا حد زیادی از معاملات مالی بینالمللی محروم شده است. با فعال شدن مجدد تعزیرات سازمان ملل که اقتصاد و کالاهای نظامی را هدف قرار میدهد، تهران تحت فشار بیشتری قرار خواهد گرفت.
ویدیو از آرشیف دویچه وله:
این اقدام همچنین سیگنالی برای شرکتها در سراسر جهان است که همکاری با ایران میتواند بسیار خطرناک شود.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران قبل از شروع جنگ با اسرائیل بیش از ۴۰۰ کیلوگرم یورانیم ۶۰ درصد غنی شده در اختیار داشت. غنیسازی بالاتر از ۹۰ درصد برای ساخت سلاحهای هستهای نیاز است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بارها خاطرنشان کرده است که ایران تنها کشور بدون سلاح هستهای است که یورانیم را تا نزدیک به درجه تولید تسلیحات هستهای تولید میکند.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
تهران تأکید میکند که برای تولید برق به یورانیم نیاز دارد و به دنبال سلاحهای هستهای نیست و این را با دیدگاه حقوقی علی خامنهای رهبر مذهبی ایران که سلاحهای کشتار جمعی را ممنوع کرده است، توجیه میکند.
ایران به مذاکره با غرب تمایل نشان داد
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، ساعاتی پس از آنکه سه قدرت اروپایی روند اعمال مجدد تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را آغاز کردند، گفت: «ایران آماده است در صورت نشان دادن حسن نیت از سوی غرب، مذاکرات «منصفانه» بر سر برنامه هستهای مورد مناقشه خود را از سر بگیرد.»
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نوشت: «عراقچی آمادگی ایران را برای از سرگیری مذاکرات دیپلماتیک منصفانه و متوازن، به شرطی که سایر طرفها جدیت و حسن نیت نشان دهند و از اقداماتی که به شانس موفقیت آسیب میرساند اجتناب کنند، مجدداً تایید کرد.»