روز جهانی زن؛ «طالبان زندگی را بر ما زنان حرام کرده اند»
۱۴۰۳ اسفند ۱۸, شنبهطالبان با صدور دهها فرمان عرصه زندگی را برای زنان در افغانستان به حدی تنگ کرده اند که بسیاری سازمانهای حقوق بشری از زندانی شدن زنان در چهار دیواری خانه و حذف آنها از زندگی عمومی سخن میگویند.
دیبا زن حدوداً ۴۰ ساله که مادر سه فرزند است، قبل از به قدرت رسیدن طالبان در وزارت معارف افغانستان کار میکرد و همزمان یکی از بنیانگذاران نهادی برای ارتقای زنان بود که بعداً از سوی طالبان مسدود شد.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
این بانوی فعال میگوید: «با آمدن طالبان مسیر زندگی ما به کلی تغییر کرد. خصوصا زنانی که شاغل بودند، در بیرون از خانه کار میکردند و نان آور خانواده خود بودند. مشکلات اقتصادی گریبانگیر ما زنانی شد که شاغل بودیم.»
دیبا زندگی تحت محدودیتهای وضع شده از سوی طالبان را طاقت فرسا میخواند و میگوید: «طالبان زندگی را بالای ما زنان افغانستان حرام کرده است.»
این فعال حقوق زنان بعد از ماهها زندگی در زیر سلطه طالبان مجبور شد کشورش را ترک کند و به پاکستان برود: «مجبور شدم خانه خود را بفروشم، تمام وسایل خانه خود را فروختم و حالا زندگی را در اینجا سپری می کنیم.» حالا او نگران است که با ختم اعتبار ویزایش از پاکستان اخراج شود.
از آرشیف دویچه وله دری
بافندگی در کنج خانه به جای صنف دانشگاه
شکریه (نام مستعار) ۲۱ ساله در ولایت لوگر در سال ۲۰۲۱ همزمان با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، صنف دهم مکتب بود. او که اول نمره صنف اش بود، آروز داشت داکتر شود. به گفته خودش، حالا باید در صنف درسی دانشگاه می بود اما از سه سال به این سو در کنج خانه نشسته است.
با ادامه بسته ماندن مکاتب بالاتر از صنف ششم به روی دختران، شماری از نهادها تلاش کردند تا امکانات بدیل از جمله کورسهای آنلاین برای آموزش زنان و دختران ارائه کنند که بسیاری به دلیل نداشتن امکانات نمیتوانند از این کورسها بهره ببرند.
از آرشیف دویچه وله دری
شکریه میگوید: «کورسهای آنلاین وجود دارد، بعضی از صنفیهایم درس آنلاین میخوانند اما وضعیت اقتصادی ما چندان خوب نیست که کریدت اینترنت بخریم... حالا در گوشه خانه نشسته ام و بافندگی میکنم. زیاد دل تنگ گذشته میشوم، کاش مکاتب باز شود و به درسم ادامه دهم.»
افغانستان تنها کشور در جهان است که در آن زنان و دختران از کار در بیرون از خانه و حق آموزش بالاتر از صنف ششم محروم شده اند.
تلاش برای بقا
حسیبه، بانوی جوانی که در کابل زندگی میکند قبل از آمدن طالبان تنها نانآور خانواده خود بود. پدرش تقاعد کرده است و برادراناش نیز کوچک اند.
او نیز مانند اکثریت دیگر زنان شاغل با روی کار آمدن طالبان در افغانستان از کار و درس باز ماند. به پدرش هم معاش تقاعدی داده نمیشود که این باعث شده وضعیت اقتصادی آنها بسیار دشوار شود.
در حال حاضر زنان در افغانستان فقط اجازه دارند در بخش معلمی و بخشهای محدود صحی کار کنند. حسیبه بعد از مدت زیادی جستجو توانست در بخش معارف کار کند: «حالا در بخش معلمی در یک مکتب خصوصی ماهیانه چهار و نیم هزار معاش دارم... با شرایط خیلی سخت و دشوار زندگی را به پیش میبریم...گاهی هم پول قرض میکنیم.»
استقلالیتی که از بین رفت
بانو راحیل تلاش، یکی از فعالان حقوق زنان، پیش از این که طالبان قدرت را تصرف کنند برای هفت سال نانآور خانواده اش بود. او پیش از آگست ۲۰۲۱ در مزار شریف و کابل در یک شرکت مخابراتی کار میکرد. راحیل میگوید که او سرپرستی خانواده اش به شمول سه خواهر، دو برادر خردسال و مادرش را به عهده داشت. او افزود: «با آمدن طالبان همه چیز از بین رفت و نابود شد.»
مرتبط: دختر افغان: به دلیل منع تحصیل، با ازدواج اجباری مواجهم
او ادامه داد: «آمدن طالبان بدترین شرایط را برای من رقم زد.» او میگوید مادرش یکی از خواهران کوچکاش را به دلیل ترس از نکاح اجباری از سوی طالبان به زور شوهر داد.
از آرشیف دویچه وله دری
روایات زندگی زنان در زیر حاکمیت طالبان گویای رنج خاموش زنان است. حسیبه از بیوه یک نظامی سابق که در زمان حکومت جمهوریت در هلمند در جنگ کشته بود، قصه میکند که وقتی از کار منع شد، به حدی دچار مشکل اقتصادی شد که حتی نان خشک برای چهار طفل خود نداشت.
این زنان میگویند که در اوایل تصرف قدرت توسط طالبان، امنیت اجتماعی بهبود یافته بود، اما حالا رویدادهایی مانند آزار خیابانی بیشتر شده است.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
حسیبه که در کابل معلم است، میگوید: «قبلاً مردم وحشت زده بودند، دزدی و آزار زنان در سرکهای کابل کم شده بود، اما حالا دوباره هم دزدی و هم آزار و اذیت زنان در سرکها زیاد شده است.» او میگوید که حتی یکبار با موتر تعقیب شده است.
راحیل هم میگوید که اگر آزار و اذیت خیابانی کم شده، ماموران طالبان زنان را به دلیل نحوه پوشش و خروج بدون محرم از خانه در سرکها ایستاد میکنند.