داروهای تقلبی؛ مشکلی در سراسر جهان

آیا جعل کنندگان دارو یک قدم از مقامات ناظر جلوتر هستند؟ کارشناسان و گروه های صنعتی در بحبوبه افزایش تقاضا برای داروهای محبوب نگران اند که نهادهای نظارتی نتوانند پا به پای جعل کنندگان به پیش بروند. این چالش به خصوص در مورد محصولاتی مانند اوزمپیک، ویگووی و زپیاند مشهود است.

به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید

این داروها که به عنوان «تزریق‌های کاهش وزن» شناخته می‌شوند، حاوی ترکیباتی به نام سماگلوتید یا تیرزپاتید اند که نخست برای درمان دیابت نوع دو تولید شده بودند. اما آنها همچنین باعث کاهش وزن می‌شوند.

افزایش تقاضا از سوی افرادی که مایل به کاهش وزن بودند، باعث کمبود این داروها شد. داروهای تقلبی به سرعت این شکاف را پر کرده‌اند.

سازمان جهانی صحت: از هر ده دارو، یکی تقلبی است

داروهای تقلبی مشکلی جهانی است. سازمان جهانی صحت «دبیلو اچ او» تخمین می‌زند که از هر ده دارو یکی تقلبی است و هیچ تضمینی برای فواید سلامتی آن وجود ندارد. این مشکل عمدتا در کشورهایی با در آمد کم و متوسط به خصوص در بخش های از افریقا و آسیا وجود دارد.

با این حال تقریبا یک درصد از مردم در کشورهایی با درآمد بالا نیز داروها را از منابع غیرمجاز تهیه می‌کنند. در برخی موارد، این داروها ممکن هیچ تاثیری نداشته باشند. در موارد دیگری مواد تشکیل دهنده داروهای تقلبی ممکن است باعث عوارض جانبی یا ایجاد مشکلات جدید سلامتی شود.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده امریکا «اف دی ای» در سال ۲۰۲۳ به عنوان اولین هشدارهای خود در مورد این موضوع گفت «کسانی که داروها را به طور آنلاین از منابع غیر مجاز و بدون مجوز خریداری می کنند خود را در معرض محصولات بالقوه نامطمئن قرار می دهند که ارزیابی یا تایید مناسب را پشت سر نگذاشته اند یا با استندردهای کیفیت مطابقت ندارند.»

در سال ۲۰۲۴ سازمان جهانی صحت نسبت به ورود داروهای اوزمپیک تقلبی به بازار سیاه هشدار داد. طبق اعلام انجمن داروسازان بریتانیا «ان پی ای» در سال گذشته از هر پنج بریتانیایی یک نفر برای خرید داروهای کاهش وزن تلاش کرده است. این سازمان هشدار داد که تقاضای بالا برای این داروها این خطر را به همراه دارد که مردم «به جای داروخانه های تحت نظارت به تامین کنندگان آنلاین غیر مجاز متوسل شوند.»

از آرشیف دویچه وله دری 

مردم داروهای تقلبی را از کجا خریداری می کنند؟

داروهای غیر مجاز از طریق داروخانه های آنلاین، سایت های فروش بین المللی دارو و فروشندگان سازمان یافته تبهکار به فروش می رسد. این بازارهای دیجیتالی فروشگاه های آنلاین مربوط به داروخانه های معتبر نیستند، بلکه سایت هایی اند که ظاهرا دارو را با قیمت کمتر از معمول ارائه می دهند.

این داروهای آنلاین ممکن است کاملا شبیه داروهای اصلی آنلاین به نظر برسند اما هنگام تحویل، اغلب دارای اشتباهات املایی در روی بسته بندی یا اطلاعات نادرست در مورد مواد تشکیل دهنده می باشند. 

اما فقط داروهای تقلبی یا دارونما ها مشکل ساز نیستند. نهادهای نظارتی نگران روشی اند که در آن داروهای تایید شده رسمی برای ایجاد داروهای جدید برای بیماران مخلوط می شوند. در برخی از نقاط جهان از جمله در ایالات متحده امریکا داروسازان آموزش دیده مجاز به تولید داروهای خود به این روش اند. در ایالات متحده بعضی از داروخانه ها در «ترکیب کردن» تخصص دارند.

با این حال، آنها نسبت به تولیدکنندگان دارو که باید الزامات سختگیرانه‌ ای را برای عرضه محصولات خود به بازار رعایت کنند، کمتر تحت نظارت هستند.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده امریکا «اف دی ای» برای مقابله با کمبود عرضه به طور موقتی اجازه ترکیب داروهای کاهش وزن را اعلام کرد. بعضی از داروسازان به جای سماگلوتید از نمک های سماگلوتید که از سوی نهادهای نظارتی تایید نشده اند، استفاده کردند که باعث گزارش هایی از عوارض جانبی شد و فقط داروخانه های آموزش دیده واجد شرایط نبودند که این داروها را تولید می کردند.

سیف الدین احمد، متخصص بهداشت و اپیدمی لوژیست در دانشگاه جان هاپکینز ایالات متحده به دویچه وله گفت «این کار در مکان هایی مانند باشگاه های ورزشی و خدمات درمانی و آرامبخش انجام می شود.»

سازمان غذا و داروی ایالات متحده از آن زمان مجوز نسخه های ترکیبی این داروهای کاهش وزن را لغو کرده است. اما نگران است که داروخانه های آنلاین بدون نظارت هنوز هم محصولات بی کیفیت را ارائه دهند.

از آرشیف دویچه وله دری 

افزایش آگاهی در مورد خطرات داروهای تقلبی

احمد گفت «داکتران فقط نسخه می نویسند. آنها بررسی نمی کنند که بیمار دارو را از کجا می خرد.» به گفته او داکتران مسئولیت بیشتری برای افزایش آگاهی در مورد این موضوع دارند.

احمد رئیس ابتکار «BESAFE» در دانشگاه هاپکینز است که این طرح اقداماتی را برای جلوگیری از استفاده از داروهای بی کیفیت و تقلبی بررسی می کند. بررسی های انجام شده از سوی این ابتکار نشان داده است که در ایالات متحده امریکا و افریقای جنوبی آگاهی از محل خرید ایمن داروهای تجویز شده و گزارش موارد تقلبی یا عوارض جانبی کم است.

احمد می گوید اعتماد بیشتر بین مصرف کنندگان، داکتران و نهادهای نظارتی می تواند به جلوگیری از خرید داروهای تقلبی و غیر قانونی کمک کند. 

سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای محافظت از مصرف کنندگان در برابرخرید محصولات نامطمئن از منابع غیر مجاز، کمپاین «BeSafeRx» را راه اندازی کرد. این کمپاین به مصرف کنندگان راهنمایی های لازم را جهت شناسایی داروهای اصلی ارائه می دهد.

در اتحادیه اروپا ویژگی های ایمنی بر روی داروها از جمله استندردهای برچسپ گذاری الزامی است. آژانس دارویی اروپا (EMA) در مکتوبی که در اختیار دویچه وله قرار گرفت، اعلام کرد «بیماران باید فقط از خرده فروشان آنلاین ثبت شده در مراجع ذیصلاح ملی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا استفاده کنند تا خطر خرید داروهای بی کیفیت و تقلبی کاهش یابد.»

یوتیوب دویچه وله دری را ببینید

یوروپل، نهاد مسئول مبارزه با جرایم در اتحادیه اروپا، اعلام کرد که در جریان یک عملیات چندماهه در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۱۳۰۰ نفر به اتهام قاچاق داروهای تقلبی، سوءاستفاده از داروهای درمانی و مواد نیروزا تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند.

در این عملیات، نیروهای امنیتی موفق به توقیف مقادیر زیادی قرص، مواد مؤثره دارویی، مواد اولیه و ترکیبات کیمیایی شدند که ارزش آن‌ها بالغ بر ۶۴ میلیون یورو برآورد شده است.

هدف از این عملیات، شناسایی و متلاشی‌کردن شبکه‌های قاچاق دارو و محافظت از سلامت عمومی در برابر داروهای غیرقانونی و خطرناک عنوان شده است.

از آرشیف دویچه وله دری