جایزه آزادی بیان دویچه‌وله به خبرنگار گرجستانی تعلق گرفت
۱۴۰۴ اردیبهشت ۹, سه‌شنبه
زمانی که گرجستان در سال ۱۹۹۱ استقلال خود را گرفت، کینتسوراشویلی می‌دانست که بعد از این باید نقش مهمی را در شکل‌دهی دموکراسی در کشورش بازی کند. او به دویچه‌وله می‌گوید: «در سیستم شوروی [سابق] شما نه صدایی داشتید و نه حقوقی. مردم بخشی از نظام تمامیت‌خواه بودند.»
این خبرنگار ادامه می‌دهد: «در یک دموکراسی، شما مسئول کنترول حکومت خود هستید و این مکلفیت را دارید که شهروند فعال باشد. در این زمینه رسانه‌ها با موازنه کردن شاخه‌های مختلف قدرت، نقش مهم بازی می‌کنند.»
کینتسوراشویلی قبلاَ به عنوان خبرنگار کار می‌کرد. حالا او مدیر اجرایی یک سازمان مستقل برای توسعه رسانه‌هاست. این موسسه در پایتخت گرجستان برای تقویت آزادی‌های مدنی و حقوق بشر فعالیت می‌کند. او در این موسسه کارگاه‌هایی در مورد راستی‌آزمایی و مبارزه با نفرت‌پراکنی برگزار می‌کند. اما همزمان با افزایش سرکوب حکومتی، کار او نیز دشوارتر شده است.
دویچه‌وله جایزه آزادی بیان سال ۲۰۲۵ خود را به خاطر تعهد و قاطعیت کینتسوراشویلی به او اهدا می‌کند. دویچه‌وله از سال ۲۰۱۵ به این سو با این جایزه از خبرنگاران و مدافعان حقوق بشر تقدیر کرده است تا توجهات را به محدودیت‌ها بر آزادی مطبوعات و وضعیت حقوق بشر در نقاط مختلف جهان جلب کند.
پیتر لیمبورگ، رئیس عمومی دویچه‌وله گفت که اهدای این جایزه به کینتسوراشویلی به مفهوم تقدیر از قاطعیت او در مبارزه با اخبار جعلی در گرجستان است.
لیمبورگ گفت: «تلاش‌های او در مبارزه با پروپاگندا در داخل و خارج از کشور یک امر ضروری برای آزادی مطبوعات و آزادی بیان و همچنین حفظ اعتماد مردم به رسانه‌ها است.»
رئیس عمومی دویچه‌وله افزود: «این کشور فعلاَ در یک دو راهی قرار دارد، پارلمانی دارد که اپوزیسیون فعال در آن وجود ندارد، پروسه پیوستن به اتحادیه اروپا تعلیق شده است و قانون مطبوعات مستبدانه جدیدی در این کشور وضع شده که شبیه مقررات روسیه است.»
افزایش فشارها
کینتسوراشویلی می‌گوید که افزایش فشارها را احساس می‌کند: «در جریان کارهای روزمره در می‌یابید که حکومت راه‌های جدیدی را برای متوقف کردن شما کشف می‌کند.»
حزب حاکم «رویای گرجستان» که از سال ۲۰۱۲ به بعد قدرت را به دست دارد و به تکرار به عنوان یک حزب طرفدار مسکو درجه بندی شده است، سال گذشته لایحه «عوامل خارجی» را تصویب کرد. براساس این قانون، رسانه‌ها و سازمان‌های غیردولتی که دست کم ۲۰ درصد بودجه خود را از خارج حاصل می‌کنند، ملزم اند که خود را به عنوان «عوامل نفوذ خارجی» ثبت کنند. رسانه‌ها و موسسه‌هایی که قبلاَ این کار را انجام نداده اند، جریمه شده اند. حالا این لایحه قانونی تغییر یافته است و ممکن است مجازات زندان را در پی داشته باشد. این لایحه به شکلی تغییر داده شده است که برعلاوه رسانه‌ها و موسسه‌ها، بر اشخاص انفرادی نیز تطبیق شود.
بیشتر بخوانید: اهانت لفظی به پوتین منجر به توقف مقطعی نشرات یک تلویزیون در گرجستان شد
موسسه کینتسوراشویلی کاملاَ از خارج تمویل می‌شود، اما او از ثبت این مرکز به عنوان «عامل نفوذ خارجی» ابا می‌ورزد: «هدف این قانون تضعیف اعتماد به کارهای ماست. شما برای تصمیم‌گیری درست نیاز به معلومات معتبر دارید. دموکراسی این گونه کار می‌کند.»
در زمان تصویب این قانون، هزاران نفر علیه آن تظاهرات کردند. تصمیم ماه نوامبر حکومت به توقف پروسه عضویت به اتحادیه اروپا وضعیت را تیره‌تر کرد. اتحادیه اروپا یک سال قبل از آن به گرجستان وضعیت نامزدی برای عضویت را داده بود.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
معترضان به تظاهرات خود علیه آنچه سیاست استبدادی رهبری کشور می‌خوانند ادامه می‌دهند. حکومت در ماه‌های اخیر در پاسخ به این اعتراض‌ها محدودیت‌های قابل توجهی بر آزادی بیان و آزادی تجمعات وضع کرده است.
کینتسوراشویلی نیز افزایش فشارها بر خودش به عنوان یک فرد را تجربه کرده است. او به دویچه‌وله می‌گوید که افراد نقاب‌پوش به تکرار بخش ورودی دفترش را تخریب کرده و او و همکارانش را «فاشیست‌های شبه لیبرال» خطاب کرده اند.
او این تهدیدها را به یاد می‌آورد و می‌گوید: «ما زنگ‌های تهدیدآمیز دریافت می‌کردیم، حتی در نیمه‌های شب. آن‌ها به من دشنام می‌دادند. آن‌ها حتی به اعضای خانواده‌ام، شوهر و دخترم هم زنگ زدند.»
موسسه او و برخی سازمان‌های دیگر در دادگاه حقوق بشر اروپا علیه قانون «عوامل خارجی» شکایت کرده اند.
از خبرنگاری تا راستی‌آزمایی
این خبرنگار که در سال ۱۹۷۰ در یک خانواده طبقه متوسط در شهر سکالتوبو در غرب گرجستان زاده شد، زمان‌های دشوار به شمول فروپاشی شوروی سابق و سپس جنگ داخلی گرجستان را تجربه کرده است. مناطق جدایی‌طلب آبخاز و اوستیای جنوبی در سال ۲۰۰۸ اعلام استقلال کردند و روسیه یکی از چند کشور محدودی است که استقلال آن‌ها را به رسمیت شناخته اند. امروزه هزاران سرباز طرفدار روسیه در این مناطق مستقر اند که گرجستان آن‌ها را مناطق اشغال شده از سوی روسیه عنوان می‌کند.
کینتسوراشویلی در دانشگاه دولتی تفلیس در رشته خبرنگاری تحصیل کرد. او در سال ۱۹۹۴ به کار خبرنگاری در نخستین روزنامه مستقل گرجستان به نام «درونی» شروع به کار کرد. او برای این رسانه با بازیگران مهم قدرت به شمول ادوارد شواردنادزه مصاحبه کرد، کسی که آخرین وزیر خارجه شوروی سابق بود و در سال ۱۹۹۵ رئيس جمهور گرجستان شد. سپس کینتسوراشویلی دبیر سیاسی و مدتی بعد هم معاون سردبیر این روزنامه شد.
او در این جریان از رسانه‌های بزرگ بین‌المللی مانند خبرگزاری رویترز بازدید کرد. خودش می‌گوید: «برنامه‌های سفر به امریکا و اروپا به من کمک کرد تا خبرنگاری مستقل را بهتر بفهمم. ما آن زمان تجربه زیادی نداشتیم و کارها را با انجام دادن آن یاد می‌گرفتیم.»
کینتسوراشویلی به پیشرفت شغلی خود ادامه داد و سرانجام رئیس عمومی فرستنده عامه گرجستان شد.
کینتسوراشویلی از ۲۰۱۴ به بعد خود را وقف مبارزه برای رسانه‌های آزاد کرده و با راستی‌آزمایی در تلاش خنثی کردن تاثیرات اطلاعات نادرست است.
او می‌گوید: «در ابتدا راستی‌آزمایی زیاد مشهور نبود و نیازی هم نبود، زیرا رسانه‌های سنتی وظیفه خود را انجام می‌دادند. اما به خاطر توسعه‌های فن‌آوری و تغییرات در ایکوسیستم رسانه‌ای، واضح شد که نه تنها خبرنگاران، بلکه مخاطبان رسانه‌ها نیز بخشی از اکوسیستم رسانه‌ای هستند. و همه ما نیاز به این داریم که بتوانیم راست را از دروغ متمایز سازیم. اطلاعات قدرت است و نهادهای قدرتمند، حکومت‌های مستبد و افرادی با علایق اقتصادی در تلاش دستکاری افکار عامه هستند.»
مطالب ویدیویی ما را در صفحه یوتیوب تماشا کنید!
در کارگاه‌های او در مورد آزادی مطبوعات و مبارزه با اطلاعات نادرست و نفرت‌پراکنی بیش از ۳۰۰ تن شرکت کرده اند. برخی از برنامه‌های آموزشی از طریق وب‌سایت راستی‌آزمایی او به نام (Myth Detector Labs) پیشکش شده است. او در سال ۲۰۱۷ در همکاری با اکادمی دویچه‌وله این سایت را راه اندازی کرد. او همچنین در دانشگاه ایلیا در تفلیس اخلاق روزنامه‌نگاری و تئور‌های پروپاگندا را تدریس می‌کند.
او به این باور است که حمایت بین‌المللی از کارهایش حالا مهم‌تر از هر زمان دیگری است. او فعلاَ در یک برنامه آموزشی شش ماهه در فرانسه به سر می‌برد که به او فرصت ارتباط با فعالان حقوق بشر از سراسر جهان را فراهم می‌سازد.
او می‌گوید که جایزه آزادی بیان دویچه‌وله «این احساس را می‌دهد که در برابر حکومت سرکوبگر تنها نیستی. این پیامی است مبنی بر این که ما کار مهمی برای کشور خود و یک گرجستان بهتر و دموکراتیک انجام می‌دهیم.»