تلاش برای بقا در غزه؛ «هیچ چیزی برای خوردن نداریم»
۱۴۰۴ مرداد ۳, جمعههر روز برای آوارگان غزه پر از ترس و خستگی است. بمبارانهای پیدرپی اسرائیل، بیخوابی و تلاش برای پیدا کردن غذا، برای مردم بیجاشده بسیار طاقتفرسا شدهاست.
رائد العثمانه، پدر فلسطینی آواره در شهر غزه، در صحبت تلفونی با دویچه وله گفت: «روز را به فکر این که برای خانوادهام از کجا غذا تهیه کنم سپری میکنم.» از آنجایی که به خبرنگاران خارجی اجازه رفتن به غزه داده نمیشود، تنها تماس تلفونی با باشندگان محل ممکن است.
او ادامه داد: «هیچچیزی برای خوردن نیست. نان خشک نیست چون توان خرید آرد را ندارم، خیلی گران است. امروز برای کودکان و مادرم کمی دال داشتیم؛ فردا نمیدانم چه خواهد شد.»
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
العثمانه، که قبلاً راننده خبرنگاران خارجی بود، گفت دیگر نمیتواند وضعیت را با کلمات توصیف کند: «حملات هوایی و گلوله باران اسرائیل همیشه ادامه دارد. من دیدهام مردم به دلیل گرسنگی در جادهها بیهوش میشوند. شبکههای اجتماعی پر از ویدیوهایی است که نشان میدهد مردم ناگهان از ضعف جسمی روی زمین میافتند.»
دویچه وله آخرین بار در ماه می با العثمانه صحبت کرد، درست پس از آنکه حکومت اسرائیل پس از نزدیک به سه ماه محاصره نوار غزه اجازه داد چند لاری کمکهای بشری وارد غزه شوند. آن زمان العثمانه فکر میکرد وضعیت دیگر نمیتواند بدتر شود. اما حالا او وضعیت را «واقعاً بسیار بد» توصیف کرد: «حتی یک تکه نان پیدا نمیشود. شرایط خیلی سخت است. من اینجا با نواسههایم هستم، آنها گریه میکنند و مرتب میگویند: 'ما یک تکه نان میخواهیم'. اگر نتوانی چیزی به آنها بدهی، آنها وضعیت را نمیفهمند و این موضوع دل آدم را میشکند.»
هشدار سازمانهای بینالمللی
سازمانهای بینالمللی صحی و امدادرسانی بارها درباره شرایط وخیم و کمبود شدید کمکها در طول ۲۱ ماه جنگ هشدار دادهاند. بر اساس گزارش دفتر هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل (اوچا)، تقریباً ۸۸ درصد خاک غزه تحت دستور تخلیه اسرائیل قرار دارد یا مناطق نظامی اعلام شده است. این مناطق شامل اکثر زمینهای کشاورزی میشوند و جمعیت آواره در فضای محدودتری متمرکز شده که این خود دسترسی به کمک را دشوارتر کردهاست.
تدروس آدهانوم گبریسوس، رئیس سازمان جهانی صحت، اعلام کرد که بخش بزرگی از مردم غزه متحمل گرسنگی اند. او گفت: «من نمیدانم شما این را چه میتوانید عنوان کنید، جز گرسنگی جمعی؛ این (گرسنگی) ساخته دست انسان است و این بسیار واضح است.» او همچنین گفت که از تاریخ ۱۷ جولای به این طرف، مراکز درمان سوءتغذیه شدید کاملاً پر شدهاند و دیگر ظرفیت برای ارائه کمکهای تغذیهای اضطراری وجود ندارد.
راس اسمیت، مدیر امور اضطراری برنامه جهانی غذا (WFP)، گفت بحران گرسنگی در غزه «به سطح جدید و حیرتآوری از بیچارگی» رسیده است و اینکه «یکسوم جمعیت که شامل زنان و کودکان نیز میشود، چندین روز متوالی غذا نمیخورند.»
وزارت صحت غزه که تحت کنترول حماس است، گزارش داده که تا پایان ماه جولای، ۴۸ نفر به دلیل سوءتغذیه جان دادهاند و مجموع قربانیان سوءتغذیه از آغاز سال ۲۰۲۵ تاکنون به ۵۹ نفر رسیده است. این آمار شامل کودکان و بزرگسالان میشود و نسبت به ۵۰ مورد در سال ۲۰۲۴ و تنها چهار مورد در سال ۲۰۲۳، افزایش چشمگیری داشته است. اما مقامات اسرائیلی این ارقام را رد کرده و تبلیغات خواندهاند.
افزایش چشمگیر قیمت مواد غذایی در پی کمبودیهای شدید
ایاد امین، پدر سه فرزند در شهر غزه، با ناامیدی گفت: «غذا به سختی پیدا میشود و اگر هم باشد، قیمتش بسیار بالا است.» او که قبلاً فروشنده لوازم تحریر بوده است، میگوید طور مثال خرید فقط دو عدد کچالو، دو عدد بادنجان رومی و چند مرچ سبز برایش ۱۴۰ شِکل (حدود ۳۶ یورو یا ۴۲ دالر) هزینه برداشته است. مانند بسیاری از فلسطینیهای غزه، ایاد درآمدی ندارد و برای زندگی به کمک خانوادههایش در خارج از غزه وابسته است. کسانی که چنین حمایتی ندارند، با مشکلات و سختیهای بسیار بیشتری روبرو هستند.
شرین قمر، مادر دو فرزند، در شمال شهر غزه زندگی میکند و به کمک والدین خود وابسته است. او میگوید: «ما عملاً بدون غذا زندگی میکنیم و چیزی که میخوریم فقط برای زنده ماندن است. همه ما وزن زیادی از دست دادهایم. من خودم در چهار ماه گذشته ۱۵ کیلوگرام وزن کم کردهام. وقتی بچههایم به دلیل سوءتغذیه یا بیماریهایی مانند انفلوآنزا بیمار میشوند، نه در شفاخانه ادویهای پیدا میشود و نه در دواخانه. ما ساعتها در شفاخانهها و مراکز کمکی سازمانهای بینالمللی منتظر میمانیم تا بتوانیم ادویه مسکن دریافت کنیم.»
سازمانهای امدادی: کمکها برای غزه ناکافی است
مقامات اسرائیلی در ماه مارچ بهدلیل نگرانی از افتادن کمکها به گروه حماس، گذرگاههای غزه را بستند. این محدودیتها در ماه می به طور جزئی برداشته شد. نخستوزیر اسرائیل ادعا کرد که این اقدام برای جلوگیری از «بحران قحطی» است.
با این حال، روند توزیع کمکها از ادارات ملل متحد گرفته شده و به بنیاد بشردوستانه غزه واگذار شده است؛ نهادی که تحت حمایت ایالات متحده و کنترول اسرائیل فعالیت میکند و به دلیل عملکردش، با انتقادهای گسترده مواجه شده است.
طبق آمار سازمان ملل، در حال حاضر فقط بهطور متوسط روزانه ۲۸ لاری مواد کمکی وارد غزه میشوند؛ که رقمی بسیار کمتر از نیاز جمعیت بیش از دو میلیون نفری این منطقه است.
سازمان غیردولتی امریکایی «MedGlobal» که در غزه مراکز تغذیه دارد، گزارش داده است که موارد سوءتغذیه حاد کودکان از ابتدای جولای تقریباً سهبرابر شده است.
جان کاهلر، یکی از بنیانگذاران سازمان «MedGlobal» و متخصص اطفال، در گفتگو با دویچهوله از کمبود تجهیزات طبی شکایت میکند و میگوید: «اگر کسی بهطور ناگهانی به ویروسی مبتلا شود، فوراَ اسهال میگردد و ممکن است وضعیتش بسیار وخیم شود، چون بدنش هیچ ذخیره و مقاومت فیزیکی ندارد.» او ادامه میدهد: «بخش دردناک ماجرا این است که همه میدانند مواد غذایی تنها ۱۰ کیلومتر آنطرفتر قرار دارد.»
با تشدید کمبودیها، چپاول و تلفات افزایش یافته است
هماهنگکننده نهاد نظامی اسرائیل موسوم به «COGAT»، که مسئول نظارت بر گذرگاهها است، به دویچه وله گفت: «در حال حاضر، ۹۵۰ لاری حامل کمکهای بشردوستانه در سمت فلسطینی گذرگاهها منتظر هستند.» این نهاد ادعا کرده که اسرائیل ورود کمکهای انسانی به غزه را محدود نمیکند، اما در عین حال تأیید کرده که جمعآوری و توزیع این لاریها در داخل غزه با چالشهای جدی روبرو است.
سازمان ملل متحد تأکید کرده که تأخیر در عبور و توزیع کمکها، عمدتاً به دلیل نیاز به هماهنگیهای امنیتی با اردوی اسرائیل است. این هماهنگی ضروری است تا لاریهای حامل مواد کمکی بتوانند بدون خطر هدف قرار گرفتن، از گذرگاهها تا انبارها و مراکز توزیع حرکت کنند.
به دلیل کمبود شدید منابع غذایی، موارد چپاول لاریهای حامل مواد کمکی افزایش یافته است. یکشنبه گذشته، یک کاروان متعلق به برنامه جهانی غذا (WFP) هدف حمله قرار گرفت و در میان افرادی که برای دریافت کمک در صف ایستاده بودند، تلفات به جا گذاشت.
علاوه بر آن، در هفتههای اخیر دستکم ۸۷۵ نفر در جریان تلاش برای دریافت کمکهای بشردوستانه جان باختهاند. این افراد یا در نزدیکی مراکز توزیع وابسته به بنیاد بشردوستانه غزه هدف قرار گرفتهاند، یا هنگام انتظار برای لاریهای حامل مواد کمکی سازمان ملل توسط نیروهای اسرائیلی کشته شدهاند.
العثامنه میگوید: «تنها یکبار برای گرفتن کمک رفتم، اما دیگر نمیروم. اگر آنجا زخمی شوی یا آسیب ببینی، کسی نیست که به تو کمک کند، همانجا میمیری. حتی در شفاخانهها هم چیزی وجود ندارد که بتواند نجاتت دهد.»
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
او در ادامه میافزاید: «وضعیت به قدری بد شده که دیگر قابل تحمل نیست.یا از بمباران میمیری، یا از گرسنگی. سیاستمداران همواره درباره آتشبس حرف میزنند، اما در عمل هیچ تغییری دیده نمیشود و اوضاع هر روز بدتر میشود. واقعاً نمیدانیم چه کاری کنیم.»