افغانستان تحت حاکمیت طالبان چه اندازه «امن» است؟
۱۴۰۴ خرداد ۲۲, پنجشنبهطالبان از مهاجران افغان میخواهند که به کشورشان برگردند و به آنها وعده زندگی توام با صلح در این کشور را میدهند. ملا محمد حسن آخند، رئیسالوزرای اداره طالبان در پیامش به مناسبت عید قربان، به همه أفغانهایی که پس از فروپاشی حکومت پیشین افغانستان کشورشان را ترک کرده اند، عفو عمومی اعلام کرد. او گفت که افغانستان امن است و همه میتوانند برگردند و در فضای صلح زندگی کنند.
طالبان در زمان تصرف قدرت نیز عفو عمومی اعلام کرده بودند، اما سازمانهای حقوق بشری در کنار دیگر موارد به تکرار از ادامه قتل نیروهای امنیتی سابق گزارش داده اند.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
احمدی سعیدی کارشناس مسایل سیاسی میگوید: «کسانی که طالب باشند، ایدئولوژی طالبانی داشته باشند، از سیاستهای طالبان و امارت اسلامی طالبان حمایت کنند، آنها مصون هستند و امنیت دارند، اما افراد سیاسی، افسران، صاحب منصبان، کسانی که در گذشته با نظام جمهوریت بودند با سیاست طالبان توافق نظر نداشتند، لابیگر طالبان نبودند، آنها به هیچ صورت نه امنیت دارند نه مصونیت.»
به گفته سعیدی امنیت فیزیکی تنها برای طالبان وجود دارد نه برای دیگران: «شواهد نشان میدهد که تعداد زیادی که برگشتند از ایران و جاهای دیگر، کشته و نابود شدند.»
از آرشیف دویچه وله دری
نیلوفر ابراهیمی، نماینده پیشین پارلمان افغانستان به دویچه وله گفت کسانی که عاملان خشونت بودند، حالا بر سر قدرت هستند، مثلاَ سرپرست وزارت داخله طالبان، و به این لحاظ طبعاَ که حالا امنیت است.
اشاره او به سراج الدین حقانی است که مسئول شماری از مرگبارترین حملات در جریان دو دهه جنگ در افغانستان دانسته میشد و در فهرست افراد تحت تعقیب اداره تحقیقات فدرال امریکا «افبیآی» قرار دارد. با آنهم او حالا نقش کلیدی در ساختار قدرت طالبان و در بخشهای امنیتی دارد.
ابراهیمی که پس از قدرتگیری مجدد طالبان در افغانستان مجبور به ترک کشورش شد، میگوید: «طالبان هر گونه مقاومتی را سرکوب میکنند و مردم را میترسانند.» او با اشاره به ناآرامیهای اخیر در بدخشان میافزاید: «در ولایت بدخشان در شمال شرق کشور کشاورزانی را که نمیدانند دیگر چه بکارند سرکوب میکنند چرا که طالبان کشت کوکنار را منع کرده اند.»
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
افغانستان یکی از فقیرترین کشورهای جهان به شمار میرود. در این کشور مردم عمدتاً از طریق زراعت امرار معاش میکنند. کشت تریاک حتی در زمان خشکسالی نیز نسبت به سایر محصولات زراعتی سودآورتر بود و برای بسیاری از کشاورزان منبع درآمد خوبی به شمار میرفت اما طالبان به فرمان رهبرشان ملا هبتالله آخندزاده کشت کوکنار را بدون ارائه کشت جایگزین منع کردند. حالا کشاورزان دست خالی مانده اند و نمیدانند که چگونه معیشت خانوادههای خود را تهیه کنند.
سوء تغذیه و ازدواجهای اجباری
پس از قدرتگیری مجدد طالبان در افغانستان بیش از نیمی از جمعیت این کشور در زیر خط فقر به سر میبرند. میلیونها تن به کمکهای بشردوستانه وابسته اند. به اساس معلومات صندوق جمعیت ملل متحد تقریبا ۴۳ درصد از جمعیت تخمینی ۴۱ میلیونی افغانستان را کودکان زیر ۱۴ سال تشکیل میدهد. صندوق حمایت از کودکان ملل متحد «یونسیف» در ماه مارچ گفت که یک دوم کودکان در افغانستان به کمکهای عاجل نیاز دارند. تعداد اطفال مبتلا به سوء تغذیه حالا نیز همواره در حال افزایش است.
بسیاری از دختران زیر سن مجبور به ازدواج میشوند چرا که آموزشهای ثانوی و عالی برای دختران منع شده و خانوادههایشان نمیدانند چگونه برای سیر کردن آنها وعده غذایی تهیه کنند.
یک فعال از جنبش «شنبههای ارغوانی» به دویچه وله گفت: «این کودکان نه تنها از حق آموزش، رشد فردی و حتی بازیهای کودکانه محروم اند بلکه با پیامدهای دردناکی چون زایمان زودرس، فقر شدید، خشونت خانوادگی و انزوای اجتماعی در جامعهای که ساختارهای حمایتی برای زنان و کودکان عملا فرو پاشیده است مواجه اند.»
از آرشیف دویچه وله دری
این فعالان در تلاش اند تا با استفاده از شبکه شان به زنان و دختران اطلاع رسانی کنند و زمینه آموزش خصوصی را برای آنها فراهم کنند. به گفته جنبش شنبههای ارغوانی، زنان افغانستان «بیش از هر زمان دیگر نیازمند همبستگی واقعی و بی قید و شرط جامعه جهانی اند و پیام شان این است که ما را تنها نگذارید.»
ترس از اخراج به «کشور امن»
شمار زیادی از افغانها به خاطر تهدیدهای امنیتی و فقر به کشورهای همسایه پناه برده اند. از جمله دیبا که مادر سه فرزند است. او پیش از تسلط طالبان در وزارت معارف افغانستان کار میکرد و مشترکاً سازمانی را برای ارتقای زنان تاسیس کرده بود که بعد از سلطه طالبان مسدود شد. این فعال حقوق زنان پس از ماهها زندگی تحت حاکمیت طالبان مجبور شد کشورش را ترک کند و به پاکستان برود. او به دویچه وله گفت که تمام دار و ندار خود را فروخت و مهاجرت کرد. حالا او ترس دارد که پس از پایان مهلت ویزایش از پاکستان اخراج شود. در حال حاضر پاکستان مهاجران افغان را به طور دسته جمعی اخراج میکند. تقریبا ۲۰۰ هزار مهاجران افغان تنها در ماههای اپریل و می از این کشور اخراج شده اند.
دیبا میگوید که ترجیح میدهد به جای رفتن به افغانستان در پاکستان مخفیانه زندگی کند.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
در افغانستان تحت حاکمیت طالبان زنان اجازه گشت و گذار آزادانه در جامعه و اجازه کار و ادامه تحصیل را ندارند. دیبا امیدوار است راهی پیدا شود تا خود و فرزندانش را به کشور امن سومی برساند.
کشورهای دیگر نیز قصد اخراج پناهجویان افغان را دارند. به طور مثال ایران اعلام کرده است که امسال چهار میلیون مهاجر افغان را به «وطن امن» شان برمیگرداند. تنها در ماه می ۱۵ هزار تن از این کشور اخراج شدند. طالبان میگویند که «ما از آنها استقبال خواهیم کرد.»