تاثیرات اخراج مهاجران افغان بر اقتصاد پاکستان
۱۴۰۴ فروردین ۲۶, سه‌شنبه
اخراج گسترده مهاجران افغان از پاکستان در روزهای اخیر به ویژه در ایالت خیبر پشتونخوا، نگرانی‌هایی را در مورد پیامدهای اقتصادی این اقدام برانگیخته است.
شماری از کارشناسان به این باور اند که این اقدام پاکستان نه تنها اقتصاد را متاثر خواهد ساخت، بلکه ممکن است روابط میان پاکستان و افغانستان را نیز با خطر جدی مواجه سازد.
روند بازگشت مهاجرین افغان
بربنیاد آمار دولت پاکستان ، حدود ۳ میلیون مهاجر افغان در این کشور زندگی می‌کنند، که از این میان بر اساس گزارش‌های نهادهای بین‌المللی، حدود ۱.۳ میلیون از آنان ثبت‌نام شده‌اند، حدود ۸۵۰ هزار تن کارت شهروندی افغانستان را دارند و حدود ۱ میلیون نفر بدون اسناد و مدرک معتبر در پاکستان اقامت دارند.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
روزانه حدود ۲۰۰ مهاجر از طریق گذرگاه تورخم به افغانستان باز می‌گردند. طبق گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR)، از زمان آغاز روند تازه اخراج مهاجران افغان از پاکستان، بیش از ۱۲۷ هزار افغان به افغانستان بازگشته‌اند. تنها در روز جمعه گذشته، یک هزار و ۴۳۷ نفر از ده ولسوالی ایالت پنجاب پس از بایومتریک به افغانستان منتقل شدند.
بسیاری از افغان‌های مقیم پشاور پاکستان پیش از پایان ضرب‌الاجل تعیین شده از سوی حکومت، این کشور را ترک کرده‌اند، اما شمار زیادی از تاجران به این باور بودند که این مهلت تمدید خواهد شد. اکنون، حتی تاجران نیز برای بازگشت آماده می‌شوند که این مسئله اثرات منفی بر اقتصاد برجای گذاشته است.
پیامدهای منفی این وضعیت بر اقتصاد چیست؟
شماری از تاجران در شهر پشاور پاکستان می‌گویند که هزاران تاجر افغان در اینجا سرمایه‌گذاری کرده‌اند که اقتصاد محلی را حمایت کرده است.
عبدالجلیل جان، معاون اتاق تجارت مرزی به خبرگزاری آلمان گفت: «پاکستان برای چهار دهه با مهاجرین افغان با بردباری برخورد کرد، آنان اینجا تجارت راه‌اندازی کردند، املاک خریداری کرده اند، اما حالا به یکبارگی از آنان خواسته می‌شود کشور را ترک کنند. این کار می‌تواند روابط دیرینه بین دو کشور را صدمه بزند.»
وی می افزاید که بخش عمده‌ای از تجارت ایالت خیبرپشتونخوا در دست تاجران افغان است و اخراج ناگهانی آنان می‌تواند باعث بحران اقتصادی در این ایالت شود.
او علاوه کرده است: «۸۰ درصد تجارت بازار طلای پشاور در دست افغان‌هاست. همچنین در معاملات ارز، قالین بافی، جواهرات، سنگ‌های قیمتی، هوتل‌داری، لوازم الکترونیکی و پوشاک نیز نقش مهم دارند.«
ضیاءالحق سرحدی، معاون اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان می‌گوید که با اخراج مهاجران افغان از پاکستان صدها کارگر پاکستانی بیکار خواهند شد: «تاجران افغان مراکز صنعتی بزرگی در کراچی و لاهور ساخته‌اند که صدها پاکستانی در آنجا کار می‌کنند. با رفتن آنان نه تنها سرمایه‌گذاری پایان خواهد یافت، بلکه فرصت‌های شغلی نیز از بین خواهند رفت.»
انتقادها از سیاست حکومت
تاجران خطاب به حکومت گفته اند که قبل از اخراج مهاجرین افغان ، باید با نهادهایی مانند اتاق تجارت مرزی، اتاق مشترک افغان-پاکستان و جوامع افغان مشورت می‌شد. عبدالجلیل جان، معاون اتاق تجارت مرزی در این باره گفته است:«حکومت باید یک سیاست جامعی برای جلوگیری از زیان اقتصادی تدوین می کرد.«
معاون اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان از حکومت خواسته است که باید به تاجران افغان تسهیلاتی فراهم شود تا مانند اروپا و دیگر کشور ها بتوانند تجارت خود را به افغانستان منتقل کنند.
نگرانی‌های سیاسی و اجتماعی
این تحلیلگران به این باوراند که بازگشت اجباری مهاجرین افغان باعث ناامنی و بی‌ثباتی سیاسی خواهد شد. با توجه به وضعیت کنونی افغانستان، که زیرساخت‌ها ویران شده اند و فرصت‌های کاری اندک اند، بسیاری از تاجران مجبور خواهند شد، سرمایه‌های خود را به کشورهای دیگر منتقل کنند.
در کنار این، خطر افزایش تبعیض و خشونت نیز وجود دارد.
افزون بر این، اخراج اجباری تاجران افغان می‌تواند باعث کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در پاکستان شود، چیزی که برای ثبات اقتصادی مناطق مرزی این کشور حیاتی است.
جامعه افغان‌ها در خیبرپشتونخوا در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی بسیار فعال بوده‌اند.
مطالب بیشتر صحی را در این صفحه بخوانید!
حاجی نصیب شاه، رئیس اتحادیه تاجران افغان در پشاور گفته است: «جمع کردن تجارت ۴۰ ساله در یک ماه ممکن نیست. فرزندان ما در اینجا مصروف تحصیل هستند، در حالی‌که در افغانستان دختران از تحصیل محروم‌اند.»
بسیاری از افغان‌ها در پاکستان ازدواج کرده‌اند و نسل سوم آنان این کشور را وطن خود می‌دانند. کارشناسان هشدار می‌دهند که اخراج اجباری آنان می‌تواند روابط میان دو کشور را به شدت متأثر سازد.P