فشار جهانی بر اسرائیل؛ از راه‌حل دو دولت تا تهدید به تحریم
۱۴۰۴ مرداد ۷, سه‌شنبه
انتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، جامعه جهانی را به داشتن اراده جدی در مسیر دستیابی به راه‌حل دو دولت اسرائیل-فلسطین فراخواند. گوترش روز دوشنبه در سخنرانی افتتاحیه‌اش در یک کنفرانس سازمان ملل متحد گفت: «ما باید اطمینان حاصل کنیم که این نشست به یک تمرین دیگر از شعارهای خیرخواهانه و بی‌نتیجه تبدیل نشود.»
این کنفرانس که به میزبانی فرانسه و عربستان سعودی برگزار شده، باید به قول گوترش، یک «نقطه عطف سرنوشت‌ساز» باشد. با این حال، ایالات متحده امریکا و اسرائیل از شرکت در این نشست خودداری کرده‌اند.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
هدف این کنفرانس، طراحی یک نقشه راه برای تشکیل دولت فلسطینی است که در عین حال امنیت اسرائیل را نیز تضمین کند.
فرانسه تلاش می‌کند که در این نشست، حمایت‌ها برای به‌رسمیت‌شناختن رسمی کشور فلسطین را جلب کند.
ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه گفت که باید راه‌هایی را برای عبور از پایان جنگ غزه به سوی پایان کامل منازعه اسرائیل و فلسطینی‌ها جستجو کرد.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، هفته گذشته اعلام کرده بود که کشورش قصد دارد کشور فلسطین را در ماه سپتمبر به رسمیت بشناسد.
در مقابل، آلمان همچنان به سیاست سنتی خود در قبال خاورمیانه پایبند است و بر خلاف فرانسه، به‌رسمیت‌شناختن کشور فلسطین را در شرایط کنونی اشتباه می‌داند.
در همین حال، محمد مصطفی، نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین، از تمام کشورها خواست که "کشور فلسطین" را بدون تأخیر به رسمیت بشناسند.
مصطفی عضو حکومت فلسطینی است که در کرانه باختری رود اردن، منطقه‌ای که تحت اشغال اسرائیل قرار دارد، به‌گونه‌ی محدود اداره امور را در دست دارد.
ایالات متحده امریکا و اسرائیل دلایل عدم شرکت خود در این نشست را با انتقادهای شدید اعلام کردند.
یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده امریکا این کنفرانس را «هدیه‌ای به گروه حماس» توصیف کرد.
دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، نیز گفت که این نشست «از واقعیت دور شده است.»
سازمان ملل متحد سال‌هاست که از راه‌حل دو دولت حمایت می‌کند؛ راه‌حلی که براساس آن، اسرائیل و کشور فلسطین در کنار یک‌دیگر در مرزهایی امن و به رسمیت شناخته‌شده زندگی کنند.
فلسطینی‌ها خواهان تشکیل کشور مستقل خود در مناطق کرانه باختری رود اردن، نوار غزه، و شرق بیت‌المقدس هستند، مناطقی که اسرائیل در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ به اشغال خود درآورد.
در ماه می گذشته، مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع، از درخواست فلسطینی‌ها برای عضویت کامل در سازمان ملل حمایت کرد و بدین ترتیب، پشتیبانی گسترده‌جهانی از تأسیس کشور فلسطین را نشان داد.
پیشنهاد تحریم اسرائیل؛ پاسخ اروپا به بحران انسانی غزه
به دلیل وضعیت فاجعه بار بشردوستانه نوار غزه، اتحادیه اروپا اکنون نخستین پیشنهاد مشخص برای اعمال تحریم علیه اسرائیل را مطرح کرده است.
به قول کمیسیون اتحادیه اروپا که تحت رهبری «اورزولا فون دیر لاین» فعالیت می‌کند، شامگاه دوشنبه توصیه شد که مشارکت اسرائیل در برنامه حمایت از تحقیقات علمی اروپایی « هورایزن» "Horizon Europe" به‌طور جزئی به حالت تعلیق درآید.
در توجیه این تصمیم آمده است: «با آن‌که اسرائیل اعلام کرده که روزانه یک آتش‌بس بشردوستانه را در غزه رعایت می‌کند و برخی تعهدات خود را طبق توافق مشترک برای کمک‌های بشری و دسترسی به آن انجام داده است، اما وضعیت همچنان وخیم و نگران‌کننده باقی مانده است.»
همچنین به بررسی کارشناسان اتحادیه اروپا نیز اشاره شده است که نتیجه‌گیری کرده‌اند: «اقدامات اسرائیل در نوار غزه ناقض اصل احترام به حقوق بشر است، اصلی که در توافقنامه همکاری بین اتحادیه اروپا و اسرائیل از سال ۲۰۰۰ به‌عنوان اساس همکاری نزدیک دو طرف تعیین شده است.»
تصمیم‌گیری با رأی اکثریت
برای اجرایی‌شدن این پیشنهاد تحریمی، تصویب همه اعضای اتحادیه اروپا الزامی نیست.
بر اساس اعلام کمیسیون، کافی است ۱۵ کشور از ۲۷ کشور عضو اتحادیه که در مجموع نمایندگی حداقل ۶۵ درصد از جمعیت اتحادیه را دارند، با این تصمیم موافقت کنند.
انتظار می‌رود که کمیته نمایندگان دائمی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل، همین سه‌شنبه به این پیشنهاد رسیدگی کرده و درباره گام‌های بعدی تصمیم‌گیری کند.
واکنش فوری اسرائیل
وزارت خارجه اسرائیل در اولین واکنش خود این پیشنهاد تحریمی را «نادرست، تأسف‌بار و بی‌اساس» خواند.
در بیانیه‌ای آمده است: «در زمانی که اسرائیل با تروریسم جهادی گروه حماس در حال مبارزه است، چنین تصمیمی تنها باعث تقویت مواضع حماس خواهد شد.»
اسرائیل اعلام کرده که تلاش خواهد کرد تا این پیشنهاد در شورای وزیران اتحادیه اروپا تصویب نشود.
دیدگاه محتاطانه آلمان
در همین حال، کشورهایی مانند آلمان، اتریش، مجارستان و جمهوری چک بارها مخالفت خود را با درخواست‌ها برای اعمال تحریم ها علیه اسرائیل اعلام کرده‌اند.
بر اساس اطلاعات کمیسیون اروپا، اگر این پیشنهاد تصویب شود، مشارکت نهادهای اسرائیلی در برنامه‌هایی که از سوی شورای نوآوری اروپا (EIC) تمویل می‌شوند، به حالت تعلیق درمی‌آید.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
از جمله نهادهایی که شامل این تصمیم می‌شوند، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک فعال در زمینه‌هایی چون امنیت سایبری، فناوری پهپادها و هوش مصنوعی هستند.
با این حال، همکاری دانشگاه‌ها و پژوهشگران اسرائیلی در پروژه‌ها و فعالیت‌های تحقیقی در چارچوب برنامه «هورایزن» تحت تأثیر این تصمیم نخواهد بود.