آلمان؛ پیشنهاد جنجالی تعیین سهمیه برای کودکان مهاجر در مکاتب
۱۴۰۴ تیر ۲۳, دوشنبه
وقتی که زبینه شوارتس (نام مستعار) در پیام واتساپ یک دوست خود از این پیشنهاد کارین پرین وزیر آموزش اطلاع یافت، فکر کرد این یک جوک بی‌مزه است. وزیر معارف پیشنهاد کرده که تعیین سهمیه یا محدوده برای کودکان مهاجر در مکاتب یک «مُدل قابل تصور» است و این که این میزان «در نهایت ۳۰ یا ۴۰ درصد» باشد، باید به نمونه‌های کشورهای دیگر نگاه کرد.
زبینه شوارتس مدیر یک مکتب ابتدائیه در ایالت نوردراین وستفالن است که ۳۵۰ دانش‌آموز دارد و بیش از ۸۰ درصد آن‌ها از خانواده‌های مهاجر هستند.
شوارتس به دویچه‌وله می‌گوید این پیشنهاد وزیر معارف در عمل کاآرایی ندارد. او توضیح می‌دهد: «ما حتی سهمیه‌ای از مردمی را نداریم که واجد شرایط زبان آلمانی یا آلمانی باشند.»
او از این شکایت می‌کند که آلمانی‌هایی که در خانه‌های مجاور این مکتب زندگی می‌کنند، ترجیح می‌دهند کودکان خود را به دیگر مکاتب بفرستند.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
ایالت نوردراین وستفالن آلمان حدود ۲۰ سال پیش این مکلفیت را که خانواده‌ها کودکان خود را در مکتب ابتدائیه ناحیه مربوطه بفرستند لغو کرد. در نتیجه آن، بسیاری والدین از فرستادن کودکان خود به مکتب‌هایی در نزدیکی خود مانند مکتبی که شوارتس مدیریت‌اش را به عهده دارد خودداری کردند. این خانواده‌ها نگرانی دارند که آموزش در مکتب‌هایی با میزان بالای شاگردان مهاجر ممکن است تاثیر منفی بر موفقیت‌های آموزشی فرزندان شان داشته باشد.
شوارتس می‌گوید: «همواره شنیده می‌شود که مهاجران با میزان پایین تعلیم یک‌سان نگریسته می‌شوند و این که کودکان آن‌ها آهسته می‌آموزند. اما این اصلاَ واقعیت ندارد. به گونه مثال، ما از موج مهاجرت سال ۲۰۱۵ منفعت بردیم، چون کودکان زیادی به مکتب آمدند که بسیار علاقمند تعلیم خوب بودند.»
او از این که برخی چیزها به همه کودکان مهاجر تعمیم داده می‌شوند انتقاد می‌کند و می‌گوید: «کودکانی با تجربه آوارگی هستند که آسیب‌های روانی دیده اند و در ابتدا اصلاَ در مورد آموزش فکر نمی‌توانند و کودکانی هم هستند که بسیار علاقمند آموزش هستند و کودکانی که از فقر فرار کرده اند.»
شعار مکتب او این است: استقبال از هر طفل، فرقی نمی‌کند از کجا می‌آید، و هیچ طفلی کنار گذاشته نمی‌شود.
واکنش‌ها به طرح وزیر آموزش
حدود ۳۰ درصد از جمعیت بیش از ۸۰ میلیون نفری آلمان به نحوی پیش‌زمینه مهاجرتی دارند. اما این درصدی در میان جمعیت جوان‌تر خصوصاَ در مناطق شهری بالاتر است. به گونه مثال، معلومات دفتر آمار برلین نشان می‌دهد که کودکان ۱۷ درصد جمعیت این شهر را تشکیل می‌دهند و ۵۵ درصد کودکان و نوجوانانی که در این شهر زندگی می‌کنند پیش‌زمینه مهاجرت دارند. این آمار در برخی نواحی شهر مانند نوی‌کلن حتی به ۷۰ درصد می‌رسد.
اشتفان دول، رئیس اتحادیه معلمان آلمان، از بحثی که وزیر آموزش به راه انداخته است استقبال می‌کند، اما در مورد عملی شدن این پیشنهاد تردید دارد. او با منتقدان هم‌نظر است که مشکل در پس‌زمینه مهاجرت نه بلکه در میزان ناکافی زبان آلمانی دانش‌آموزان است.
بیشتر بخوانید: مهاجرت باعث افزایش خانواده‌های چند فرزندی در آلمان شده است
او در اظهارات کتبی خود به دویچه وله می‌گوید: «انجمن معلمان آلمان سال‌هاست به این نکته اشاره می‌کند که اگر بسیاری دانش‌آموزان آشنایی کافی با زبان آلمانی نداشته باشند آموزش دشوار می‌شود.» او ادامه می‌دهد: «اما به نظر ما تقسیمات مجدد دانش‌آموزان در کلاس‌های انفرادی صرفاَ برای دست یافتن به یک سهمیه نتیجه ناچیزی خواهد داشت. این کار از نظر سازمان‌دهی به سختی قابل اجرا است و همبستگی اجتماعی در جامعه مکتب را تقویت نمی‌کند.»
او در عین زمان از برنامه حکومت‌های فدرال و ایالتی به تخصیص ۲۰ میلیارد دالر در سال‌های آینده برای ۴۰۰۰ مکتبی که شمار بالای شاگردان مهاجر را دارند، استقبال می‌کند.
کلاوس هورلمان، محقق امور آموزش در آلمان، به تاثیرات مثبت کلاس‌های متفاوت در مکتب اشاره می‌کند: «پیشنهاد وزیر قابل درک است، زیرا ترکیب خوب شاگردان براساس کشور مبداء در کلاس‌ها و گروه‌های آموزشی واضحاَ منجر به نتایج بهتر می‌شود.»
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
او در عین زمان هشدار می‌دهد که با اجرای این طرح ممکن است برخی والدین احساس تبعیض کنند و به این خاطر او می‌گوید: «بهتر است رویکردهایی در نظر گرفته شود که از مکاتبی که میزان بالای شاگردان شان در زبان آلمانی مشکل دارند حمایت گردند.»
انتقاد اتحادیه دانش‌آموزان
اتحادیه شاگردان فدرال آلمان از طرح وزیر آموزش در مورد تعیین سهمیه مهاجرت در مکاتب به شدت انتقاد کرده است.
این اتحادیه در اعلامیه‌ای گفته است که پیشنهاد وزیر آموزش این سیگنال خطرناک را می‌فرستد که همه کودکان به صورت مساوی مورد استقبال قرار نمی‌گیرند.
این اتحادیه به این باور است که سهمیه‌بندی، سیستم آموزشی منصفانه را تقویت نمی‌کند، بلکه منجر به کلیشه‌سازی در مورد شاگردان می‌شود. این اتحادیه افزوده است که سابقه قومی یک فرد به هیچ صورتی نباید معیاری برای فرصت‌های تحصیلی قرار بگیرد و مکتب باید جایی برای مشارکت باشد، نه محرومیت.
بیشتر بخوانید: زبان مادری چگونه مغز ما را شکل می‌دهد؟
اما اتحادیه دانش‌آموزان با یکی از طرح‌های وزیر آموزش موافقت دارد: «ما طرفدار تست آشنایی زبان آلمانی برای کودکان چهار ساله هستیم که توسط کارین پرین پیشنهاد شده است. اما این باید سراسری و برای همه کودکان در آلمان باشد، نه تنها برای کودکانی با سابقه مهاجرت. اگر نتیجه این تست مناسب نباشد، اقدام‌های حمایتی هدفمند و جامع روی دست گرفته شود که زودهنگام، الزامی و موثر باشد. این تنها راهی است که مطمئن شویم هر کودکی دوره آموزشی خود را با فرصت‌های برابر شروع می‌کند.»
کودکستان نقش مهمی در موفقیت‌های آموزشی دارد
برخی استدلال می‌کنند که آموزش زبان و ادغام باید در دوره کودکستان پیش از شمولیت کودکان در مکتب مورد توجه قرار گیرد. اما آمارها نشان می‌دهد که آلمان با کمبود ۱۲۵ هزار معلم کودکستان مواجه است.
زبینه شوارتس می‌گوید تجربه خودش این را تائید می‌کند: «ما با کودکستان‌ها بسیار از نزدیک کار می‌کنیم اما کمبود پرسنل وجود دارد. کودکستان‌ها به متخصصان آموزش‌دیده و منابع مناسب برای تقویت آموزش زبان نیاز دارند. متاسفانه فعلاَ چنین چیزی وجود ندارد، بنابراین ما شکافی میان کودکستان و دوره ابتدائیه مکتب داریم.»
این مدیر مکتب می‌افزاید: «کار کودکستان کلید موفقیت آموزشی در دوره ابتدائیه مکتب است.»