چهار سالگی حاکمیت طالبان؛ مقاومت زنان قهرمان در افغانستان

وقتی که زنان در شهر هرات وارد سالن زیبایی می شوند، ترس همیشه همراهی شان می کند. مشتریان که نمی خواهند جلب توجه کنند وارد سالن می شوند و وقتی که آن جا را ترک می کنند، صورت های آرایش شده شان در زیر روبند و برقع ناپدید می شود.

شیلا، صاحب این سالن با یادآوری از گذشته می گوید: «قبلا برای سالنم که ویترین های تزئین شده و تابلوهای رنگارنگ داشت تبلیغ می کردم و با افتخار کارت های ویزیتم را توزیع می کردم».

بیشتر بخوانید: چهار سالگی حاکمیت طالبان؛ انتقاد "کاریتاس" از سرکوب زنان

او که از سرکوب طالبان هراس دارد، نمی خواهد که نام خانوادگی اش نشر شود. دو سال پیش طالبان دستور مسدودیت سالن های زیبایی در سراسر کشور را صادر کردند. از آن زمان شیلا کسب و کارش را از خانه ادامه می دهد.

چهار سال از زمانی که طالبان قدرت را در أفغانستان به دست گرفتند گذشت. به تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ کابل آخرین شهری بود که به دست آن ها افتاد. پس از فرار اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان و فروپاشی حکومت مورد حمایت غرب، مردم افغانستان شوکه شده و از جنگ خسته شده اند. در حال کی که توجه دنیا مدت هاست که به رویدادهای دیگر معطوف شده، زنان أفغان با وجود سرکوب های رو به افزایش به مبارزه برای حفظ آزادی عمل شان ادامه می دهند.

کارهای زیرزمینی زنان در افغانستان

زنان در أفغانستان تحت حاکمیت طالبان پس از صنف ششم اجازه تحصیل ندارند. همچنین آن ها از بسیاری کارها بیرون رانده شدند. زنانی مانند شیلا فقط به صورت زیرزمینی کار می کنند.

به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید

او به مشتریانش می گوید که دیگر به صورت گروهی به سالن نیایند، همچنین فرزندانشان را نباید به همراه بیاورند. چرا که شیلا از این نگران است که آنها زیاد سروصدا کنند و توجه مردم را به خود جلب کنند.

او در حالی که عصبی است، کارش را به سرعت انجام می دهد و می گوید، در صورتی که یک عروس بخواهد آرایش کند، موتر تزئین شده عروسی باید چند سرک آن طرف تر پارک کند. شیلا می افزاید: «یک بار طالبان مرا گیر کردند و گفتند (که اگر این کار یک با ردیگر رخ بدهد وسایل کارت را تخریب می کنیم. اما تسلیم شدن یک گزینه برای من نیست، چرا که خانواده ام به درآمد من نیاز دارد.»

 کارشناس أفغانستان: طالبان در چهار سال گذشته سختگیرتر شده اند

طالبان در اگست سال گذشته قانون امر به معروف و نهی از منکر را تصویب کردند که براساس آن زنان باید در فضای عمومی روبند بزنند و سرتاپای شان باید پوشیده باشد.

توماس روتیگ، کارشناس أفغانستان گفت، حکمرانان در چهارمین سال حاکمیت شان سختگیر شده اند. او گفت، اسلام گرایان اعتراضات زنان را که هنوز در آغاز حاکمیت شان در برخی شهرها دیده می شد، موفقانه سرکوب کرده اند. در حال حاضر انجام چنین اعتراض هایی فقط به صورت مخفی ممکن است.

أفغانستان به خاطر حاکمیت سرکوب گرانه طالبان با تحریم های اقتصادی گسترده روبرو است. بخش های بزرگی از کشور در فقر زندگی می کند و اخراج های دسته جمعی أفغان ها از ایران و پاکستان وضعیت را بدتر کرده است. روتیگ می گوید: «پس از سودان، دومین فاجعه بشری جهانی در أفغانستان جریان دارد».

جستجو برای پیدا کردن راه حل جریان دارد

در ماه جولای سال گذشته دیوان کیفری بین المللی در دنهاگ دستور بازداشت دو رهبر طالبان را صادر کرد. آنها به خاطر سلب حقوق زنان و دختران به جنایت برعلیه بشریت محکوم شده اند.

هنوز هم زنان أفغان سعی می کنند در برابر قوانین سختگیرانه طالبان که از قندهار، مرکز سیاسی و مذهبی شان صادر می شود، مقاومت کنند. برخی از مکاتب خصوصی برخلاف احکام رسمی، به دختران در سنین بالاتر نیز درس می دهند. یک دلیلش این است که مقام های طالبان بر روی این وضعیت چشم می پوشند.

برخی از زنان دیگر به صورت آنلاین به تحصیل ادامه می دهند و یا این که به دیگر زنان و دختران در خانه درس می دهند. یک زن معلم که همراه با خواهرش به دختران در مکان های خصوصی درس می دهد، می گوید: «ما در آغاز در صنف های درسی مان ۱۰ تا ۱۵ دختر داشتیم. حالا تعدد آن ها به بیش از ۱۰۰ تن رسیده است». او که از سرکوب طالبان هراس دارد، نمی خواهد نامی از او برده شود. 

بیشتر بخوانید: ممنوعیت آموزش؛ دختران افغان در جستجوی راه‌های بدیل هستند

همچنین برخلاف نخستین دوره حاکمیت طالبان از سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ کماکان زنانی هستند که بدون پوشاندن چهره و بدون همراه مرد، در شهرهای بزرگتر از خانه بیرون می آیند.

براساس گزارش سازمان ملل متحد از سال گذشته در کابل هر از گاهی زنان با ادعای نقض احکام لباس بازداشت می شوند. در این گزارش آمده است: «این رویدادها باعث می شود که زنان و دختران منزوی تر شوند، یک جو ترس ایجاد می شود و اعتماد عامه تضعیف می گردد».

عاملان امر به معروف و نهی از منکر مردم را کنترول می کنند 

براساس یک گزارش دیگر سازمان ملل متحد که در أواسط ماه جون نشر شد، در این میان تقریبا ۸۰ درصد از زنان زیر ۳۰ سال از تحصیلات و یا کار محروم هستند.

رویا محمدی، جزو اندک زنان کارفرمایانی است که هنوز در کشور فعال است. او کارهای دستی به سبک افغانی، مثل لباس، کیف و کفش می فروشد. او می گوید که کارمندان زن و مردش باید جداگانه کار کنند و ماموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان در فواصل منظم برای کنترل به شرکت او سر می زنند. او می افزاید: «قبلا مشتریان زیادی داشتم که برای دفترشان لباس می خریدند. امروز این زنان در خانه نشسته اند».

یوتیوب دویچه وله دری را ببینید

در این میان او که بخش بزرگی از تولیداتش را از طریق انترنت به خارج می فروشد می گوید، در أفغانستان مردم توجه شان فعلا معطوف مشکلات اقتصادی است.

«بوی باروت ناپدید شده است»

همزمان به گفته ناظران وضعیت امنیتی در کشور پس از دهه ها جنگ و مناقشه بسیار بهتر شده است. همچنین گفته می شود که فساد و رشوه خواری در میان طالبان برخلاف حکومت پیشین یک مشکل جدی نیست.

محمد سلیمان، تاجر از کابل راجع به آسایش مردم پس از پایان جنگ ها می گوید: «در حال حاضر جنگ و کشتار پایان یافته است. دیگر کسی شب ها به خانه های مردم هجوم نمی برد، انفجاری وجود ندارد».

او می گوید که کابل دوباره سبز شده است و می افزاید: «حالا که در شهر بوی باروت به مشام نمی رسد پرنده های جدید به این جا می آیند».

اسفندیار میر، کارشناس از اتاق فکر مرکز استیمسون در واشنگتن می گوید، به خصوص قدرت های منطقه علاقه ای به بی ثباتی مجدد أفغانستان و تقویت گروه های تروریستی مانند دولت اسلامی ندارند.

در ماه جولای روسیهبه عنوان نخستین (و تا به حال تنها کشور) جهان حکومت طالبان را به رسمیت شناخت. کشورهای همسایه با طالبان با تعصب برخورد نمی کنند. اما به گفته اسفندیار میر، در مجموع أفغانستان چهار سال پس از تصرف قدرت توسط طالبان کماکان منزوی است.

روتیگ: نگذاریم افغان ها بار اشتباهات غرب را به دوش بکشند

حکومت آلمان فدرال بارها گفته که طالبان را به رسمیت نمی شناسد. اما الکساندر دوبرینت، وزیر داخله آلمان اعلام کرد که می خواهد برای اخراج های بیشتر به افغانستان با کابل گفتگوهای مستقیم داشته باشد.

حکومت آلمان فدرال در ماه جولای برای پیشبرد برنامه اخراج برای نخستین بار پس از روی کار آمدن طالبان اجازه ورود دوتن از کارمندان قنسولی را به آلمان صادر کرد.

روتیگ، کارشناس أفغانستان با اشاره به وضعیت خطیر حقوق بشر در این کشور از «فروش ارزش ها» سخن زد و گفت ما باید با همکاری در بخش توسعه از مردم در برابر بحران بشری حمایت کنیم. غرب نباید  از أفغانستان روی برگرداند و اجازه دهد که مردم پیامدهای شکست ما را تحمل کنند.

اما زنان شجاع أفغانستان حس می کنند که جامعه بین المللی خیلی وقت است آن ها را تنها گذاشته است. شیلا که صاحب سالن زیبایی است گفت: «بسیاری از زنان افسرده شده اند. اما ما همزمان قوی هستیم و به  هیچ وجه تسلیم نمی شویم».

بیشتر بخوانید: چهار سالگی طالبان؛ طالبان به هدف جامعه بدون زنان نزدیک‌تر شده‌اند