هلمند: قضیه ازدواج مرد ۴۵ ساله با دختر ۷ ساله به کجا رسید؟
۱۴۰۴ تیر ۱۷, سه‌شنبه
چندی پیش یک دختر شش یا هفت ساله در ولایت هلمند در جنوب افغانستان توسط پدرش در برابر پول به ازدواج یک مرد بزرگسال درآورده شد.
نشر این خبر همراه با تصویری از این کودک در کنار یک مرد بزرگسال در روزهای اخیر به سرخط برخی رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل شده است.
قضیه چگونه است؟
وزارت امر به معروف اداره طالبان به دویچه وله تأیید می‌کند که این دختر خردسال توسط پدرش در برابر مبلغ هنگفتی پول به نکاح یک مرد پنجاه ساله داده شده بود.
یک متنفذ محلی به دویچه وله گفت که پدر این دختر به خاطر فقر و نادارای این دختر را در بدل چهار صد هزار کلدار پاکستانی به ازدواج داده بود.
در مورد سن دختر و این مرد معلومات ضد و نقیض نشر شده است. برخی منابع مرد را ۴۵ ساله و اداره طالبان او ۵۰ ساله معرفی کرده اند. در مورد دختر نیز اداره طالبان او را هفت ساله گفته است، اما منابع دیگر سن او را شش ساله ذکر کرده اند.
یک متنفذ محلی به دویچه وله گفت که سن مرد اینقدر بالا نیست.
صفحه اینستاگرام دویچه وله دری
سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی این وزارت می‌گوید: «زمانی که ریاست امر به معروف و نهی از منکر و رسیدگی به شکایات ولایت هلمند از این موضوع آگاه شد، مولوی محمدامین بدخشانی، رئیس امر به معروف و نهی از منکر هلمند، به محتسبین دستور داد تا پدر دختر و مردی را که او را به نکاح درآورده بود، بازداشت کنند.»
او می‌افزاید که پدر دختر و مرد بزرگسال برای فیصله شرعی به محکمه معرفی شدند.
سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر اداره طالبان می‌گوید: «این نکاح فسخ شده است تا زمانی که دختر به سن ۱۵ سالگی برسد و پس از آن می‌تواند با رضایت خود همین نکاح را انتخاب کند یا با شخص دیگری ازدواج نماید.»
اما یک منبع محلی به دویچه وله گفت که این مرد و پدر این کودک بدون هیچ گونه مجازاتی از سوی محکمه رها شده‌اند و به این مرد گفته شده است که باید تا رسیدن دختر به سن نه سالگی صبر کند.
اظهارات متنفذان محلی که در جرگه این قضیه شرکت داشته اند، گویای تعلیق این ازدواج است.
قاهر خان، متنفذ محلی به دویچه وله گفت: «ما در جرگه فیصله کردیم که این دختر بعد از جاری شدن حکم الله و عروسی باید به خانه [شوهر] خود برود و تا آن زمان در خانه پدر خود بماند.»
منظور او از جاری شدن حکم الله ظاهراَ اشاره به شریعت اسلامی است که حد بلوغ دختران را ۹ سالگی عنوان کرده است.
رسمیت دادن به ازدواج زیر سن؟
تصمیم محکمه اداره طالبان در این باره واکنش و انتقاد‌های تند شماری از حقوق‌دانان را برانگیخته است.
عبدالاحد فرزام، حقوق‌دان و معین وزارت دولت در امور حقوق بشر در حکومت پیشین به این باور است که محکمه طالبان با صدور این حکم، حقوق این کودک را نقض کرده و به این ازدواج مشروعیت بخشیده است: «محکمه طالبان عملاً با صدور این حکم [تعلیق ازدواج]، خود این سوءاستفاده جنسی و ازدواج نامشروع را به رسمیت شناخته و ادامه خشونت سیستماتیک علیه قربانی را مشروعیت بخشیده است.»
این آگاه امور حقوقی علاوه می‌کند که محکمه طالبان این حکم زمینه عادی سازی ازدواج با کودکان را فراهم ساخته است: «این حکم نه تنها حمایت حقوقی کودکان، تعهدات بین‌المللی افغانستان و حقوق بشری قربانی را نادیده گرفته، بلکه زمینه را برای عادی‌سازی و نهادینه کردن ازدواج با کودکان فراهم ساخته و می‌سازد.»
افزایش ازدواج‌های اجباری و زیر سن
اخیراَ گزارش‌ها در مورد ازدواج‌های اجباری و زیر سن در افغانستان بیشتر شده است. اظهارات ادارات طالبان در مورد جلوگیری از ازدواج‌های اجباری نیز موئید این موضوع است.
طالبان اخیراً اعلام کردند که مردی را به اتهام اقدام به ازدواج اجباری با یک دختر در ولایت خوست بازداشت کرده‌اند. فرماندهی امنیه طالبان در خوست روز یکشنبه گفت که این مرد بر یک دختر جوان شلیک هوایی کرده و قصد داشت با این کار او را به نام خود ثبت کند.
صفحه یوتیوب دویچه وله دری
برخی از منابع در محل می‌گویند که این شخص خودش یکی از ماموران طالبان بوده است. اما طالبان در باره هویت فرد بازداشت شده که مسلح نیز بوده است و سن دختر چیزی نگفته اند.
ازدواج یا نکاح کودکان با مردان کهن‌سال در افغانستان پدیده‌ای تازه نیست، اما گزارش‌ها می‌رساند که پس از تسلط طالبان بر قدرت بیشتر شده است.
روزنامه بریتانیای دیلی‌میل که در مورد قضیه اخیر در هلمند گزارش داده، افزوده است که در نخستین سال حاکمیت طالبان در افغانستان در سال ۲۰۲۱، دختری ۹ ساله که توسط پدرش به‌عنوان عروس خردسال به یک مرد ۵۵ ساله فروخته شده بود، توسط یک مؤسسه خیریه امریکایی نجات یافت.
به گزارش این روزنامه، این دختر به مبلغی معادل ۱۶۰۰ پوند به این مرد فروخته شد تا پدرش هزینه زندگی دیگر اعضای خانواده‌اش را تأمین کند. این داستان وحشتناک در آن زمان خشم جهانی را برانگیخت و ۲۴ سناتور زن امریکایی جو بایدن، رئیس جمهور پیشین را تحت فشار قرار دادند تا جلوی ازدواج کودکان را در افغانستان بگیرد.
بر بنیاد گزارش بخش امور زنان سازمان ملل متحد که سال گذشته منتشر شده است، پس از ممنوعیت تحصیل دختران توسط طالبان در سال ۲۰۲۱، میزان ازدواج کودکان در افغانستان ۲۵ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که ازدواج اجباری از سوی رهبر طالبان منع اعلام شده است.