تحقیق: بزرگی مردمک چشم هوشمندی را نشان می‌دهد
۱۴۰۰ تیر ۱۱, جمعه
از مردمک‌های چشم‌های ما می‌توان چیزهای زیادی را فهمید. این بخش دایره‌ای سیاه رنگ در چشم‌های ما توانایی تطابق با میزان نور را دارد، مثلاً در تاریکی فراخ می‌شود تا فوتون‌های زیادی را از نور ضعیف اخذ کند اما وقتی نور بسیار زیاد باشد، مردمک چشم تنگ می‌شود تا شبکیه را در برابر نور تیز حفظ کند.
علاوه بر این، مردمک‌های چشمان در حالت‌های مختلف عاطفی نیز تغییر می‌کنند. اگر هیجان‌زده شویم و یا استرس داشته باشیم، نفرت یا انزجار و یا ترس به ما دست دهد، این دایره سیاه رنگ در چشم‌ها فراخ می‌شود. این روند توسط عنبیه چشم هدایت می‌شود.
پیوند عمیق عواطف و مغز
پژوهشگران «انستیتوت فن‌آوری جورجیا» حالا دریافته‌اند که افزون بر این قابلیت‌ها، ارتباطی میان بزرگی مردمک چشم و بهره هوشی (آی کیو) یک انسان نیز وجود دارد.
در این تحقیقات که در مجله علمی «ساینس دایرکت» نشر شده است، ۵۰۰ نفر میان ۱۸ و ۳۵ ساله اشتراک کرده اند. در این مطالعات، نخست بزرگی مردمک‌های چشمان اشتراک‌کنندگان در یک اتاق تاریک اندازه‌گیری شده است، چونکه مردمک‌ها ممکن است از دو تا هشت ملی‌متر متفاوت باشند.
مردمک بزرگ‌تر به مفهوم باهوشی بیشتر است
این اشتراک کنندگان بعداً در آزمایش‌های مختلف هوش اشتراک کردند. در گام نخست قدرت فکر منطقی (fluide Intelligenz) اشتراک‌کنندگان برای حل مشکلات جدید مورد آزمایش قرار گرفت.
بعد از آن، توانایی بازدهی حافظه کاری آن‌ها مورد آزمایش قرار گرفت تا مشخص شود که آیا شخص مورد آزمایش می‌تواند معلومات را برای یک مدت زمان طولانی در خاطره‌اش حفظ کند یا نه.
سرانجام توانایی تمرکز فکری مورد آزمایش قرار گرفت تا مشخص شود که شخص اشتراک‌کننده قدرت حفظ تمرکز فکری را با وجود اخلال‌ها و انحراف‌های ذهنی دارد.
نتایج آزمایش واضحاً حیرت‌آور بود: به هر اندازه که مردمک‌های چشمان اشتراک‌کنندگان بزرگ‌تر بودند، به همان اندازه نتیجه خوب در تست‌های مختلف هوش نیز گرفته بودند.
در این آزمایش، تفاوت اندازه مردمک‌های اشتراک‌کنندگانی که بهترین و بدترین نتیجه را گرفته اند، به حدی واضح بوده که بدون اندازه‌گیری با چشمان عادی نیز قابل تشخیص بوده است.
چرا مردمک‌های بزرگ‌تر «آی کیو»ی بالاتر را نشان می‌دهند؟
با وجودی که عنبیه چشم مردمک را هدایت می‌کند، اما بزرگی مردمک توسط «لوکوس سیرولئوس» در ساقه مغز کنترول می شود. «لوکوس سیرولئوس» به عنوان منبع اساسی ناقل عصبی «نورآدرنالین»، از مهمترین مراکز کنترول بدن ما به شمار می‌رود. این ماده ارتباط میان مغز و بدن را هماهنگ می‌کند، قدرت آموختن، دقت، توانایی تمرکز و عملکرد حافظه را کنترول می‌کند.
اگر «لوکوس سیرولئوس» به صورت مؤثر کار کند، روندهای پیچیده فعالیت در بخش‌هایی از مغز را که خیلی دور از هم قرار دارند، هماهنگ می‌کند. در صورتی که «لوکوس سیرولئوس» بسیار خوب فعال باشد، توانایی فکری افزایش می‌یابد و مردمک‌های چشمان فراخ می‌شوند.
آیا اختلال عامل آلزایمر و کم توجهی است؟
برعکس اگر «لوکوس سیرولئوس» به درستی کارکرد نداشته باشد، در این صورت در هماهنگی فعالیت‌های مغزی شدیداً اخلال ایجاد می‌شود. احتمالاً این مشکل باعث آلزایمر و زوال عقل و اختلال کم توجهی نیز است.
اگر مشکل در کارکرد «لوکوس سیرولئوس» باعث آلزایمر یا اختلال کم توجهی (ADHD) باشد، در این صورت ممکن تغییر در اندازه مردمک چشم به عنوان زنگ خطر زودهنگام آلزایمر نگریسته شود. اما در این ارتباط ضرور است که تحقیقات بیشتری صورت بگیرد.
الکساندر فرویند/ ع. ف./ح.م.