با پيوستن افغانستان به گروه مخالفان استعمال بمبهاي خوشه کنفرانس اسلو موفقانه ترپايان مي يابد

غلام حبيب سراج، يک جوان هفده ساله افغان که دراثرانفجاربمبهاي خوشه اي هردو پاي خود را ازدست داده واکنون ازريگشاي مخصوص معيوبان استفاده مي کند، درکنفرانس منعقده دراسلو جهت ممنوع قراردادن استفاده ازبمبهاي خوشه اي ، کشورش را ترغيب کرد تا به 100 کشور ديگر معاهده منع استفاده ازبمبهاي خوشه اي را امضا مي کنند بپيوندد.

وي به روزچهارشنبه با جاويد لودين سفيرکشورش درناروي ديدارنموده است. افغانستان به دنبال امتناع ايالات متحده امريکا و روسيه ازامضاي اين معاهده، درمورد منع استعمال اين بمبها دچارترديد بود وبا اين ملاقات به جانبداري ازامضاي آن تمايل يافته است.سازماندهندگان اين کنفرانس انتظار دارند که امروزپنجشنبه ازجمله 125 کشور شرکت کننده دراين کنفرانس ، 100 کشورآن معاهده منع استفاده ازبمبهاي خوشه اي را امضا بکنند.يوناس گار، وزيرخارجه ناروي گفته است که به روزچهارشنبه ، 92 کشور اين معاهد را امضا کرده اند.

بيشتر از 100 کشور جهان ميخواهند در آينده از استفاده از بمب هاي خوشه يي امتناع ورزند. اين کشور ها موفقيت ميثاق اوتاوا را، که در آن بيشتر از 150کشور جهان روي منع استفاده از ماين هاي ضد پرسونل به توافق رسيدند، به فال نيک گرفته و اکنون در کشور ناروي پيمان جديدي را براي منع توليد و استفاده از بمب هاي خوشه يي به امضاء رساندند.

تقريباً يکصد کشور جهان، بروز چهارشنبه سوم دسمبر، در اسلو پايتخت ناروي پيمان منع توليد و استفاده از بمب هاي خوشه يي را به امضاء رساندند.اما درين نشست نماينده گان مهمترين توليد کننده گان و استفاده کننده گان اين سلاح، مانند ايالات متحدۀ امريکا، روسيه و اسراييل حضور نداشتند.بمب هاي خوشه يي براي افراد ملکي بسيار محيل و خطرناک اند.با آنهم اين پيمان بمثابۀ گام مهمي بسوي منع قراردادن اين سلاح در جهان بشمار ميرود.تعداد کثيري از سازمان هاي غير دولتي از عقد اين پيمان استقبال کردند.

بمب هاي خوشه يي را ميتوان از هواپيما و يا از از زمين پرتاب کرد.وقتي چنين بمبي از هواپيما پرتاب گردد، تا يکهزار بمب کوچک بدون هدف به هر طرف پراکنده شده و اين سبب ميگردد که جان افراد ملکي پيوسته به خطر بيفتد. دومينيک لوي عضو کميتۀ بين المللي صليب سرخ ميگويد که مشکل اصلي را بمب هاي که در آغاز انفجار نمي کنند، ايجاد ميکنند:

"اين بدين معناست که از هزار بمب کوچک تقريباً 40درصد آن، يعني در حدود 400 بمب آن انفجار نمي کنند. زمانيکه افراد ملکي به خانه هاي شان برميگردند، و يا روستا هاي خود را بايد دوباره اعمار کنند، خطر آن ميرود که روي اين بمب ها پا گذاشته و در اثر آن انفجار صورت بگيرد."

بقول سازمانِ کمکهاي بشري معيوبان، "هنديکپ انترنشنل"، تا کنون تقريباً 13 هزار تن قرباني بمب هاي خوشه يي شناخته شده اند. اما اکثر وقايع اصلاً بررسي ناشده باقي مي مانند. کارشناسان رقم واقعي قربانيان بمب هاي خوشه يي را تقريباً 100 هزار تن تخمين ميزنند. در پيمان اسلو، کشور هايي که آنرا به امضاء رسانده اند تعهد کرده اند که وضع قربانيان چنين بمب ها را هم درنظر بگيرند.

بمب هاي خوشه يي پس از جنگ دوم جهاني در 25 برخورد نظامي بکار برده شده اند، از جمله در کشور هاي افغانستان، عراق، لائوس، چچنيا، ويتنام، در جنگ سال 2006 در لبنان، و بالاخره در جنگ گرجستان در تابستان سال روان.

امريکايي ها، روسي ها و چيني ها نمي خواهند پيمان را امضاء بکنند. اما تجربۀ قرارداد اوتاوا، که در آن استفاده از ماين هاي ضد پرسونل منع قرار داده شده است، نشان ميدهد که چنين پيمان هايي ميتوانند بر آن کشور هاي که خود آنرا امضاء هم نکرده اند، فشار وارد کنند. پيمان اسلو هنوز قبل از به امضاء رسيدنش تأثير گذاشته بود. گفته ميشود که در جنگ گرجستان نظاميان تلاش ميکردند استفاده از بمب هاي خوشه يي را پنهان کنند.

به اساس اطلاعات سازمان هنديکپ انترنشنل تا هنوز ده ها کشور بمب هاي خوشه يي را در اختيار دارند. 28 کشور، بشمول آلمان، در همين سال روان اين سلاح را توليد کرده اند. آلمان از جملۀ 14کشوريست که از سالهاي 50 ميلادي بدينسو بمب هاي خوشه يي را صادر ميکند.

اما خبر خوش اينست که آلمان کار از بين بردن ذخاير اين نوع سلاحش را، که در پيمان اسلو منع قرار داده شده است، قبلاً آغاز کرده است. نابودي کامل اين سلاح در آلمان حد اقل هشت سال طول خواهد کشيد.

ويرا بول، يکي از زناني که در پاکسازي اراضي از وجود ماين کار ميکند و تاکنون تعداد بيشمار بمب هاي خوشه يي منفجر ناشده را خنثي ساخته است، ميگويد:

"من شخصاً از بين بردن اين بمب را در نزديکي برلين مشاهده کردم.اين يک کار بسيار مغلق است. براي آن يک ماشين خاص بکار است تا بمب را باز کند. سپس بايد مطابق به مقررات حفظ محيط زيست از بين برده شود.اين گران است و چندين ميليون يورو خرج برميدارد.وزارت دفاع آلمان بموقع براي از بين بردن آن دست بکار شده است."

بمب هاي که در پيمان اسلو اکيداً استثناء قرار داده شده اند، آن بمب هايي اند که حاوي کمتر از 10 بمب کوچک اند. درينصورت هر بمب کوچک بايد بيشتر از چهار کيلوگرام وزن داشته باشد، هدف مشخصي را نشانه گرفته بتواند و قابليت نابودي خودي را داشته باشد.