Το Μαουτχάουζεν προορισμός σχολικών εκδρομών

Το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν αποτελεί το αιώνιο σύμβολο για τη φρικαλεότητα του ναζισμού στην Αυστρία. Από την ίδρυσή του, το 1938, μέχρι την απελευθέρωσή του, το 1945, υπολογίζεται ότι σε αυτό δολοφονήθηκαν περίπου 100.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους και πάνω από 3.000 Έλληνες. Στην πλειονότητά τους στο συγκεκριμένο στρατόπεδο ήταν πολιτικοί κρατούμενοι. Σε μια περίοδο που στην πραγματική πατρίδα του Αδόλφου Χίτλερ η Ακροδεξιά δείχνει πάλι να καλπάζει, το ερώτημα είναι θεμιτό. Τι γνωρίζει η νέα γενιά Αυστριακών για τον τόπο αυτό του μαρτυρίου, την «Πύλη του θανάτου» και τη «Σκάλα των δακρύων», που περιέγραψε με τους στίχους του ο Ιάκωβος Καμπανέλλης;

Το υπουργείο Παιδείας της χώρας ξεκίνησε πέρυσι ένα πρόγραμμα επιδοτήσεων μέχρι 500 ευρώ για σχολεία που πραγματοποιούν εκπαιδευτικές επισκέψεις στον χώρο του στρατοπέδου. Το πρόγραμμα είχε ανταπόκριση, όπως μας εξηγεί η Γκούντρουν Μπλόμπεργκερ, υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Μαουτχάουζεν Μεμόριαλ. «Συνολικά 25.000 μαθητές των μεσαίων βαθμίδων βρέθηκαν στον χώρο μνήμης και σε αυτούς προστίθενται άλλοι 23.000 του Γυμνασίου» λέει χαρακτηριστικά.

Ο ρόλος του σχολείου

Σημαντικός είναι ο ρόλος των δασκάλων, που οφείλουν να έχουν προετοιμάσει ανάλογα τα παιδιά πριν περάσουν την πύλη του στρατοπέδου και την είσοδο του μουσείου για την περίπου δίωρη ξενάγηση. Και όπως επισημαίνεται, οι εκπαιδευτικοί ανταποκρίνονται  σε αυτό το έργο. «Είναι κάτι που έχει αλλάξει πολύ και μάλιστα προς το καλύτερο. Συνήθως όταν έρχονται καθηγητές με μαθητές τους στο μνημείο, έχει υπάρξει ήδη μια σχετική προετοιμασία στο σχολείο. Είναι πάρα πολύ σπάνιο να έρχονται μαθητές που δεν έχουν κάνει καμιά προεργασία. Αυτό είναι μια σπάνια εξαίρεση»

Το TikTok στην υπηρεσία της Ιστορίας

Η Μπλόμπεργκερ αναφέρεται στην προσπάθεια προσέγγισης και ενημέρωσης της νεολαίας με τα μέσα που την αγγίζουν περισσότερο: «Έχουμε ανοίξει εδώ και τρία χρόνια περίπου ένα δικό μας κανάλι στο TikTok. Φυσικά αρχικά είχαμε κάποιες επιφυλάξεις για το αν είναι το κατάλληλο μέσο για να προσεγγίσουμε ένα μεγάλο διεθνές κοινό. Συνεργαστήκαμε σε ένα πρόγραμμα με άλλα ανάλογα ιδρύματα και θεσμούς. Στο μεταξύ βλέπουμε ότι το κανάλι αυτό, που τρέχει μια συνεργάτης μας, είναι ένα καλό εργαλείο για νέους που θέλουν να προετοιμαστούν για την επίσκεψη και να καταπιαστούν με θέματα που αφορούν τον χώρο και την ιστορία του».

Πάντα προκύπτουν ερωτήματα

Η επίδραση της επίσκεψης είναι καταλυτική και ακολουθείται από συζητήσεις είτε μέσα στον χώρο είτε αργότερα, με την επιστροφή στο σχολείο, που και εδώ έχει καταλυτικό ρόλο, όπως επισημαίνει η παιδαγωγός: «Γνωρίζουμε ότι μετά την επίσκεψη στο Μαουτχάουζεν και με την πάροδο του χρόνου προκύπτουν και άλλα ερωτήματα για τα παιδιά. Αυτά πρέπει να συζητηθούν πάλι εντός του σχολείου».

Στόχος να υπάρξει συνέχεια

Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί και φέτος και τα επόμενα χρόνια και προς το παρόν δεν υπάρχει ζήτημα αμφισβήτησής του. Τουλάχιστον αυτή είναι η πρόθεση της σημερινής διοίκησης του υπουργείου. Είναι άγνωστο τι θα μπορούσε να συμβεί, αν ο επόμενος υπουργός Παιδείας, μετά τις εκλογές αυτής της Κυριακής, προερχόταν από τις τάξεις του κόμματος των ακροδεξιών Ελευθέρων, που έχουν δείξει μια αλλεργία απέναντι στην ηθική υποχρέωση της μνήμης για μια χώρα που ταυτίστηκε με τον ναζισμό.