Λιβύη: Ένα άρρωστο παιδί στα σαπιοκάραβα

Η επτάχρονη Σοχάν Αμπουλσούντ πάσχει από κυστική ίνωση, μια σπάνια γενετική κληρονομική ασθένεια. Η οικογένειά της δεν μπόρεσε να βρει καμία δυνατότητα θεραπείας στη Λιβύη . Έτσι, στα τέλη Ιουνίου, τόλμησε ένα ταξίδι με πλοιάριο προς την Ιταλία. Η οικογένεια στάθηκε τυχερή, η βάρκα τους δεν ανατράπηκε.

Η Χαούλα Νάιλ, μητέρα της Σοχάν, μοιράστηκε στο διαδίκτυο τη φωτογραφία της εξαντλημένης κόρης της στο πλοιάριο και έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια ημέρα αργότερα, δεκάδες οικογένειες, τα παιδιά των οποίων πάσχουν επίσης από κυστική ίνωση διαδήλωσαν στην Τρίπολη, την  πρωτεύουσα της Λιβύης. Απαίτησαν πρόσβαση σε φάρμακα και τη δημιουργία διαγνωστικών κέντρων στη χώρα τους. Η έλλειψη τέτοιων υπηρεσιών είναι απειλητική για τη ζωή, τόνιζαν.

Μετά την ανατροπή του Λίβυου δικτάτορα Μουαμάρ Καντάφι το 2011, η Λιβύη βρίσκεται σε μια μόνιμη πολιτική κρίση. Η χώρα έχει χωριστεί στα δύο από το 2014, με μία κυβέρνηση στα ανατολικά και μία στα δυτικά.  Η κυβέρνηση που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη, η κυβέρνηση εθνικής ενότητας εδρεύει στην Τρίπολη και βρίσκεται στα δυτικά. Αυτή είναι και η πατρίδα της οικογένειας της Σοχάν. Η άλλη κυβέρνηση εδρεύει στο Τομπρούκ, στα ανατολικά της χώρας. Τα τελευταία χρόνια και οι δύο κυβερνήσεις έχουν επανειλημμένα προσπαθήσει να πάρουν τον έλεγχο η μία από την άλλη με τη βία. Όλες οι προσπάθειες έχουν μέχρι τώρα αποτύχει.

Χωρίς φάρμακα, χωρίς θεραπεία

Η πολιτική αστάθεια έχει αντίκτυπο στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της χώρας. Εδώ και επτά χρόνια, η οικογένεια της Σοχάν πληρώνει για ιδιωτικές εργαστηριακές εξετάσεις στη γειτονική Τυνησία και παραγγέλνει φάρμακα από ιδιωτικά φαρμακεία. Χωρίς αυτά τα φάρμακα, η Σοχάν δεν θα είχε επιβιώσει. Σύμφωνα με έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η DW, περισσότερες από 60 οικογένειες στη Λιβύη έχουν υποβάλει επίσημα αίτηση για θεραπεία κυστικής ίνωσης στο υπουργείο Υγείας.

Η οικογένεια της Σοχάν δεν ήταν η μόνη που ξεκίνησε ένα τέτοιο επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη.«Δεν πήγαμε επειδή θέλαμε να μεταναστεύσουμε, αλλά επειδή οι ασθένειες δεν περιμένουν», λέει η μητέρα της Σοχάν. Το ταξίδι όμως είναι πολύ επικίνδυνο. 63.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται από το 2014. Ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανό να είναι σημαντικά υψηλότερος, καθώς συχνά δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία.

Λόγια και όχι πράξεις

Αφού η οικογένεια έφτασε στη Λαμπεντούζα, περίπου 420 χιλιόμετρα από τις δυτικές ακτές της Λιβύης, φιλοξενήθηκε σε καταλύματα έκτακτης ανάγκης χωρίς κλιματισμό. «Η ασθένεια της Σοχάν την κάνει να μην αντέχει τη ζέστη ή την αφυδάτωση. Ακόμα και μια μικρή απώλεια υγρών θα μπορούσε να την οδηγήσει  στην εντατική», συμπληρώνει.

Εν τω μεταξύ οι φωτογραφίες της Σοχάν είχαν ήδη γίνει viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση έστειλε μήνυμα υποσχόμενη στην οικογένεια ότι θα καλύψει τα έξοδα της θεραπείας του κοριτσιού στην Ιταλία. «Επικοινώνησαν μαζί μας μόνο μία φορά και μετά δεν υπήρξε πλέον επικοινωνία», δήλωσε η μητέρα της Σοχάν στην DW.

Οι προσπάθειες της DW να επικοινωνήσει με το υπουργείο Υγείας της Λιβύης για διευκρινίσεις δεν είχαν αποτέλεσμα μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης του άρθρου.

Για τον Ταρίκ Λαμλούμ, επικεφαλής της λιβυκής οργάνωσης υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Beladi, αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. Η εμπειρία του έχει δείξει πως η υποτιθέμενη υποστήριξη περιορίζεται συχνά μόνο σε λόγια που δεν ακολουθούνται από πράξεις.

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου