Καταδίκη της VW Βραζιλίας για συνθήκες δουλείας

H Volkswagen do Brasil, η βραζιλιάνικη θυγατρική της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας καταδικάστηκε να καταβάλει αποζημίωση 165 εκατομμυρίων ρεάλ, περίπου 26 εκατομμυρίων ευρώ, για εργασία σε συνθήκες δουλείας. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόστιμο που επιβλήθηκε ποτέ στη Βραζιλία για υποθέσεις σύγχρονης δουλείας. Θύματα αυτής της πρακτικής μίλησαν στο δίκτυο της ARD για τη δικαίωση που αισθάνονται έστω και καθυστερημένα.

Όπως επισημαίνει το σχετικό ρεπορτάζ για περισσότερα από 40 χρόνια, ο Πέδρο Περέιρα Βασκονσέλος έπρεπε να περιμένει δικαιοσύνη για όσα υπέστη αυτός και δεκάδες άλλοι Βραζιλιάνοι εργάτες σε ένα αγρόκτημα στον Αμαζόνιο, που ανήκε σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Γερμανίας: θυγατρική της αυτοκινητοβιομηχανίας VW. «Αυτοί οι τύποι είναι ληστές», λέει ο Βασκονσέλος. «Αυτή είναι η αλήθεια. Μας κακομεταχειρίστηκαν, μας έκλεψαν τους μισθούς μας. Έπρεπε να δουλεύουμε από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Μας έστελναν pistoleiros - ένοπλους φρουρούς. Όποιος έφευγε τρέχοντας μπορούσε να πυροβοληθεί ή να πεταχτεί στο ποτάμι. Ήταν πόλεμος», θυμάται ο 60χρονος σήμερα εκείνους τους μήνες του 1983, όταν εργαζόταν ως ημερομίσθιος εργάτης στο αγρόκτημα «Vale do Rio Cristalino».

Κατηγορίες για δολοφονία και βασανιστήρια

Εκατοντάδες εργάτες υποβλήθηκαν σε εξευτελιστικές συνθήκες εργασίας, υποχρεωτική δουλεία και ένοπλη παρακολούθηση σε ένα αγρόκτημα, που λειτουργούσε από την VW τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Αυτό ήταν το πόρισμα ενός εργατικού δικαστηρίου που ξεκίνησε έρευνα το 2019 μετά τη συλλογή εγγράφων από τον ιερέα Ρικάρντο Ρεζέντε Φιγκουέιρα για την Επιτροπή Αγροτικής Ποιμαντικής (CPT). Ο Φιγκουέιρα λέει επίσης ότι η εταιρεία κατέστρεψε μεγάλες εκτάσεις τροπικού δάσους και η αποψίλωση των δασών στην περιοχή συνεχίζεται.

«Υπάρχουν καταγγελίες για δολοφονίες και βασανιστήρια στο αγρόκτημα. Χρησιμοποίησαν ανηλίκους και καταπάτησαν γη ιθαγενών», υπογραμμίζει ο Φιγκουέιρα.

Το μεγαλύτερο πρόστιμο στην ιστορία

Το εργατικό δικαστήριο καταδίκασε τώρα την Volkswagen do Brasil να καταβάλει αποζημίωση 165 εκατομμυρίων ρεάλ, περίπου 26 εκατομμυρίων ευρώ για εργασία σε συνθήκες σκλαβιάς. Ο αρμόδιος εισαγγελέας, Ραφαέλ Γκαρσία, την αποκαλεί ιστορική ημέρα: Μετά από τόσα χρόνια, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τις «εξευτελιστικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» που έχει διαπράξει: υποβάλλοντας τους εργαζόμενους σε συνθήκες δουλείας, καταστρέφοντας το τροπικό δάσος του Αμαζονίου και καταπατώντας την αξιοπρέπεια των εργαζομένων.

Εκτός από τις αποζημιώσεις, η απόφαση απαιτεί από την εταιρεία να αναγνωρίσει δημόσια την ευθύνη της και να ζητήσει συγγνώμη από τους επηρεαζόμενους εργαζόμενους και την κοινωνία της Βραζιλίας στο σύνολό της.

Η VW ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης. Απαντώντας σε αίτημα της δημόσιας τηλεόρασης ARD, η αυτοκινητοβιομηχανία εξέδωσε γραπτή δήλωση: «Με την 72χρονη παράδοσή της, η εταιρεία είναι σταθερά αφοσιωμένη στις αρχές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τηρεί αυστηρά όλους τους ισχύοντες εργατικούς νόμους και κανονισμούς».

Οι σχέσεις της εταιρείας με το καθεστώς

Η «Companhia Vale do Rio Cristalino» στην βραζιλιάνικη πολιτεία Παρά προοριζόταν να είναι η είσοδος της αυτοκινητοβιομηχανίας στον κλάδο του κρέατος – κατόπιν πρόσκλησης της βραζιλιάνικης στρατιωτικής δικτατορίας, η οποία προσέφερε φορολογικές ελαφρύνσεις. Ο πατήρ Φιγκουέιρα λέει σήμερα ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας και οι φιλικές σχέσεις μεταξύ μεγάλων εταιρειών και της στρατιωτικής κυβέρνησης δεν πρέπει να ξεχαστούν, διαφορετικά θα επαναληφθούν.

Είναι σημαντικό να επανορθώσουμε με κάποιο τρόπο για αυτά τα εγκλήματα, λέει. Φυσικά, αυτό μπορεί να είναι μόνο συμβολικό. «Κάποιος που έχασε ένα παιδί εξαιτίας της Volkswagen, που βασανίστηκε στη Volkswagen, που υπέστη αυτή την ταπείνωση, την εξάντληση και τις απειλές, δεν θα λάβει πλήρη αποζημίωση». Αυτό που συνέβη δεν μπορεί να ανατραπεί, αλλά τουλάχιστον μπορεί να αναγνωριστεί. Ο Βασκονσέλος, πρώην εργαζόμενος στο αγρόκτημα της VW, λέει: «Περιμέναμε πολύ καιρό. Μερικά από τα θύματα έχουν ήδη πεθάνει. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε». Είναι πεπεισμένος ότι ένα ανώτερο δικαστήριο θα κρίνει επίσης την VW ένοχη.

Πηγή: ARD