Ασυμβίβαστος και επίμονος: ο νέος πρωθυπουργός του Ιράκ Τζαουάτ αλ Μαλίκι

Ο αλ Μαλίκι που έχει στη διάθεσή του 30 μέρες για το σχηματισμό κυβέρνησης, είναι στενός συνεργάτης του προσωρινού πρωθυπουργού αλ Τζαφάρι και δεύτερος τη τάξη στην ηγεσία του κόμματος Ντάουα. Για περισσότερες από δύο δεκαετίες υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εξόριστους οργανωτές της αντίστασης κατά του καθεστώτος Χουσεΐν. Θα καταφέρει ο νέος πρωθυπουργός να δώσει λύση στα μεγάλα προβλήματα του Ιράκ;

Το 1980 ο αλ Μαλίκι καταδικάστηκε σε θάνατο από το καθεστώς Σαντάμ Χουσεΐν λόγω της αντιστασιακής του δράσης. Ο 30χρονος σιίτης κατάφερε ωστόσο αν διαφύγει και να να συνέχισει τον αγώνα του από τη Συρία. Ο αλ Μαλίκι είχε και έχει καλές σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, σχέσεις τις οποίες θέλει να διατηρήσει και να καλλιεργήσει στο μέλλον. Σε μια από τις πρώτες δηλώσεις του ως εντολοδόχος πρωθυπουργός τόνισε: «Χωρίς αμφιβολία πρέπει να διατηρούμε τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με τους γείτονές μας. Σχέσεις διαφορετικές από εκείνες που είχε το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν όταν διεξήγαγε πόλεμο με το Ιράν και το Κουβέιτ. Μην ξεχνάτε ότι έχουμε σημαντική ευθύνη για το τι γίνεται στην περιοχή μας. Γι αυτό θέλουμε τη βελτίωση των σχέσεων».

Η πολύχρονη παραμονή του στο εξωτερικό είναι σίγουρα προτέρημα για τον αλ Μαλίκι. Όπως επίσης και ο τρόπος επιστροφής του στην πατρίδα, η οποία δεν έγινε «καβάλα σε αμερικανικό άρμα», μια έκφραση των ιρακινών που καυτηριάζει τους πολιτικούς που τα «έχουν καλά» με Αμερικανούς και Βρετανούς. Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός είναι γνωστός για τη σκληρή γλώσσα που χρησιμοποιεί συχνά έναντι συμμαχικών δυνάμεων, κούρδων, σουνιτών, αλλά και κατά ίδιου του κόμματός του.

Από την άλλη πλευρά ο αλ Μαλίκι ελέγχεται για τη συμμετοχή του στην επιτροπή, η οποία συστάθηκε για να διώξει πρώην μέλη του κόμματος Μπαθ από σημαντικές θέσεις του δημοσίου τομέα. Στο πρόγραμμα-επινόηση των αμερικανών ο αλ Μαλίκι απέκτησε τη φήμη του υπερβολικά αυστηρού πολιτικού που παραβιάζει συχνά τα επιτρεπτά όρια. Λέγεται μάλιστα ότι έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκπόνηση και ψήφιση των λεγόμενων αντιτρομοκρατικών νόμων που προβλέπουν μεταξύ άλλων την εκτέλεση εκείνων που στηρίζουν ιρακινούς αντάρτες. Μια πολιτική θέση που δυσχεραίνει τις προσπάθειες ενσωμάτωσης των ανταρτών στην ιρακινή πολιτική ζωή.

Κυρίως οι σουνίτες θεωρούν εαυτούς θύματα του εντολοδόχου πρωθυπουργού και κατηγορούν τον αλ Μαλίκι για διχασμό των Ιρακινών χαρακτηρίζοντάς τον σκληροπυρηνικό υποστηρικτή των σιιτών. Άγνωστο επομένως αν οι δηλώσεις του νέου πρωθυπουργού είναι σε θέση να τους καθησυχάσουν: «Τα υπουργεία και οι υπουργοί δεν είναι ιδιοκτησία του πρωθυπουργού. Δεν μπορεί λοιπόν να τα εκμεταλλεύεται προς όφελός του ανάλογα με την καταγωγή του ή την θρησκευτική ομάδα ή εθνότητα στην οποία ανήκει. Αποστολή του είναι να υπηρετεί όλους τους ιρακινούς».