100 ημέρες Μερτς: Ο μοναχικός καγκελάριος

«Μερτς, ο μοναχικός καγκελάριος». Έτσι τον χαρακτήρισε πρόσφατα η εφημερίδα Bild, μετά την απόφαση που έλαβε μόνος του ο Φρίντριχ Μερτς -χωρίς διαβούλευση με τους συγκυβερνώντες Χριστιανοκοινωνιστές και Σοσιαλδημοκράτες- για την αναστολή των αδειών εξαγωγών όπλων στο Ισραήλ εξαιτίας της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα. Την απόφαση αυτή έλαβε χωρίς καν να ειδοποιήσει για τις προθέσεις του το αδελφό κόμμα των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών.

Ο Φρίντριχ Μερτς κέρδισε τις εκλογές  της 23ης Φεβρουαρίου, με δεύτερο κόμμα την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία και βαριά ήττα για την τρικομματική συγκυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων.

Στις 6 Μαΐου απέτυχε να εκλεγεί όμως καγκελάριος στη γερμανική βουλή, σύμφωνα με την προβλεπόμενη συνταγματική διαδικασία, μια πρώτη βαριά ήττα στο γόητρο και το κύρος του. Τα κατάφερε με τη δεύτερη, με απώλειες βέβαια από το κυβερνητικό μέτωπο: από τους Σοσιαλδημοκράτες και πιθανότατα κάποια μέλη της Χριστιανικής Ένωσης.

Τα μέτρα στο εσωτερικό

Έπειτα άρχισαν τα πρώτα μέτρα: άρση του συνταγματικού κανόνα του χρεόφρενου με στόχο την ανάληψη νέων χρεών για την ενίσχυση της γερμανικής άμυνας και ένα τεράστιο επενδυτικό πακέτο 500 δις για την αναβάθμιση των γερμανικών υποδομών.

Στα εσωτερικά ζητήματα το μεγάλο στοίχημα Μερτς ήταν η αυστηροποίηση σε όλα τα επίπεδα της μεταναστευτικής πολιτικής: με συνοριακούς ελέγχους κατά μήκος των γερμανικών συνόρων και ταχείες απελάσεις. Με σφοδρές αντιδράσεις όμως από τις γειτονικές χώρες και μια δικαστική απόφαση που κρίνει παράνομες τις γερμανικές επιστροφές μεταναστών στα σύνορα. Αλλά και με πίεση, σύμφωνα με πηγές του Βερολίνου, προς την Αθήνα για τη δευτερογενή μετανάσταση.

Το μεγαλύτερο ατόπημα που του καταλογίζεται πάντως ήδη στη Γερμανία έχει θεσμικό χαρακτήρα. Πρόκειται για τη μη εκλογή της υποψήφιας ανώτατης δικαστή Φράουκε Μπρόσιους-Γκέρσντορφ, η οποία τελικά αποφάσισε να παραιτηθεί, μετά από εσωτερικές παρεμβάσεις και πιέσεις από τους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών. 

Εξωτερική πολιτική ενός ανδρός

Στην εξωτερική πολιτική ο καγκελάριος Μερτς φαίνεται επίσης να ακολουθεί μια έντονα προσωπική ατζέντα. Δεν είναι μυστικό στο Βερολίνο ότι το χαρτοφυλάκιο του υπ. Εξωτερικών σε μεγάλο βαθμό καθορίζεται από την καγκελαρία. Ο υπ. Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ είναι άλλωστε άνθρωπος του στενού του περιβάλλοντος.

Με το που εξελέγη καγκελάριος ο Φρίντριχ Μερτς δεν έχασε πάντως χρόνο: συντονισμός με Μακρόν και Στάρμερ για την Ουκρανία, επίσκεψη στον Λευκό Οίκο, αλλά και μια ιστορική στροφή της στάσης της γερμανικής κυβέρνησης για το Ισραήλ: από τη δήλωση Μερτς ότι «το Ισραήλ κάνει τη βρωμοδουλειά για εμάς», στην αναστολή των εξαγωγών όπλων στο Ισραήλ.

100 ημέρες μετά πάντως ο Μερτς δεν έχει πείσει τους Γερμανούς για τις ικανότητές του να ηγηθεί αποτελεσματικά. Σύμφωνα με δημοσκόπηση αυτής της εβδομάδας του Ινστιτούτου Forsa για λογαριασμό του δικτύου n-tv, το 67% των Γερμανών ερωτηθέντων δηλώνει δυσαρεστημένο από την απόδοση του καγκελάριου.

Το μεγάλο καμπανάκι όμως δεν είναι τόσο αυτό το δεδομένο, όσο το γεγονός ότι η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία βγαίνει πρώτο κόμμα με 26%, με τη Χριστιανική Ένωση να πέφτει στη δεύτερη θέση στο 24%. Οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες κινούνται μόλις στο 13%, οι Πράσινοι στο 13% και η Αριστερά στο 11%.