Δείπνο Μερτς-Μακρόν με βαρύ «μενού»

Στη βίλλα Μπόρζιγκ στα προάστια του Βερολίνου, εκεί που κάποτε ήταν η έδρα του Γάλλου στρατιωτικού διοικητή, κατά τη διάρκεια του μοιράσματος της πόλης σε τέσσερις ζώνες μετά τον πόλεμο, θα υποδεχτεί σήμερα το βράδυ τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν, ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς. Ουσιαστικά πρόκειται για ανταπόδοση της επίσκεψης Μερτς στο Παρίσι, αμέσως μετά την εκλογή του τον Μάιο, αν και από τότε οι δύο πολιτικοί έχουν συναντηθεί αρκετές φορές στο πλαίσιο της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, της G7.

Η επίσκεψη χαρακτηρίζεται εργασίας, αλλά θα ξεκινήσει με μια χαλαρή βόλτα στους κήπους γύρω από τη βίλλα (αν το επιτρέψει ο καιρός του Βερολίνου), παρακολούθηση ενός κοντσέρτου τζαζ και θα ολοκληρωθεί με το δείπνο, το οποίο προβλέπεται να κρατήσει μέχρι τη νύχτα, αφού η ατζέντα των θεμάτων είναι πλούσια.

Και οι δύο πολιτικοί αρέσκονται να προβάλλουν τους εαυτούς τους ως δραστήριους, δυναμικούς, αποφασιστικούς, μεταρρυθμιστές, ικανούς και να ηγηθούν και να υπερβούν εμπόδια. Και οι δύο όμως έχουν να αντιμετωπίσουν τη δύσκολη καθημερινότητα στις πατρίδες τους, με προβλήματα στην οικονομία (διαφορετικού τύπου για κάθε χώρα) και γενικότερη λαϊκή δυσαρέσκεια, όπως έδειξαν και οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Και οι δύο δείχνουν να ποντάρουν στην καλλιέργεια ενός κοσμοπολίτικου, ευρωπαϊκού προφίλ για τη βελτίωση της εικόνας τους.

Από την άλλη, όπως παραδέχεται και ο γερμανικός Τύπος, δεν λείπουν και τα σημεία τριβής, τα οποία υπάρχει η φιλοδοξία να ξεπεραστούν όσο αυτό είναι δυνατό και αυτό να αποτυπωθεί σε ένα κοινό ανακοινωθέν. Για να δικαιωθεί και η προκαταβολική εκτίμηση της γαλλικής προεδρίας ότι «Το πιο σημαντικό μήνυμα είναι: Το γερμανογαλλικό ζευγάρι επέστρεψε στη δουλειά». Τα θέματα όμως που οι απόψεις αποκλίνουν δεν είναι ούτε λίγα ούτε ασήμαντα.

Τα μαχητικά έκτης γενιάς

Τις τελευταίες ημέρες γίνεται πολύς λόγος για εμπλοκή στη συμφωνία για την κατασκευή του ευρωπαϊκού μαχητικού αεροσκάφους έκτης γενιάς FCAS (Future Combat Air System) σε ένα τριμερές σχήμα, όπου συμμετέχει και η Ισπανία. Η Γαλλία φέρεται να αμφισβητεί το αρχικό μοντέλο για ισότιμη «μοιρασιά» στα τρία μεταξύ της γαλλικής Dassault, της Airbus Deutschland και της ισπανικής Indra και να απαιτεί μερίδιο έως και 80%, κάτι που έχει ενοχλήσει τον Μερτς, ο οποίος πάντως δηλώνει αισιόδοξος ότι η «παρεξήγηση» θα ξεπεραστεί.

Πολλοί επισημαίνουν επίσης και έναν νέου τύπου ανταγωνισμό σε επίπεδο στρατιωτικής ισχύος για το ποιος θα εξασφαλίσει την πρωτοκαθεδρία στο πεδίο αυτό, μετά τη δημόσια εκφρασμένη φιλοδοξία Μερτς να δημιουργήσει τον «ισχυρότερο (συμβατικό) στρατό στην Ευρώπη» και την πρόθεση Μακρόν να διπλασιάσει τον αμυντικό προϋπολογισμό μιας «ισχυρής» Γαλλίας. Κάποιες όχι αμελητέες «ζήλειες» προκαλεί στο Παρίσι και η τελευταία εντατικοποίηση της αμυντικής συνεργασίας των Γερμανών με τους Βρετανούς, που επιβεβαιώθηκε και στις νέες εξελίξεις γύρω από τα Eurofighter.

Η στάση απέναντι στο Ισραήλ

Διαφορετική είναι η προσέγγιση των δύο χωρών απέναντι στο Ισραήλ και στην αιματοχυσία στη Γάζα. Το Παρίσι έχει υιοθετήσει μια πολύ πιο σκληρή στάση απέναντι στον Νετανιάχου και κατανοεί ως έναν βαθμό την ιστορική ευθύνη της Γερμανίας. Δεν δείχνει όμως να καταλαβαίνει γιατί το Βερολίνο αρνείται να συνυπογράψει την κοινή έκκληση 27 χωρών για τερματισμό του πολέμου και παροχή ουσιαστικής ανθρωπιστικής βοήθειας στους εγκλωβισμένους Παλαιστίνιους, από τη στιγμή μάλιστα που ο Μερτς ισχυρίζεται πως και ο ίδιος έχει διατυπώσει θέσεις παρόμοιες με το περιεχόμενό της.

Η συμφωνία με τις χώρες Mercosur

Χάσμα χωρίζει τις δύο πλευρές σε ότι αφορά την «ακινητοποιημένη» συμφωνία εμπορίου με τις χώρες Mercosur στη Λατινική Αμερική, την οποία και μπλόκαρε την τελευταία στιγμή η Γαλλία φοβούμενη τις αντιδράσεις των Γάλλων αγροτών. Ο Μερτς έχει δηλώσει θερμός υποστηρικτής της και φημολογείται ότι κάποιες υποσημειώσεις με εξαιρέσεις για τομείς που ενδιαφέρουν τη Γαλλία θα μπορούσαν να άρουν το αδιέξοδο. Συνολικά το Βερολίνο έχει μια πιο φιλελεύθερη στάση σε θέματα εμπορίου από το παραδοσιακά πιο «προστατευτικό» Παρίσι.

Υπάρχει φυσικά και μια σειρά από άλλα ζητήματα, όπου οι θέσεις των δύο επίσης δεν συμπίπτουν, όπως για παράδειγμα η ταξινόμηση της πυρηνικής ενέργειας ως «ασφαλούς» από την ΕΕ, όπου η Γερμανία διαχρονικά διατηρεί επιφυλάξεις.

Πάντως η συνολικότερη εκτίμηση είναι ότι πράγματι υπάρχει η αμοιβαία διάθεση για εξεύρεση συμβιβασμών και παρουσίαση μιας εικόνας πιο αρμονικής για τον «έξω κόσμο», κάτι που πολλοί θεωρούν ότι έλειψε κατά την περίοδο Σολτς, ο οποίος δεν έδειχνε πάντα να ενθουσιάζεται από τις γαλλικές «φιλοδοξίες». Ο χρόνος πιέζει σε ένα διεθνές τοπίο εξαιρετικά εκρηκτικό, αλλά βεβαίως δεν γίνεται να λυθούν όλα με ένα απλό δείπνο, όσο νόστιμα και αν σερβιριστεί το μενού.

Πηγές: ZDF Heute, ARD, Welt