Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας: αντισυνταγματική η παρακολούθηση τηλεφωνημάτων χωρίς βάσιμες υποψίες

Παρά το φόβο τρομοκρατικών επιθέσεων και την αύξηση των μέτρων ασφαλείας στη Γερμανία, η παρακολούθηση των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και των μηνυμάτων παραμένει ταμπού στη χώρα, αν και η πολιτική γραμμή στην Ευρώπη οδεύει προς αυτή την κατεύθυνση. Τα κρατίδια της Κάτω Σαξωνίας και της Θουριγγίας είχαν θεσπίσει νόμο σύμφωνα με τον οποίο η αστυνομία μπορεί να παρακολουθεί τηλεφωνικές συνδιαλέξεις ή μηνύματα στο κινητό και στο ίντερνετ χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένες υποψίες για αξιόποινες πράξεις. Για προληπτικούς λόγους όπως αναφέρεται. Το παράδειγμα των δυο κρατιδίων ήταν έτοιμα να ακολουθήσουν και άλλα κρατίδια, μέχρι που ένας δικαστής από την Κάτω Σαξωνία προσέφυγε στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο πιστεύοντας πως οι νόμοι αυτοί ήταν αντισυνταγματικοί. Ο ίδιος είχε πέσει θύμα παρακολούθησης των τηλεφωνικών του συνδιαλέξεων επειδή σύχναζε σε ένα μπαρ όπου πήγαιναν ακραίοι αριστεροί. Η απόφαση του δικαστηρίου ήταν ένα σοκ για τον Ρόλαντ Κόλερ, υφυπουργό εσωτερικών της Κάτω Σαξωνίας:

«Ξέρετε λέει, σαν υφυπουργός είναι συνηθισμένος κανείς να δέχεται πολλά, δεν θα έλεγα όμως ένα χαστούκι σε αυτή την περίπτωση. Είναι μια απόφαση του δικαστηρίου. Μετά γίνεται κανείς πιο έξυπνος ακόμα και πολλοί νομικοί!»

Η απόφαση του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου απαγόρευσε την προληπτική παρακολούθηση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και μηνυμάτων μέσω κινητού ή ίντερνετ. Ο δικαστής Ρόμπερτ Σούρμαν αισθάνεται ικανοποιημένος και εξηγεί τους λόγους:

«Είμαι ικανοποιημένος για το ότι εδώ τέθηκε μια απαγόρευση και γιατί προστατεύονται τα θεμελιώδη δικαιώματα για τα οποία τόσο πάλεψαν οι προηγούμενες γενιές.»

Η απόφαση του δικαστηρίου αν και θέτει σαφή όρια αφήνει πάντως το περιθώριο προληπτικής παρακολούθησης όταν υπάρχουν βάσιμες υποψίες και ενδείξεις ότι υπάρχει εγκληματική δραστηριότητα. Κάτι τέτοιο αφορά για παράδειγμα ανθρώπους που φέρονται αναμεμειγμένοι σε υποθέσεις διακίνησης ναρκωτικών αλλά και ισλαμιστών όπου υπάρχουν υποψίες για τρομοκρατική δράση. Υποψίες όμως για μικροκλοπές δεν δικαιολογούν την παρακολούθηση τηλεφωνημάτων. Η αστυνομία δεν μπορεί να αποφασίζει μόνη της για το ποια είναι τα όρια της προσωπικής ελευθερίας. Και αυτό για τον επιπρόσθετο λόγο ότι αυτοί που παρακολουθούνται δεν δεν το γνωρίζουν και δεν μπορούν να αμυνθούν. Οι συγκεκριμένοι νόμοι των κρατιδίων ξεπέρασαν τα όρια των νόμων που έχουν θεσπιστεί από την ομοσπονδιακή βουλή και για αυτό κρίθηκαν αντισυνταγματικοί. Ο Ρόμπερτ Σούρμαν λέει και πάλι:

«Οι πολίτες φοβούνται και γι αυτό το λόγο είναι πρόθυμοι να δεχθούν περιορισμούς των δικαιωμάτων τους. Όμως το θεωρώ λάθος. Δεν μπορούμε να προστατεύσουμε την ελευθερία με το να μην την υπερασπιζόμαστε.»